CÁC MÓN ĂN KỴ NHAU
Các lương y và đầu bếp nổi tiếng Trung Hoa đã khuyên các bà nội trợ, đặc biệt chủ quán ăn phải hêt sức lưu ý đến những loại thức ăn này và nói rõ cho mọi người không được ăn cùng một lúc với nhau vì chúng tạo ra độc tố có hại cho sức khoẻ. Những loại thức ăn tương phản, có hại cho sức khoẻ được liệt kê bằng bài thơ lục bát để bà con dễ nhớ, dễ phổ biến.
Mật ong, sữa, sữa đậu nành
Ăn cùng tắc tử đề phòng mau mau.
Thịt gà, kinh giới kỵ nhau
Cùng ăn một lúc ngứa đầu phát điên.
Ba ba ăn với rau sam
Bụng đau quằn quại khó toàn vẹn thân
Chuối hột ăn với mật đường
Bụng phình, dạ trướng dọc đường phân rơi.
Trứng vịt lẫn tỏi, than ôi
Ăn vào chắc chết mười mươi rõ ràng.
Sữa bò, cam, quýt, bưởi, chanh
Ăn cùng một lúc liên thanh sấm rền.
Đường đen với sữa đậu nành
Đau bụng tháo dạ bị hành suốt đêm.
Nôn mửa bụng dạ không yên
Vì do hải sản ăn liền trái cây.
Nước chè, thịt chó no say
Thường xuyên như thế có ngày ung thư.
Khoai lang, hồng, mận ăn vô
Dạ dày viêm loét tổn hư tá tràng.
Vi ta min C chớ có tham
Nấu cùng ốc, hến, cua, tôm, nghêu, sò*
Ăn vào chỉ khoảng vài giờ
Chúng tạo chất độc bảng A chết người.
Gan lợn, giá đậu ai ơi
Xào chung mất sạch bổ tươi ban đầu.
Thịt dê ngộ độc do đâu ?
Chỉ vì dưa hấu xen vào bữa ăn.
Động kinh chứng bệnh rành rành
Là do thịt lợn rang chung ấu tầu(củ ấu).
Thịt gà, rau cải có câu:
Âm dương khí huyết thoát vào hư vô.
Cải thìa, thịt chó xào xô
Ăn vào đi tả hôn mê khôn lường.
Quả lê, thịt ngỗng tưởng thường
Ăn vào cơ thể đùng đùng sốt cao.
Thịt rắn kỵ củ cải xào
Ăn nhiều sao thoát lưỡi đao tử thần.
Cá chép, cam thảo nhớ rằng
Trúng độc tức khắc không cần hỏi tra.
Chuối tiêu, khoai môn phiền hà
Ruột đau quằn quại như là dao đâm.
Ba ba ăn với rau dền
Trúng độc nguy hiểm chớ nên coi thường.
Tránh cho làng xóm quê hương
Thức ăn tương phản trăm đường hiểm nguy.
(Theo Trung Hoa ẩm thực chí)
Phân tích :
1.Tàu hũ (Đậu phụ) kỵMật ong: Trong tàu hũ thường có thạch cao và trong mật ong thì có đường. Hai thành phần này gặp nhau sẽ tạo hiện tượng vón cục, đông cứng trong dạ dày làm người ăn khó thở, hụt hơi rồi hôn mê. Đặc biệt, nếu người đó có bệnh về tim mạch, thời gian dẫn đến tử vong càng nhanh hơn.
2.Sữa đậu nành kỵmật ong: Mật ong chứa acid formic nên khi gặp đậu nành có nhiều protein sẽ gây ra hiện tượng kết tủa, dẫn đến tình trạng khó tiêu.
3.Sữa đậu nành kỵĐường đen : Trong đường đen có chất acid malic, khi hòa tan trong sữa đậu nành sẽ tạo ra chất lắng làm giảm chất bổ của sữa đậu nành. Mặt khác khi uống vào dễ bị đầy bụng, khó tiêu khiến hấp thụ các chất khác cũng giảm.
4.Sữa đậu nành kỵTrứng gà : Gây chứng khó tiêu, đầy bụng. Trong sữa đậu nành có chất protidaza, làm ức chế sự chuyển hóa của protein trong trứng gà, cản trở sự hấp thụ dinh dưỡng, gây rối loạn tiêu hóa và mất đi một lượng protein mà lẽ ra cơ thể được hấp thụ.
5.Sữa bò kỵCam, Quýt, Bưởi, Chanh... : Sữa bò chứa nhiều protein, trong đó chất cazeine chiếm tới 80%. Khi pha sữa bò lẫn (hoặc uống) cùng với nước trái cây chua sẽ làm cho chất cazeine kết dính, lắng đọng lại gây khó tiêu và rối loạn tiêu hóa. Trẻ em, nếu uống lâu dài sẽ dễ mắc bệnh methemoglobin, gây khó thở, tím tái và có nguy cơ tử vong.
