Đơn Dương - Ngày nắng đẹp .

[Congaco_H1R5]

Tôi và hắn quen nhau cũng phải 7-8 năm , từ những ngày bắt đầu tôi lò dò lên mạng CXQ để đánh cờ . Hắn thấy nick Congaco_H1R5 cũng nghe ngồ ngồ , tôi thấy hắn là themgaidep cũng không kém phần ấn tượng . Thế là tôi và hắn quen nhau - quen khá lâu , khá thân , cho tới lúc diễn đàn http://www.thanglongkydao.com/ thành lập từ ý tưởng của trung_cadan , tôi và hắn cùng là D-Mod nên càng thân nhau hơn .
Kẻ ở Hà nội , người tận trên cao nguyên Lâm viên chả mấy khi có cơ hội gặp nhau cho dù giọng nói rất thân quen .
Một ngày Đơn Dương - trời nắng đẹp , hắn đi hơn ngàn cây số lò dò đến tận đây . Hắn ngồi trên xe nhưng không hình dùng nơi hắn đến sẽ như thế nào - chỉ nghe tả nơi này là một thị trấn cũ kỹ và nhỏ nhưcái lỗ mũi như tôi thường nói - đi ra đường ai cũng biết mặt ai . Thật ra nơi tôi ở nhỏ thì có nhỏ , quê thì có quê nhưng cũng nhiều cái mà không nơi nào có được : khi hậu quanh năm không thấp hơn 15 độ nhưng cũng không cao hơn 28 độ , mát mẻ - không bụi bặm và hiền hòa , chừng đó cũng đủ để du khách nên đến 1 lần .

Phaỉ công nhận hắn có cái duyên , có nơi mà tôi ở hơn 40 năm nhưng chưa đặt chân đến dù dứng trên đèo Dran nhìn xuống thì thấy rõ : bờ đập Đa nhim , chạy xe trên bờ đập Đa nhim - nghe thì thấy bình thường , nhưng thật ra vào được khuôn viên này không hề đơn giản nếu không có ông anh quen biết vơi các " xếp" làm công tác bảo vệ khu vực này .
Tôi chở hắn trên chiếc xe cà tàng lòng vòng khắp bờ đập từ Tây sang Đông , chụp đủ kiểu , đủ mọi góc cạnh . Tôi đã từng vào đây chụp hơn 100 tấm , nhưng lần này thì khác - vác xe vào một cách quang minh chính đại chứ không leo đèo , lội suối - núp núp - lén lén như lần trước . (http://lamnguyenthao.blogspot.com/2011/02/uong-rung.html)
Trước khi vào đâp , tôi chở hắn lên chùa Giác Nguyên nhìn sang , xuông đầu đèo Ngoạn mục nhìn xuống ....
thương thức chút café cao nguyên .

Và đây là bộ ảnh : Đơn dương ngày nắng đẹp , còn hắn thể nào cũng có hơn trăm tấm trong máy ảnh của hắn .

https://lh3.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TXsnst6159I/AAAAAAAABJQ/kuQ1u_EQpYs/s640/IMG_1155.JPG
Đèo Ngoạn mục , đương quanh co trên 18 km - giai đoạn đang tu sửa , đi hết đèo bằng xe máy người sẽ thành màu đất

https://lh4.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TXsoySKrQlI/AAAAAAAABJk/0-JwmBk-76U/s640/IMG_1160.JPG
Một ngày nắng đẹp - tôi và hắn gặp nhau
https://lh6.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TXspIdD1vuI/AAAAAAAABJw/xbG-WFtmc8U/s640/IMG_1163.JPG
...và dắt nhau lên đập , đập tràn (xả lũ khi cần thiết ) đập Đa nhim - chẳng dễ gì vào đây chụp hình nếu không tài ngoại giao của anh dethichoo
https://lh3.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TXspadXmHdI/AAAAAAAABJ4/Z2WEi40C9fM/s640/IMG_1165.JPG
https://lh6.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TXsq7QuR45I/AAAAAAAABKw/8aOXER6WVsY/s512/IMG_1178.JPG
Không có nàh bác này thì chúng tôi khó mà vác xe chạy vòng vòng bên trong đập
https://lh5.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TXsstNIZ-7I/AAAAAAAABLI/S7vYOSS0CtM/s640/IMG_1184.JPG
https://lh5.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TXsrS0sysoI/AAAAAAAABK0/hiO54JLSRxY/s640/IMG_1179.JPG
https://lh4.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TXsua2whZOI/AAAAAAAABL0/MmRz5kPXfCU/s640/IMG_1193.JPG
đứng ngay hầm 1 - nơi nhận nước để qua 2 ông công dài 3km xuống Sông pha (nhà máy thủy điện Đa nhim)
https://lh3.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TXsvDrPRmjI/AAAAAAAABMI/7v2pvLQ-7D0/s640/IMG_1198.JPG
Cửa nhận nước (Hầm 1)
https://lh4.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TXsvl5cxH0I/AAAAAAAABMU/HMps4xyMdHs/s512/IMG_1201.JPG
Con đường trên mặt đập , lần đâu tiên tôi chạy xe ở đây - themgaipdep có cái duyên nên vừa đạt chân tới nơi này đã cùgn tôi vi vu trên con đường mà dnâ đia phương có khi ở vài chục năm cũng chưa đặt chân đến .
https://lh4.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TXswRUfnxyI/AAAAAAAABMg/0aLH5jCqbOM/s640/IMG_1204.JPG
...nên tranh thủ làm dáng ...
https://lh5.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TXsy6noziQI/AAAAAAAABNk/k62hT-3ALRU/s640/IMG_1220.JPG
chỗ này người ta gọi là "Nhà mát " , tất nhiên là có cái nhà nhưng không phải để nghỉ mát , mà là nơi để ghi lại nhưng thông số kỹ thuật , lưu lượng nước của đập Đa nhim
https://lh6.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TXszfOPqptI/AAAAAAAABNs/ooQC7E2QnAw/s640/IMG_1222.JPG
khi chưa có truyền hình cáp - chảo DTH , cái ăng ten parabol và tháp phát song truyền hình của thị trấn hát hơi sô mũi thì cả thị trấn phải xem đài ...CamRanh (toàn cát và cát)
https://lh4.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TXszyekH4UI/AAAAAAAABNw/SpvtkqlpRno/s640/IMG_1223.JPG
Lại là hắn , trong lúc tôi đang cập nhật hình ảnh và sửa soạn cho buổi giao lưu chiều nay thì hăn năm ngày khò khò vì suốt 1 đêm ngồi trên xe không ngủ .
https://lh4.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TXs0kyRZmdI/AAAAAAAABN8/UIzBA-GGrQg/s640/IMG_1226.JPG
https://lh3.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TXs1kk9pBkI/AAAAAAAABOU/LU6U7HP-iZ4/s640/IMG_1230.JPG
mãi vui chơi , tôi nghĩ rằng chiều nay mình đi làm lúc 15h30 - nhưng thức ra là phải đi làm lúc 14h45 , nhờ vậy tôi lãi được 45 phút giờ vàng ngọc của nhà nước .
https://lh4.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TXs3rmOKDmI/AAAAAAAABO0/aaWrF3CbOb4/s640/IMG_1238.JPG
https://lh5.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TXwH80NddFI/AAAAAAAABPo/zwFW91WzRfw/s640/IMG_1244.JPG
trong khi hắn ngủ - tôi lên mâm lên bát - ngó đơn giản và nhưng mà cũng được chứ nhỉ ?
https://lh5.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TXwHukEWgXI/AAAAAAAABPk/sppCmufcRwM/s640/IMG_1256.JPG
1-2-3 dzô
* *
*

