Những bài thơ...không biết diễn tả thế nào?

Không biết nên nhận xét hay đánh giá như thế nào... chỉ có thể nói rằng những bài thơ này ...độc chiêu quá!

1.Bài thơ "Cảnh Xuân" đăng trên số báo Xuân Việt Nam năm Kỷ Mão.

*Cách đọc 1:Đọc xuôi
Ta mến cảnh Xuân ánh sáng ngời
Thú vui thơ rượu chén đầy vơi
Hoa cài giậu trúc cành xanh biếc
Lá quyện hương Xuân sắc thắm tươi
Qua lại khách chờ sông lặng sóng
Ngược xuôi thuyền đợi bến đông người
Xa ngân tiếng hát đàn trầm bổng
Tha thướt bóng ai mắt mĩm cười

*Cách đọc 2:Đọc ngược
Cười mĩm mắt ai bóng thướt tha
Bổng trầm đàn hát tiếng ngân xa
Người đông bến đợi thuyền xuôi ngược
Sóng lặng sông chờ khách lại qua
Tươi thắm sắc Xuân hương quyện lá
Biếc xanh cành trúc giậu cài hoa
Vơi đầy chén rượu thơ vui thú
Ngời sáng ánh Xuân cảnh mến ta

*Cách đọc 3:Bỏ 2 từ đầu mỗi câu-Đọc xuôi.
Cảnh Xuân ánh sáng ngời
Thơ rượu chén đầy vơi
Giậu trúc cành xanh biếc
Hương Xuân sắc thắm tươi
Khách chờ sông lặng sóng
Thuyền đợi bến đông người
Tiếng hát đàn trầm bổng
Bóng ai mắt mĩm cười

Cách đọc 4:Bỏ 2 từ cuối mỗi câu - Đọc ngược
Mắt ai bóng thướt tha
Đàn hát tiếng ngân xa
Bến đợi thuyền xuôi ngược
Sông chờ khách lại qua
Sắc Xuân hương quyện lá
Cành trúc giậu cài hoa
Chén rượu thơ vui thú
Ánh Xuân cảnh mến ta


*Cách đọc 5:Bỏ 3 từ đầu mỗi câu - Đọc ngược
Cười mĩm mắt ai
Bổng trầm đàn hát
Người đông bến đợi
Sóng lặng sông chờ
Tươi thắm sắc Xuân
Biếc xanh cành trúc
Vơi đầy chén rượu
Ngời sáng ánh Xuân

*Cách đọc6:Bỏ 3 từ cuối mỗi câu - Đọc xuôi
Ta mến cảnh Xuân
Thú vui thơ rượu
Hoa cài giậu trúc
Lá quyện hương Xuân
Qua lại khách chờ
Ngược xuôi thuyền đợi
Xa ngân tiếng hát
Tha thướt bóng ai

*Cách đọc7:Bỏ 4 từ đầu mỗi câu - Đọc xuôi
*Cách đọc8:Bỏ 4 từ cuối mỗi câu - Đọc ngược
( Điều đặc biệt là dù đọc theo nhiều cách, chủ đề bài thơ vẫn không thay đổi, niêm luật vẫn nghiêm chỉnh).
_____

2.Thương tiếc - Nhật Hồng
Cách 1.- Đọc Xuôi :
Vương tình lệ thảm, khóc hồn oan.
Nát rữa đời xuân, mộng dở dang !
Sương khói lạnh mờ, mây khuất nguyệt,
Gió mưa sầu rũ, phiếm rơi đàn !
Gương hờn tủi phận, vùi son phấn,
Luợc trách buồn duyên, lỡ đá vàng !
Hương sắc đắm chìm, thân mệnh bạc,
Thương lòng xót liễu, rụng đài trang !

Cách 2.- Đọc Ngược :
Trang đài rụng liễu xót lòng thương.
Bạc mệnh thân chìm, đắm sắc hương !
Vàng đá lỡ duyên buồn trách lược,
Phấn son vùi phận, tủi hờn gương !
Đàn rơi phiếm rũ, sầu mưa gió,
Nguyệt khuất mây mờ, lạnh khói sương !
Dang dở mộng xuân, đời rữa nát.
Oan hồn khóc thảm, lệ tình vương !