6.Thịt Dê, thịt Chó kỵnước Trà (Chè) : Thịt Dê và thịt Chó rất giàu protein. Sau khi ăn hai loại thịt này, nếu bạn dùng ngay một tách nước chè, chất a-xit tanin từ chè sẽ kết hợp với protein trong thịt, tạo thành chất tanalbit. Chất này làm se niêm mạc ruột, giảm nhu động ruột, khiến ruột tích tụ nhiều chất có hại, dẫn đến táo bón, gây nguy cơ ung thư.
7.Giá đậu kỵ Gan heo: Các nhà khoa học phân tích 100g gan heo thấy có 2,5mg đồng và trong giá đậu có nhiều vitamin C. Nếu ta xào lẫn hoặc ăn gan heo với giá đậu cùng một lúc hoặc trong thời gian gần nhau sẽ làm vitamin C bị oxy hoá. Kết quả giá đậu thành chất bã sẽ không còn chất bổ.
8.Gan động vật, lòng đỏ Trứng gà kỵmột số loại rau : Cellulose, acid oxalic xung khắc với sắt: Các loại gan động vật, lòng đỏ trứng gà, đậu nành có chứa nhiều sắt, nên không được ăn cùng với các loại rau cần, cà rốt, khoai ... chứa nhiều cellulose, và cũng không nên ăn cùng các loại rau như rau chân vịt có chứa nhiều acid oxalic. Vì cellulose và acid oxalic đều sẽ ảnh hưởng tới sự hấp thụ sắt trong thức ăn của cơ thể.
9.Hải Sản kỵTrái cây : Các loại hải sản đều giàu protein và canxi. Nếu trước hoặc ngay sau bữa ăn có hải sản, ta ăn các loại hoa quả nhiều acid tanic như nho, cam, quýt..., sẽ làm mất đi chất dinh dưỡng của hải sản. Ngoài ra hoa quả ăn với hải sản còn có tác dụng kích thích nhu động ruột gây đầy bụng, nôn mửa, tả, chảy…. vì trong loại trái cây này có chứa acid tannic gặp protein (trong hải sản) sẽ bị đông lại và trầm lắng, tạo ra khó tiêu hóa. Vì vậy, sau khi ăn hải sản khoảng 4 tiếng... mới nên ăn những trái cây trên. Cũng nên biết thêm : sau khi ăn Thịt (mọi thứ thịt) cũng không nên uống trà ngay !
10.Các loại động vật có vỏ sống dưới nước kỵVitamin C : Tôm, cua, ốc, hến... (nói chung) chứa nhiều Asen hóa trị 5 (chất này không gây độc cho cơ thể). Nhưng khi ta ăn các loại thực phẩm này mà ta uống vitamin C hoặc ăn các loại thực phẩm chứa nhiều vitamin C như cam, chanh, cà chua, nho... sẽ làm cho chất asen hoá trị 5 chuyển thành asen hoá trị 3 (tức là chất thạch tín, độc Bảng A) là chất rất độc có thể gây chết người.
11.Trứng Gà kỵÓc heo : Tăng cholesterol, dễ cao huyết áp đột ngột, dẫn đến tử vong !
12.Củ cải kỵTrái cây : Các loại Lê, Táo, Nho có chất đồng Ceton phản ứng với Acid Cianogen lưu huỳnh có trong Củ Cải khiến người ăn bị suy tuyến giáp trạng và bướu cổ.
13.Cà rốt, Rau câu, Rau cải kỵDấm: Xào cà rốt tuyệt đối không cho giấm, vì acid acetic (dấm) sẽ phá hoại hết carontine. Cũng như vậy, rau câu, rau chân vịt, rau cải có chứa nhiều carontine cũng không nên nêm giấm vào khi xào.
14.Khoai Lang kỵHồng, Mận : Trong trái hồng có chứa vị chát (tanin) và pectin. Khi ăn khoai lang cùng với hồng... tinh bột trong khoai lang sẽ tiết ra nhiều vị toan lẫn chất tanin và pectin trong hồng, hình thành sỏi trong dạ dày. Nếu tình trạng nặng sẽ gây loét và chảy máu dạ dày. Người bị đau dạ dày rất cần phải lưu ý hơn để tránh ăn cùng lúc những món này.
15.Tàu hũ (đậu phụ) kỵRau Chân vịt : Ăn chung dễ bị kết sỏi. Trong Tàu hủ có chứa magnesium chloride, calcium sulfate, còn trong rau chân vịt lại chứa acid oxalic, hai chất này gặp nhau sẽ tạo thành magnesium oxalate và calcium oxalate. Hai chất lắng đọng màu trắng này không được cơ thể hoan nghênh, không những ảnh hưởng tới sự hấp thụ canxi của cơ thể mà còn dễ bị kết sỏi.