Sau khi nhậu xong - tôi đưa hắn ra xe về lại Sài Gòn lúc 20 h để rồi vài ngày sau hắn về Hà nội , chia tay chia chân đầy quyến luyến , đến 22h30 thì hắn gọi điện bảo tôi chở em về nhà ngủ 1 phát :D , hắn vẫn còn lưu luyến với xứ sở sương mù và giá lạnh này nên phải ở lại 1 đêm để rồi hôm sau đi chơi tiếp ....

[Congaco_H1R5]

Trong khi chờ đợi loạt bài " Đơn dương ký sự " của themgaidep - tôi tranh thủ gửi các bạn loạt hình ghi lại khoảnh khác "tôi và hắn" gạp nhau ngay tại quê nhà .

[dinhxuanthu]

Thấy thèm và ganh tị nha, mai mốt chắc phải làm một chuyến lên Dran quá ! Nhờ Cờ Tướng mà anh em ta từ khắp nơi sum hợp được với nhau. Rất vui và mong sao năm nay sẽ có nhiều bài ký sự như Trung_cadan và Anh Congaco_H1R5 để anh em cờ chúng ta có dịp gần gũi nhau hơn.
p/s: Bác Gà nhớ cho em gỡ lại một ván hôm trước còn nợ Bác ở Phú Lâm nhe.

[Congaco_H1R5]

@dinhxuanthu :
Hôm ở Phú Lâm Q6 - ldtk kéo anh đi nhậu vì biết rằng ngồi thêm chút nữa thế nào cũng trúng độc của Tinh tú lão qiái - hihiiiii

[dethichoo]

nhìn thấy themgaidep đẹp giai quá nha!

[Congaco_H1R5]

Hiên giờ (18h20) - themgaidep đang trên xe từ Đà lạt về Sài gòn sau 1 ngày vi vu trên đỉnh Langbiang

[dohuuthuc]

nhìn thấy themgaidep đẹp giai quá nha!

Bên ngoài themgaidep có cái mắt chớp chớp biết nói còn hơn cả cái avartar .

[6789]

Bác Gà ơi,cho em hỏi có món gì trên bàn ăn vậy,trông đã thấy hấp dẫn rồi.Em thèm rỏ rãi ra đây này =P~(8 ngày nay chưa được nhậu tý gì...hix).

[Congaco_H1R5]

Bác Gà ơi,cho em hỏi có món gì trên bàn ăn vậy,trông đã thấy hấp dẫn rồi.Em thèm rỏ rãi ra đây này =P~(8 ngày nay chưa được nhậu tý gì...hix).

Một dĩa nem nướng và dĩa heo rừng xào ớt với hành tây và cần .
Hiihiiiii .
Món nem nướng là đặc sản đó . tham khảo them về nem nướng ở đây (http://lamnguyenthao.blogspot.com/2010/06/dran-xua-mot-chut-qua-que-tiep-theo.html)nghen 6789. Hihihii

[trung_cadan]

Em đã sắp xếp để lên Đơn Dương rồi đấy chứ , vì lý do khách quan nên bể kế hoạch , hẹn gặp huynh vào dịp khác vậy , hi hi !!!