Cách 3.- Bỏ 2 chữ đầu trong mỗi câu của Bài Đọc Xuôi :
Lệ thảm khóc hồn oan
Đời xuân mộng dở dang
Lạnh mờ mây khuất nguyệt
Sầu rũ phiếm rơi đàn
Tủi phận vùi son phấn
Buồn duyên lỡ đá vàng
Đắm chìm thân mệnh bạc
Xót liễu rụng đài trang

Cách 4.- Bỏ 2 chữ đầu trong mỗi câu của Bài Đọc Ngược:
Rụng liễu xót lòng thương
Thân chìm đắm sắc hương
Lỡ duyên buồn trách lược
Vùi phận tủi hờn gương
Phiếm rũ sầu mưa gió
Mây mờ lạnh khói sương
Mộng xuân đời rữa nát
Khóc thảm lệ tình vương

Cách 5 .- Bỏ 3 chữ đầu trong mỗi câu của Bài Đọc Xuôi :
Thảm khóc hồn oan
Xuân mộng dở dang
Mờ mây khuất nguyệt
Rũ phiếm rơi đàn
Phận vùi son phấn
Duyên lỡ đá vàng
Chìm thân mệnh bạc
Liễu rụng đài trang

Cách 6.- Bỏ 3 chữ đầu trong mỗi câu của Bài Đọc Ngược:
Liễu xót lòng thương
Chìm đắm sắc hương
Duyên buồn trách lược
Phận tủi hờn gương
Rũ sầu mưa gió
Mờ lạnh khói sương
Xuân đời rữa nát
Thảm lệ tình vương

Cách 7 .- Bỏ 3 chữ cuối trong mỗi câu của Bài Đọc Xuôi :
Vương tình lệ thảm,
Nát rữa đời xuân
Sương khói lạnh mờ,
Gió mưa sầu rũ
Gương hờn tủi phận,
Lược trách buồn duyên
Hương sắc đắm chìm
Thương lòng xót liễu

Cách 8 .- Bỏ 3 chữ cuối trong mỗi câu của Bài Đọc Ngược:
Trang đài rụng liễu
Bạc mệnh thân chìm
Vàng đá lỡ duyên
Phấn son vùi phận
Đàn rơi phiếm rũ
Nguyệt khuất mây mờ
Dang dỡ mộng xuân
Oan hồn khóc thảm

Cách 9 .- Bỏ 3 chữ cuối trong mỗi câu của Bài đọc Xuôi, nhưng đọc từ dưới lên :
Thương lòng xót liễu
Hương sắc đắm chìm
Luợc trách buồn duyên
Gương hờn tủi phận
Gió mưa sầu rũ
Sương khói lạnh mờ
Nát rữa đời xuân
Vương tình lệ thảm

Cách 10.- Bỏ 3 chữ cuối trong mỗi câu của Bài Đọc Ngược, nhưng đọc từ dưới lên :
Oan hồn khóc thảm
Dang dở mộng xuân
Nguyệt khuất mây mờ
Đàn rơi phiếm rũ
Phấn son vùi phận
Vàng đá lỡ duyên
Bạc mệnh thân chìm
Trang đài rụng liễu

Cách 11 .- Bỏ 4 chữ đầu trong mỗi câu của Bài Đọc Xuôi
Cách 12 .- Bỏ 4 chữ đầu trong mỗi câu của Bài Đọc Ngược

3.Cửa sổ đêm khuya - Hàn Mặc Tử

Hoa cười nguyệt rọi cửa lồng gương
Lạ cảnh buồn thêm nỗi vấn vương
Tha thướt liễu in hồ gợn sóng
Hững hờ mai thoảng gió đưa hương
Xa người nhớ cảnh tình lai láng
Vắng bạn ngâm thơ rượu bẽ bàng
Qua lại yến ngàn dâu ủ lá
Hoa đàn sẵn có dế bên đường.

Bài thơ này được làm theo kiểu lục chuyển hồi văn, nghĩa là có thể đọc theo sáu cách:
1. Ðọc xuôi
2. Ðọc ngược
3. Bỏ 2 chữ đầu đọc xuôi
4. Bỏ 2 chữ đầu đọc ngược
5. Bỏ 2 chữ sau đọc xuôi
6. Bỏ 2 chữ sau đọc ngược
_____

4.Nhớ ai
(Người ta nói là thơ Hàn nhưng có lẽ không đúng
???)
1. Đọc xuôi
Ai nhớ thương ai lòng xuyến xao
Lệ hoen mi mắt sóng dạt dào
Vai nặng gánh sầu thân hiu quạnh
Tóc nhuốm sương mai kiếp bọt bèo
Hoài mong em chờ em mòn mỏi
Ngóng trông tình hỡi tình khát khao
Phai tàn sắc xuân hoa vàng úa
Ai xa mãi đau lòng khổ đau

2. Đọc ngược
Đau khổ lòng đau mãi xa ai
Úa vàng hoa xuân sắc tàn phai
... ... ...
_____

5.Đi Thuyền Hàn Mặc Tử

Bèo trôi nước giợn sóng mênh mông
Cỏ mọc bờ xa bóng liễu trông
Chèo vững thiếp qua vời khổ hải
Chí bền chàng đến vận trung không
Theo lần nguyệt xế mây mờ mịt
Họa đáp thông reo trống não nồng
Neo thả biết đâu nơi định trước
Bèo trôi nước giợn sóng mênh mông.