16.Trứng Gà kỵĐường: Protein và đường xung khắc với nhau: Lysine và đường có trong sữa bò sẽ có phản ứng ở nhiệt độ cao, làm cho các acid amin mất đi. Trứng gà và đường không nên nấu cùng nhau cũng vì lý do này. Nhưng bạn có thể đun nóng sữa, nấu chín trứng gà rồi để nguội sau đó cho đường vào thì sẽ không có vấn đề gì.
17.Nhân sâm kỵcủ cải : nhân sâm đại bổ khí, củ cải đại hạ khí. Hai thứ này triệt tiêu lẫn nhau, gây hại cho người sử dụng.
18.Tránh uống nhiều nước có chất Gas đang khi ăn : Ảnh hưởng quá trình tiêu hóa, cụ thể là làm loãng dịch vị, gây cản trở co bóp thức ăn dẫn đến viêm dạ dày.
Trong sự ăn uống cũng nên biết có một số thực phẩm:
1.Ảnh hưởng tới sự hấp thu protein như:
-Lòng trắng trứng sống (trong có chứa chất antitrypsin, chống lại sự tiêu hóa protein của thịt, cá sữa).
-Sữa tươi (có chất kháng men tiêu hoá protein) vì vậy một số ngưởi uống sữa tươi bị đầy bụng lâu tiêu.
-Các loại đậu chưa nấu chín.
2.Làm mất tác dụng của Vitamin như :
-Món gỏi cá (vì trong cá sống có chất kháng vitamin B1 gọi là pyrithiamine).
-Trứng sống hay chưa chín (vì chất avidin trong trứng sống hay chưa chín khi ăn vào sẽ kết hợp với vitamin H hay biotin tạo thành hợp chất avitin - biotin làm cơ thể thiếu vitamin).
-Bắp cải, bầu bí, dưa chuột ( men ascorbic oxidase phá hủy vitamin C)
3.Cản trở sự hấp thu chất khoáng như :
-Các trái cây chua như me, khế, xoài xanh… (chất acid oxalic cản trợ sự hấp thu calcium).
-Các rau có glucozit như bắp cải, củ cải, cải bẹ… (dưới ảnh hưởng của các men trong cơ thể, glucozit bị phân hủy tạo ra thiocyamate và isothiocyanate càn trở việc kết hợp iốt của tuyến giáp).
4.Có chứa chất độc như :
-Măng, sắn tươi (glucozit chứa trong các thực phẩm này khi gặp nước, acid hoặc men tiêu hóa sẽ tạo thành acid cyanhydric ở thể tự do gây ngộ độc) . Do đó khi ăn sắn, bạn nhớ bóc hết vỏ dày, cắt khúc, đem ngâm nước rồi nấu chín.
-Cà chua xanh và khoai tây (vỏ khhoai tây, nhất là mầm khoai, có nhiều chất solanin, gây ngộ độc).
Ngoài ra còn có một số lời khuyên được đúc kết từ lâu đời:
wThịt heo không nên ăn với ốc bươu, cam thảo.
wThịt bò, thịt trâu không nên ăn chung với lươn và hẹ.
wGan dê không nên ăn với măng tre.
wMăng tre không dùng chung với mạch nha.
wThịt chó không nên ăn với tỏi (vì sẽ gây khó tiêu).
wCủ tỏi không nên ăn chung với cá trắm (vì sẽ dễ làm cho bụng chướng đầy, hay sinh ra sán).
wCua không nên dùng với cam, quít (vì dễ gây buồn nôn).
wThịt gà, trứng gà không nên ăn với quả lí.
wQuả lí không nên nấu chung với cá trắm đen.
wCua không nên ăn với mật ong, kem, sẽ làm ứ trệ ở dạ dày.
wCua không nên ăn với bí đỏ.
wBí đỏ (bí ngô) không nấu với tôm.
wThịt dê không nên ăn chung với bí ngô, hoặc không nên dùng nồi đồng để nấu.
wKỵ việc dùng cành củi cây dâu tằm để nấu thịt lươn.
wLươn kỵ nấu với táo đỏ.
wThịt lươn trắng kị ăn với giấm.
wCua không nấu với quả cà dái dê.
wBắp kỵ nấu với ốc.
wỐc không nấu với mì để ăn.
wCơm mà đậy không kỹ, để thằn lằn đái vào thì ăn sẽ bị ngộ độc...
Tùy theo mỗi người, mà những món ăn “kỵ” nhau sẽ gây nên những chứng như: khó tiêu, đau bụng, tiêu chảy. Thận yếu thì phát theo chứng của thận, dạ dày yếu thì phát chứng dạ dày.
(Sưu tầm)