[Lão Khoai]

Nghe bác gà nói về tình bằng hữu với bác themgaidep rất thú vị ,hẽ hợp nhau thì chỉ một cái duyên vu vơ nào đó thấy cũng vô cùng gắn bó .Lại có những người bạn mình chơi cả mấy chục năm mà lại không thấy gì ,cái giữ nhau lại chỉ là quá khứ Thế mới lạ !
Khung cảnh đẹp ,rượu ngon ,tình bạn ấm áp .Xem ra các bác sướng thật

[vuminh999999]

Themgaidep ăn tranh cả phần của bác Gà hay sao mà trông hắn dạo này béo tốt thế nhỉ ?

[dibui]

Thấm thoát mà đã gần 2 năm rồi kể từ cái ngày em vào đấy, bác Gà giờ cũng già hơn 1 chút :) . Ngày đó em cứ tưởng bác ko uống được bia rượu,giờ nhìn thấy rượu ngon lại cả thịt thú rừng mà ghen tị với themgaidep quá =P~.

[Congaco_H1R5]

Thấm thoát mà đã gần 2 năm rồi kể từ cái ngày em vào đấy, bác Gà giờ cũng già hơn 1 chút :) . Ngày đó em cứ tưởng bác ko uống được bia rượu,giờ nhìn thấy rượu ngon lại cả thịt thú rừng mà ghen tị với themgaidep quá =P~.

Hôm ấy anh em mình lang thang trên Đà lạt - Em không có nhiều thời gian với lại còn có mẹ và chị đi theo , chứ mà kéo em về nhà anh thì anh chăm sóc em chu đáo hơn nhiều . Hihiiiii

[Congaco_H1R5]

nhìn thấy themgaidep đẹp giai quá nha!

Anh này là tác giả của nhưgn bức ảnh có 2 người - và trên bàn còn thừa 1 ly là của anh ý

[Congaco_H1R5]

Nhân chuyến ghé thăm của themgadep - tôi xin gửi các bạn một số bài viết giới thiệu về quê tôi - các bài viết này đều cùng tác giả là bào đệ của Congaco_H1R5
Viết cho Đơn Dương

Tôi sinh ra và lớn lên ở thị trấn Dran, huyện Đơn Dương, tỉnh Lâm Đồng.

Nhắc tới Lâm Đồng, người ta thường chỉ biết đến Đà Lạt. Đà Lạt quá nổi tiếng rồi, dù rằng cũng như rất nhiều trường hợp nổi tiếng khác, nổi tiếng chưa chắc đã có nghĩa là “hay”.

Đơn Dương ít người biết đến, trừ những người sinh ra và lớn lên ở…Đơn Dương. Nổi tiếng nhất ở Đơn Dương có lẽ là đập thủy điện Đa Nhim. Thời lâu lắm rồi, thủy điện Đa Nhim, vốn được người Nhật xây để bồi thường chiến tranh, được xếp vào hàng lớn thứ ba cả nước. Sau này, với sự ra đời của Trị An, Hòa Bình, Ya Li..., Đa Nhim không biết được xếp hạng thứ mấy. Dẫu sao Đơn Dương vẫn được coi là quê điện. Điều đó không ngăn cản quê điện bị cúp điện thường xuyên, có khi đến ba ngày một tuần, chắc là để nhường cho những thành phố lớn, Sài Gòn chẳng hạn, lấp lánh ánh đèn hoa lệ hằng đêm.

Thị trấn Dran là “thủ phủ” của Đơn Dương. Giống như người Sài Gòn gọi quận I là Sài Gòn, người Đơn Dương gọi Dran là Đơn Dương. Điều này có nghĩa ở Thạnh Mỹ (kiểu như Gò Vấp), Ka Đơn (kiểu như Bình Chánh) mà muốn ra Dran, người ta sẽ rủ nhau: “Đi Đơn Dương chơi không?”. Trong bài viết này kể từ đây trở đi, khi nói tới Đơn Dương bạn sẽ hiểu tôi đang nói tới Dran, “thủ phủ” của Đơn Dương, nơi có ba con đường (Lê Lợi, Nguyễn Trãi, Hai Bà Trưng) và một cái bùng binh (mà dân địa phương khi chạy xe không bao giờ đánh vòng quanh), sau này được bổ sung thêm một số tên đường cho dù không có con đường nào mới mở.

Ai hỏi Đơn Dương ở đâu, tôi sẽ chỉ đường như thế này: Anh/chị/bạn đi Đà Lạt chưa? Thế này nhé, từ Sài Gòn đi Đà Lạt, khi còn cách Đà Lạt khoảng 25 cây số, sẽ có một ngã ba tên là ngã ba Finom. Thay vì rẽ hướng lên Đà Lạt, anh/chị/bạn rẽ hướng kia, đi khoảng 25, 26 cây số sẽ tới Đơn Dương. Đơn Dương rất nhỏ, nên bạn đừng đi nhanh quá coi chừng vuột mất. Đi thẳng đường đó, bạn sẽ đổ đèo Ngoạn Mục xuống Song Pha rồi Phan Rang.

Đà Lạt cao 1.500 mét so với mặt nước biển. Đơn Dương thấp hơn 500 mét, nghĩa là vẫn cao khoảng 1.000 mét so với mặt nước biển. Điều đó không ngăn cản Đơn Dương có một khí hậu tuyệt vời. Mùa Đông, nhiệt độ sáng sớm và tối khoảng 15 độ, ban ngày khoảng 20-22 độ C. Mùa hè, giữa trưa, nhiệt độ trong nhà ít khi vượt quá 28 độ. Ở Sài Gòn, buổi tối đi ngủ tôi mở máy lạnh ở mức 27 độ C. Từ khi có con, tôi mở mức 28 độ C vì sợ bé nhiễm lạnh. So sánh thế để biết, Đơn Dương là một cái máy lạnh khổng lồ, chẳng những không tốn điện, mà còn hết sức “sinh thái”, phù hợp với với những tiêu chuẩn văn minh nhất về môi trường. Cái máy lạnh ấy có cái nhiệt độ tự nhiên của trời đất, có cái gió rì rào triền miên của những đồi thông vây quanh.