Hàn thi sĩ cung có bài Thức khuya đọc được xuôi ngược 6 cách như trên.Chỉ có tiếng Việt mới có đặc điểm này thì phải anh em nhỉ

6.Đền Ngọc Sơn (khuyết danh)

*Bài đọc xuôi:
Linh uy tiếng nổi thật là đây,
Nước chắn, hoa rào, một khóa mây
Xanh biếc nước soi hồ lộn bóng
Tím bầm rêu mọc đá tròn xoay
Canh tàn lúc đánh chuông ầm tiếng
Khách vắng khi đưa xạ ngát bay
Thành thị tiếng vang đồn cảnh thắng
Rành rành nọ bút với nghiên này.

*Bài đọc ngược:
Này nghiên với bút nọ rành rành
Thắng cảnh đồn vang tiếng thị thành
...
_____

7.Vô Ðề - Tự Đức

Gương tà nguyệt xế đã ngoài song
Héo hắt sao trông quá sức trông
Thương bấy thiết tha lòng héo liễu
Nhớ thêm vàng vọ má phai hồng
Vương sầu xiết tưởng chi ngôi bắc
Ðoạn thảm xui buồn vã chạnh đông
Chàng hỡi biết chăng ai bực bội
Loan hàng viết thảo tả tình chung
(bài này có lẽ người dịch chưa sát nội dung nên đọc ngược vẫn vướng mắc).
_____


8.Bài thơ khác của Tự Đức có thể nói là độc nhất vô nhị.Đây là một bài thơ theo lối thuận nghịch độc-đọc xuôi là chữ Hán,đọc ngược theo chữ Nôm-vấn đề này thì các bác am hiểu Hán Nôm cho ý kiến đi nha 4T em chỉ lờ mờ hiểu thôi.Bản dịch chính là bài đọc ngược của bản Hán văn.


Xuân hứng
Thi đàn tế liễu lộng hoa hài,
Khách bộ tùy sương ấn bích đài.
Kỳ cục đả thanh phong giáp trận,
Tửu hồ khuynh bạch tuyết hòa bôi.
Sơ liêm thấu nguyệt hương lung trúc,
Tuyết án lang hoa vị áp mai.
Phi phất thảo am đầu tĩnh điếm,
U tình cố nãi thuộc quyên ai.

Dịch:Cảm hứng mùa xuân (Người dịch: Tự Đức)

Ai quen thuộc ấy có tình ư,
Đêm tĩnh đâu am cỏ phất phơ.
Mai ép mùi hoa lừng án tuyết,
Trúc lồng hương nguyệt thấu rèm thưa.
Bôi hòa tuyết bạch nghiêng hồ rượu,
Trận giáp phong thanh đánh cuộc cờ.
Rêu bước in sương theo bước khách,
Hài hòa lỏng lẻo tới đàn thơ.

Trích dẫn:

---

Gửi bởi nhachoaloiviet

Hàn thi sĩ cung có bài Thức khuya đọc được xuôi ngược 6 cách như trên.Chỉ có tiếng Việt mới có đặc điểm này thì phải anh em nhỉ

---

Kiểu thơ này nhìn qua tưởng là hóc búa lắm nhưng thực ra cũng không khó lắm đâu nếu chịu khó mài giũa. Lý do: tiếng Việt hay dùng từ kép, mà đa số trong thơ ca đều đảo vị được! Ngoài ra, cách xếp từ trong câu cũng linh hoạt, có thể đảo vị trí tự do hơn nhiều ngôn ngữ khác. Chỉ có 2 điều khó nhất: chọn những câu từ đảo vị được & xếp vần ở cả 2 đầu.

Nói là 6 cách nhưng nếu xét kỹ thì chỉ cách 1, 2 là quan trọng, xong được 2 cách này thì những cách kia cũng dễ bề dàn xếp.

Thành ra nếu chọn bài thơ thật sự xuất sắc và độc đáo thì chính là bài Xuân hứng. Xin ngả nón khâm phục tài thơ phú của vua Tự Đức!

Kinh ngạc thật !.Đủ các kiểu đọc mà vẫn thành 1 bài thơ,hihi :D

Theo tôi thấy thì đọc xuôi và ngược đêu hay nhưng khi bỏ bớt dầu hoặc đuôi rồi thì không hay lắm nữa.Các bạn có nghĩ vậy không.