Đơn Dương là một thung lũng. Đứng ở bất cứ chỗ nào ở Đơn Dương, nhìn đi hướng nào bạn cũng thấy đồi thấy núi. Những đồi thông, những đồi thông. Khi tôi còn bé, tôi thường theo anh leo lên một trong những đồi thông quanh thị trấn lấy củi. Chúng tôi không bao giờ mang giày. Vào những năm 80 ấy, giày là một khái niệm xa lạ đối với trẻ con và phần đông người lớn. Chúng tôi đi chân không trên những đoạn đường nhựa nóng bỏng, trên những đoạn đường đất nho nhỏ men chân đồi lấp xấp cỏ ống, cỏ gà, cỏ mực, lội qua một con suối rồi trèo lên một, hai, ba, hoặc bốn con dốc. Chúng tôi tìm những thân cây đã gãy khô, chặt ra một đoạn vừa sức vác rồi mang đi. Đi trong núi, tôi có những cảm giác kỳ lạ mà mãi mãi về sau này tôi không bao giờ có được. Thông cứ reo rì rào như lúc nào cũng có ai đó đang nói chuyện, mùi nhựa thông phảng phất, bước chân chúng tôi trệu trạo trên lá thông khô, trên đá dăm. Đá dăm có thể găm vào gót chân chúng tôi, những gót chân bao giờ cũng nứt nẻ, có khi bật máu vào mùa đông. Ấy là mãi sau này khi đã là người thành phố có gót chân mịn màng tôi mới nhớ lại, chứ ngày ấy tôi không để ý. Má tôi cũng không để ý. Chẳng ai để ý cả, vì hầu như gót chân ai cũng nẻ.

Những đồi thông bây giờ vẫn còn đấy, nhưng cây đã trở nên thưa nhiều vì năm nào cũng cháy rừng, rồi người ta phá rừng làm rẫy, làm nhà. Bây giờ chẳng mấy ai nấu củi nữa, nhà nào cũng xài bếp ga hay điện, trẻ con không còn phải đi lên núi. Thay vào đó, chúng đi chơi game. Chơi game, nếu không nghiện cũng không có gì xấu. Chỉ có điều chúng không có cơ hội leo núi, không được đứng giữa đồi thông để nghe thông rì rào, không được nằm trên thảm lá thông để ngắm nắng lọt qua tán cây, và cũng không bị đá dăm găm vào chân. Chúng có mơ mộng như tôi không?

Đon Dương, mùa mưa. Đã bao nhiêu năm rồi tôi không về Đơn Dương vào mùa mưa? Hỏi là để nhớ. Nhớ năm nào tháng chín, cứ vào mùa tựu trường là mưa dai mưa dẳng. Mưa một tuần, mưa hai tuần thậm chí cả tháng liền, hầu như không dứt. Mưa lúc to, lúc nhỏ, rỉ rả suốt ngày, rả rich suốt đêm. Đất đỏ từ những triền đồi chảy khắp mặt đường, những con đường bẩn và hẹp càng trở nên bẩn hơn, hẹp hơn. Ai ra đường cũng quần xắn quá gối, lùng nhùng trong một đống áo mưa. Đơn Dương ngày trước nhiều nhà làm bằng gỗ, mưa thấm vào gỗ sau nhiều ngày toát ra mùi hăng hắc. Cái mùi ấy theo tôi cả đời. Ngay lúc này đây, nhắm mắt lại, hít vào nhè nhẹ, là tôi hình dung ra mùi ấy ngay. Mùi của một ngôi nhà, mùi của một vùng quê, đã thấm vào người không bao giờ dứt được. Hình dung ra mùi ấy tôi cũng hình dung ra gương mặt ba má, anh chị tôi , rồi thầy cô, bạn bè cũ. Rồi hình dung ra cái hồ xi măng chứa nước mưa sau nhà, ra cái máng xối nghẹt đầy lá vú sữa, ra con mương trước nhà nước tràn be, đỏ quạch. Lần gần đây nhất về nhà con mương ấy đã được lấp xi măng rồi, không biết bây giờ trời mưa nước chảy đi đâu.

Đơn Dương, mùa đông, mùa đẹp nhất năm khi hơi lạnh treo trên từng hơi thở, khi đầu ngọn cỏ lóng lánh sương, bầu trời xanh trở nên khoáng đạt, nắng óng như rơm. Và hoa quỳ vàng. Hơn một người đã phải lòng cái màu vàng của hoa quỳ miền cao nguyên vốn chỉ nở rực vào những ngày lạnh nhất... tháng mười một, tháng mười hai. Càng lạnh hoa càng rực rỡ. Tháng mười hai qua, hoa rụi dần. Để rồi Tết đến, khi trăm ngàn loại hoa khác đua nhau khoe sắc, thì những cụm hoa quỳ ven triền đồi chỉ còn trơ lõi, xấu xí, thảm hại. Hoa quỳ là sứ giả của mùa đông cao nguyên. Mùa đông không có nhiều sứ giả, nên hoa quỳ là sứ giả hiếm hoi và độc đáo. Du khách đến trầm trồ đã đành, dân bản xứ tha hương, cứ những ngày tiết trời se se lạnh lại bồi hồi nhớ cái màu vàng ấy. Cái màu vàng bàng hoàng những triền đồi. Ngày xưa, có anh chàng sinh viên đi học đại học ở Sài Gòn, hứa với một cô bạn rằng về quê ăn Tết xong sẽ mang hoa quỳ vào, nhưng Tết xong thì làm gì còn hoa quỳ. Anh chàng đâm ra thơ thẩn:

“Khi anh về hoa quỳ thôi nở
Còn biết tìm đâu quà tặng em
Anh xoa tay cho ấm mùa nắng vỡ
Ngủ trong mây một áng trăng mềm”

Đơn Dương, tôi đã đi xa nhiều năm rồi. Mỗi năm trở về thấy đường phố nhiều ổ gà hơn, bụi nhiều hơn, cả thị trấn mòn đi, cũ đi. Người trẻ đi xa, người già ở lại. Cái rạp xi-nê duy nhất của thị trấn, luôn đông nghẹt người những năm tám mươi bị bỏ hoang, khai ngáy. Thị trấn không còn hiệu sách, không còn sân banh, công viên thì chưa bao giờ có. Tôi đứng trước sân nhà, mắt nhìn về phía núi, cố nhìn ra những con dốc mình đã leo ngày xưa. Tôi đã đi và leo nhiều con dốc khác trong cuộc đời, tuy chưa đến đỉnh nhưng chắc chắn không còn trong thung lũng. Mắt tôi nhìn bốn phía không còn bị chắn bởi những đồi những núi, nhưng lòng tôi sao vẫn mãi hoang mang?
LVT

Tháng 5/2009

[hung vi]

Đọc ký sự và bài viết,mình thấy tình bạn thật thiêng liêng,sâu lắng.Trong cờ có tình một tình bạn đẹp,dù có nhiều tiền cũng không thể mua được,phong cảnh Đơn Dương đẹp lắm,đẹp như con người Đơn Dương vậy...Chúc tình bạn kỳ đạo bền lâu

[Congaco_H1R5]

Tháng mười hai trên những giàn su xanh (*)

Tất nhiên ai sinh ra lớn lên ở vùng rau như Đà Lạt, Đơn Dương, Lâm Đồng đều biết su su, tuy to chẳng kém su hào, nhưng không phải là su hào. Su hào là củ còn su su là trái. Muốn ăn su hào phải đào đất lên còn muốn ăn trái su su phải hái từ trên giàn xuống. Sủ cu hào trăng lủng lẻo hay củ su hào treo lủng lẳng chỉ là câu nói đùa của những người giả vờ nói tiếng Hoa, còn trái su su mới đích thực là trăng lủng lẻo hay treo lủng lẳng. Sở dĩ vòng vo thế là vì, ngạc nhiên chưa, tôi đã gặp rất nhiều người tưởng su su là củ, hoặc nếu không là củ, thì cây su su chắc to không kém cây ổi! Đằng nào thì ổi và su su trông cũng khá giống nhau: đều màu xanh.

Cây su su tuy trái to nhưng thật ra rất yếu ớt, chẳng thể đứng nổi một mình mà lúc nào cũng phải bò lên một cái gì đấy, chẳng hạn như hàng rào, nhưng tốt hơn là một cái giàn: giàn su su. Hồi tôi học lớp 8, lớp 9, hai anh em tôi bỏ cả mùa hè lên núi vác về cả trăm cây gỗ to cỡ bắp chân, để làm giàn su su. Phải đào đất, chôn cả trăm cây gỗ đấy xuống làm cọc, mỗi cọc cách nhau chừng 5, 7 mét; xong rồi, giăng dây thép từ cọc nọ sang cọc kia. Khi xong, giàn su su chưa có dây su su nhìn giống như ma trận.

Dưới mỗi cọc, bắt đầu chôn những trái su su giống xuống. Su su giống là những trái su su già, già đến nỗi hạt thò ra ngoài, thường được gọi là su le. A, viết cái này tự nhiên tôi nhớ ra từ su le, lần gần đây nhất tôi dùng từ này chắc phải cách đây hai chục năm! Dây su su mọc lên khá nhanh, chỉ độ vài tuần là đã có một giàn su su xanh mướt, vài tuần nữa là đã thấy bao nhiêu là trái su su treo lủng lẳng. Ôi, su su tình yêu của tôi, kết quả lao động khó nhọc của cả nhà tôi, nỗi mơ mộng của tôi, và quan trọng hơn, thịt cá của gia đình tôi. Phải bán được su su thì mới ăn thịt cá, chứ không thì ăn su su cả tháng à.

Những ngày này, khi bắt đầu phải giám sát chế độ ăn để không tăng mức mỡ trong máu, tôi hay nhắc vợ mua su su về ăn. Tôi thích ăn su su luộc chấm chao. Tuy nhiên, món su su mua ở Sài Gòn về luộc lên ăn chỉ khá hơn rơm một tí. Tôi nhớ su su của những ngày thèm thịt cá. Su su của những ngày hái từ vườn vào, luộc lên xanh mướt, tô nước luộc bốc hơi nghi ngút, chấm với chao chùa làng, vị su su ngọt lừ, vị chao beo béo. Ăn từ từ thôi, vì ăn nhanh có thể không cần gặp nha sĩ mà răng vẫn rơi ra. Ai không tin thì cứ thử phập răng vào miếng su su vừa mới luộc.

Tháng mười hai, trời lạnh. Giàn su những sớm tháng mười hai ở Đon Dương sẽ xanh biếc, đẫm sương. Cả nhà tôi sẽ dậy sớm, mặc quần áo ấm vào rồi đi hái su su, chất vào những giỏ sắt to tướng. Có lần, chị tôi hái nhầm con rắn lục đang nằm uống sương mơ màng trên những đọt su non. Giàn su xanh, rắn lục cũng xanh, cùng màu nên thích lẫn vào nhau. May mà rắn lục mải uống sương nên tha cho chị tôi. Cả nhà được một phen hú vía.

Hôm nay lại là một ngày đầu tháng mười hai. Trời Đơn Dương chắc đã lạnh và hoa quỳ chắc đã nở vàng. Ở nhà, không còn giàn su su với cả rắn lục như xưa, nhưng nếu về Đơn Dương, hẳn sẽ vẫn được ăn món su su luộc xanh ngắt.


LVT

(*) Thơ Đỗ Trung Quân
__________________

[Congaco_H1R5]

Thời gian themgadep ở lại Đon Dương quá ít , chưa kịp dẫn hắn đi ăn banh CĂN .
Nghe tới món này chắc các bạn không hiểu đó là mòn gì phải không ?
Mời các bạn đọc bài này ...


Tinh thần đã mất
Có những buổi trưa như trưa nay tôi ra khỏi văn phòng sớm hơn thường lệ để đi ăn trưa mà không rủ đồng nghiệp nào theo cùng và cũng không hẹn hò với ai cả. Tôi chỉ muốn đi ăn nhanh và về lại văn phòng sớm để kịp cuộc họp trên điện thoại kế tiếp vào giữa trưa giờ Việt Nam. Tôi đi bộ và không chủ định sẽ ghé quán nào. Sài Gòn vẫn đang thay đổi từng ngày. Quanh khu trung tâm, chỉ vài hôm không để ý đã thấy mọc lên một quán cà phê hay quán ăn mới.

Tôi đi ngược về hướng Nguyễn Du, ngang qua hàng miến chửi một thời (hay vẫn còn?) nổi tiếng. Buổi trưa, không nghe tiếng bà chủ véo von. Mấy cái xô không chỏng chơ trước hàng. Một vệt nước chảy dài từ ngạch cửa về phía mép đường, còn thấy rõ vài cọng rau và miến vụn. Không rõ trưa họ không bán hay là họ không còn khách.

Chỉ thêm vài bước nữa, một quán ăn bên tay phải thu hút sự chú ý của tôi. Quán trông không khác mấy những quán cà phê kiêm phục vụ cơm trưa văn phòng thường thấy ở thành phố này; tuy nhiên, tôi đã kịp nhìn thấy dòng chữ Đặc sản bánh căn Phan Rang dưới mấy chữ Kul Deli màu tím uốn éo.

Bánh căn là thứ bánh có nguồn gốc Phan Rang, nhưng hết sức gắn bó với những người dân Đơn Dương như tôi. Đơn Dương cách Phan Rang chưa tới 80 cây số. Nhiều người Đơn Dương có bà con họ hàng ở Phan Rang. Cũng có người Phan Rang lên Đơn Dương rồi mê con trai, con gái hay cái tiết trời quanh năm lành lạnh vùng này rồi ở lại luôn (má tôi là một trong số đó!). Đơn Dương và Phan Rang do đó thật là gần gũi, và chuyện món ăn của người Phan Rang trở thành món ăn “quốc hồn quốc túy” của người Đơn Dương kể cũng không lạ.

Bánh căn làm từ bột gạo. Gạo thường được ngâm từ đêm hôm trước rồi xay ra bằng cối đá thành bột bánh căn, nghe đâu muốn bánh ngon thì nên trộn vào gạo một ít cơm nguội. Gọi là bột nhưng nó là đã được hòa với rất nhiều nước, nên nó là một chứ chất lỏng màu trắng và hơi sệt. Mới nhìn, xô bột bánh căn trông giống như xô vôi quét tường. Nhìn kỹ, nó vẫn giống vôi quét tường, chỉ khác vôi không ăn được, còn bột bánh căn thì ăn được. Sau khi nướng chín, dĩ nhiên.

Muốn đổ bánh căn phải có lò bánh căn. Lò được làm bằng đất nung. Mỗi lò có khoảng tám đến mười hai lỗ tròn cỡ miệng chén, đi kèm tương ứng số khuôn và nắp khuôn, tất cả đều làm bằng đất. Ngày trước, Đơn Dương hầu như nhà nào cũng có lò bánh căn trong nhà. Thỉnh thoảng có khách, tụ tập bạn bè, hoặc đơn giản chỉ là đổi món, lò bánh căn sẽ được lôi ra, than sẽ được quạt lên cho hồng và bánh căn sẽ bắt đầu được đổ. Món bột bánh căn trắng như vôi kia sẽ được rót vào từng khuôn, đậy nắp lại khoảng một hai phút thì rám vàng bên dưới. Khi đó, bánh sẽ được cạy ra, quết một chút mỡ hành hay mỡ hẹ, rồi ụp lại với một bánh khác thành từng cặp. Bánh căn bao giờ cũng ăn theo cặp. Cặp bánh căn sẽ được thả vào chén mắm nước hoặc mắm nêm pha loãng, dầm với một trái ớt chín đỏ vỏ mỏng. Dân Phan Rang còn ăn bánh căn với nước cá kho.

Ăn bánh căn không thể ăn nhanh vì muốn ăn nhanh cũng không có mà ăn. Thường mọi người sẽ ngồi quanh lò, ăn cặp bánh của mình xong thì có quyền đưa đũa lên miệng mút nước mắm mà chờ đến lượt bánh tiếp theo. Càng đông người ăn thì chờ càng lâu. Chờ càng lâu thì ăn càng ngon, càng nôn đến lượt mình để được cắn miếng bánh nóng giòn trong miệng, lẩn quất mùi thơm của khuôn đất nung, vị béo nhẹ nhàng của mỡ hành và mùi cay thơm của giống ớt đặc biệt ở Đơn Dương.

Bánh căn đặc biệt ngon khi ăn vào những buổi chiều trời bắt đầu tối, sương bắt đầu xuống và cái lạnh cao nguyên bắt đầu len lỏi vào thịt da, vừa ăn vừa xuýt xoa bên bếp than hồng. Bánh căn cũng đặc biệt ngon khi ăn vào khuya, khi hầu hết mọi người đã đi ngủ, các ngôi nhà đã đóng kín cửa, chỉ có chị hàng bánh căn cần mẫn ngồi đổ bánh bên ngọn đèn dầu phục vụ những kẻ thèm ăn khuya. Bánh căn, suy cho cùng chỉ là bột gạo nướng ăn với nước mắm, sang cả hơn thì kèm xíu mại hay trứng, vậy mà dân Đơn Dương xa quê ai cũng nhớ. Cho đến thời củi quế gạo châu như bây giờ, đãi người yêu ăn một chầu bánh căn no căng bụng ở Đơn Dương vẫn không quá hai chục ngàn.

Thế cho nên, hôm nay, khi nhìn thấy quán Kul Deli treo bảng bánh căn đặc sản Phan Rang, tôi rẽ vào ngay tắp lự. Cô bé phục vụ nhanh nhảu chìa menu cơm văn phòng cho tôi. Tôi khẽ khàng: Này em, hình như có bánh căn? Cô bé bảo dạ có, bánh căn bán từng phần 5 cái. Tôi hỏi 5 cái hay 5 cặp. Cô bé khẳng định 5 cái. Tôi thắc mắc ăn mấy dĩa mới đủ. Cô bé bảo một dĩa là đủ rồi anh. Ừ thì một dĩa, cho anh một dĩa. Vài phút sau, trước mặt tôi có hai chén, một chén nước mắm pha và một chén kia hình như là một loại tương đậu, một rổ rau gồm nhiều xà-lách, rau đắng, rau quế và có trời mới biết là rau gì nữa, và một dĩa gồm 5 cái bánh căn. 5 cái bánh được xếp vòng tròn trên dĩa, giữa mỗi cái thấy cộm lên hai khoanh mực ống và một con tôm. Điểm xuyết cho vòng tròn 5 bánh là một nhúm dưa leo và xoài sống xắt sợi. A ha, bánh căn là đây!

Tôi nhìn dĩa bánh căn và nghĩ về sự chuyển dịch của các vùng miền. Tôi nhìn dĩa bánh căn và nghĩ về đô thị hóa. Tôi nhớ trong Chiếc Lexus và cây O, tác giả Thomas Friedman kể chuyện khi đến một quốc gia lạ, gọi một món ăn tưởng quen, thì sẽ có được một thứ đáng kinh ngạc. Để có được trải nghiệm đó, cần gì phải đi từ nước nọ sang nước kia. Ngay ở Việt Nam thôi, người Sài Gòn ra Huế kêu bún bò thì phàn nàn bún bò Huế sao mà lạ lẫm, còn những người Hà Nội chân chính thì nhất quyết không nhận phở Sài Gòn làm anh em với phở kinh thành. Một món ăn đi từ vùng này sang vùng nọ trong cùng một nước đã trải qua bao nhiêu thay đổi, có khi chỉ để vừa lòng thực khách địa phương. Món bánh căn dân dã quê tôi, để trèo lên bàn một quán ăn ở trung tâm Sài Gòn, đã phải cõng thêm những tôm, những mực và bao nhiêu loại rau xa lạ.

Nói cho công bằng, món bánh căn ở Kul Deli không dở. Nó chỉ không đúng so với kinh nghiệm của tôi. Có thể với nhiều người khác nó sẽ ngon hoặc rất ngon, hoặc ít ra cũng mang đến cho thị dân Sài Gòn một chút hương xa. Còn với tôi, dĩa bánh căn này trông cũng giông giống bánh căn, chỉ hiềm nỗi cái tinh thần đã mất.

[Minh Ngọc]

Đọc bài của bác, em chỉ muốn vào Đơn Dương ngay thôi.o:-)

[Congaco_H1R5]

Ở Đơn dương còn 1 quán nem nướng ngon "cực đỉnh " - quán này thường thì người ta không mua về nhà ăn mà ăn ngay tại chỗ .
Khách vào quán sẽ được chủ quán nướng từng "lụi" nem bên bếp than hồng , sau đó cuộn với bảnh tráng , rau hành , khế , chuối hột sốg cho thếm chút vị chát . Nem được chấm với nước tương làm từ gan heo , đâu phộng và một số gia vị khác mà chỉ có chủ quán mới nắm được bí quyết .

Hôm đó vì muốn cà kê tâm sự với themgadep nên mua nem nướng nhưng được làm 1 kiểu cách khác , đem về nhà ăn - Chứ dẫn hắn xuống quán vừa nói trên thì có 1 điều bất tiện : Ngồi lâu cũng ráng chịu chứ không có chỗ đễ "xả xúpáp" vì bà chủ quán khó tính không cho đi hehehehee .
hông dám noíi tên bà vì lỡ may bà ấy đọc được thì mình có mà " tắt bếp" - nhưng phải công nhận quán nem nướng kể trên thì phải là đứng đầu bảng .
Món nem đãi themgaidep mới nhì bảng thôi hihiiiii

[6789]

Khẩn thiết "đề nghị" và "cầu xin" bác Gà miêu tả nhanh chóng nốt những món ăn ở Đơn Dương luôn nhé,em thèm rỏ rãi rùi đây này =P~.Bác Gà tả món ăn thế này thì "chết" mất chẳng chơi,"tiếng gọi nơi hoang dã" trong dạ dày em thôi thúc mãnh liệt...nhậu chưa được mà ngày nào cũng "ăn bằng mắt" món ăn ngon thế này đấy...khổ thân tui quá pà kon ơi :((.
P/s:hỏi nhỏ Bác Gà rằng nước chấm nem có vị ngọt không (chẹp...thèm quá) hehehe!

[themgaidep]

@6789

Lão 6789 có cái avatar cứ nhìn là muốn cười chết được.=))=))=))=))=)).

Nem có nước chấm vừa ngọt vừa mặn. (Nhưng giờ themgaidep quên mất vị của nó rồi, chắc phải qua DRAN ăn lần nữa mới tưởng tượng lại được)

[Congaco_H1R5]

Mời các bạn xem hình này
http://i1020.photobucket.com/albums/af324/Congaco_H1R5/tn.jpg
Và đọc bài này :
Cái chết của một cây cầu trăm tuổi - Tuổi Trẻ Online (http://tuoitre.vn/Chinh-tri-Xa-hoi/Phong-su-Ky-su/38812/Cai-chet-cua-mot-cay-cau-tram-tuoi.html)

Chuyện đã xảy ra cách đây 7 năm nhưng đến bây giờ , trong tôi vẫn còn một nỗi buồn man mác - như đã mất đi một cái gì đó mà không bao giờ tìm lại được .

[Congaco_H1R5]

Thêm một số tấm ảnh về đập Đa nhim ở một góc chụp khác
https://lh5.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TVTga-NFOzI/AAAAAAAAA5M/ZdNE9ab16Io/s640/IMG_1041.JPG

https://lh6.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TVTgeovn1SI/AAAAAAAAA5U/DxkKBIFQIMk/s640/IMG_1043.JPG

https://lh3.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TVTg3K4KeFI/AAAAAAAAA6A/BcWfnAc1CvI/s640/IMG_1053.JPG

https://lh6.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TVTg7GRVkvI/AAAAAAAAA6I/l6nwDNg9IXs/s640/IMG_1055.JPG

https://lh3.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TVThHxQ3clI/AAAAAAAAA60/Elt4KqEIbQI/s640/IMG_1064.JPG

https://lh6.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TVThJkVr7GI/AAAAAAAAA64/rdebqjNUiqs/s640/IMG_1065.JPG

https://lh6.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TVThPG8FiqI/AAAAAAAAA7M/03bsrK5VWAc/s640/IMG_1070.JPG

https://lh5.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TVThWOdIyEI/AAAAAAAAA7g/6oMxR1bvB70/s640/IMG_1075.JPG

https://lh4.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TVTiWw64fLI/AAAAAAAAA9g/rDfRa4XBQI4/s640/IMG_1104.JPG

https://lh5.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TVTiYw3hW4I/AAAAAAAAA9k/DatL3wEDBKU/s640/IMG_1105.JPG

https://lh6.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TVTirVWs7sI/AAAAAAAAA-I/QQ4PAE7Whrs/s640/IMG_1113.JPG

https://lh3.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TVTi58J3kzI/AAAAAAAAA-s/bMwGrsCsZlY/s640/IMG_1121.JPG

Photo by Congaco_H1R5 :))

[laototphilao]

Bác Congaco đang làm giáo viên ah, em trước cũng tý nữa làm ôgn giáo toán đó he he! nhìn nhà bác kiên cố như lâu đài của các quý tộc Pháp đó, thích nhất là có vườn, khí hậu Đà Lạt rất đẹp và mát mẻ nhất bác đó

[Ngọc Lễ]

https://lh6.googleusercontent.com/_XwWwbSCF-X4/TXsq7QuR45I/AAAAAAAABKw/8aOXER6WVsY/s512/IMG_1178.JPG
Nhìn quen quá Th oi - có phải là TN Bạch không ?
Hai ae- có ngày gặp nhau vui quá nhỉ .

[Congaco_H1R5]

Chính xác đó anh , trí nhớ của anh còn quá tốt .
Lâu lắm không anh vào dđ , có lẽ cả năm nay thì phải , từ lúc bọn em ghé Nha trang thăm anh .

[themgaidep]

Mấy tấm ảnh của bác Gà chụp cứ như chụp ảnh Hồ Tây - Hà Nội ý nhỉ?~X(~X(~X(:D:D:D

Vậy ra bác Gà- bác Dethichoo - bác Ngọc Le là bạn bè cũng ở thị trấn Dran ah? Vui quá nhỉ, 3 bác phải họp mặt ở Hà Nội mới gọi là "tuyệt cú mèo":-t:-t:-t=))=))=))=))

[dethichoo]

Lâu lắm không gặp anh Lễ, chắc anh bận nhiều việc?

Cho em gởi lời thăm anh và gia đình!

[6789]

Hiện tại đang có hai "dũng sĩ diệt mồi" ngồi nhậu với nhau ở Đơn Dương :D...Hai lão này mà cà kê với nhau chắc rượu vẫn y nguyên còn mồi thì hết sạch ^:)^, ghét thế không biết ;;)

[Congaco_H1R5]

Chờ chút sẽ đưa vài tấm ảnh lên nhé 6789
Mồi gần hết , rượu vẫn còn :D - nhưng mặt mũi 2 tên ngầy ngậy , ngật ngật trông ngộ lắm - heheheeee