Người thầy học cũ

Chuyện xảy ra đã lâu, nhưng đến giờ tôi vẫn còn ân hận. Đó là năm tôi học lớp ba trường phổ thông trong xã.Thầy lớp tôi là thầy giáo Huấn, một thày giáo dạy ở làng đã hơn 20 năm. Các cụ trong làng đều gọi thầy một cách kính nể:”Bác giáo”. Bấy giờ thầy đã 45 tuổi, mái tóc đã bạc nhưng đối với tụi học sinh chúng tôi, thầy vẫn rất vui và hóm.

Dạo ấy, như tất cả tụi con trai lên mười, mười một, tôi các bạn trong lớp đều rất nghịch. Thôi thì đủ trò, chẳng bao giờ ngồi yên được mấy phút. Khi thì kéo tóc bạn gái ngồi bàn trước, lúc húych khuỷu tay sang bạn ngồi bên, hay đá vào chân thằng ngồi bàn dưới.

Và tất nhiên là tôi chẳng mấy khi thuộc bài. Một lần thầy Huấn gọi lên bảng, tôi cứ đứng ỳ ra, chẳng hiểu gì. Thế là xơi ngỗng! Tôi cáu lắm,vì cứ cho là thầy ghét nên bắt mình xơi ngỗng, chứ không phải là tôi dốt và lười!

Lúc tan học, tôi và thằng Hợp đi sau thầy Huấn, đến chỗ rẽ, tôi giơ nắm đấm dứ dứ vào lưng thầy rồi ù té chạy. Thầy Huấn vẫn thản nhiên bước đều, còn hai đứa tôi thì rất khoái cái trò vô lễ của tôi.

Hôm sau, đến giờ luân lý,học bài “ngoan ngoãn”, thầy kể cho cả lớp nghe một câu chuyện. Có một em học sinh hư bị thầy giáo phạt. Lúc tan học, em ấy đi sau, giơ nắm đấ vào lưng thầy giáo. Qua bóng nắng, thầy giáo nhìn rõ cả nhưng làm như không biết, vì nếu lúc đó thầy quay lại thì em đó sẽ phải xấu hổ lắm. Theo các em, em đó có ngoan không?

Thầy nói và nhìn tôi, cái nhìn vừa hóm hỉnh vừa trách móc,lại vừa độ lượng. Tôi nóng bừng mặt, vội quay đi nơi khác, không dám đứng lên nhận lỗi với thầy.

Một lần khác, giờ chơi nhưng trời lại mưa. Bọn chúng tôi ở lại nô đùa trong lớp. Chúng tôi nhảy từ bàn này qua bàn khác. Tôi nhảy cả lên bàn thầy giáo Huấn, ngồi chồm chỗm rung đùi quát các bạn, làm như tôi là thầy Luyện, hiệu phó ấy. Chúng nó cười bò ra.

Bỗng “rầm”, cái bàn đã quá cũ kỹ và mọt đổ xuống, tôi ngồi lọt thỏm trong đống chân bàn gãy, mặt tái xanh nhìn thấy cái đồng hồ đeo tay của thầy Huấn đẻ trên chồng sách đã rơi xuống, vỡ nát.

Tôi biết nhà thầy Huấn rất nghèo, thầy lại đông con, cả nhà ở trong một mái tranh đạm bạc. Chắc chắn cái đồng hồ này là vật đáng giá nhất của thầy!

Bọn tôi sợ quá, đứa nào đứa ấy về chõ ngồi im thin thít. Thầy giáo Huấn vào, nhìn cảnh tượng đổ nát rồi nhìn cả lớp một lượt. Tôi thấy tai mình nóng ran. Rồi thầy nhìn vào tôi – đứa học trò nghịch nhất lớp – và hỏi:

- Em nào làm đổ bàn?

Cả lớp đỏ dồn vào nhìn tôi, nhưng tất cả vẫn ngồi im. Tôi cúi gằm mặt xuống bàn, nghĩ lung lắm: mình mà đứng lên nhận thì chết, cái đồng hồ nhiều tiền thế, lấy đâu ra mà đền. Nhưng không nhận thì cả lớp đã biết, rồi thầy cũng biết. Làm sao bây giờ?

Nhưng thầy Huấn dã không hỏi nữa. Thày húng hắng ho, nhìn tôi với ánh mắt thông cảm rồi chợt mỉm cười:

- Thầy chắc là em đó cũng muốn nhận lỗi, nhưng lại sợ thầy bắt đền có phải không?Không đâu, nhân tiện hôm nay thầy nói để các em biết. Cái đồng hồ này thầy rất quí vì nó là quà kỷ niệm của một học sinh cũ của thầy. Anh ấy đã ra công tác và dành tiền mua tặng thầy. Đó là một kỷ niệm của nghề dạy học, thầy đã dạy một học sinh nên người, các em ạ.

Thế rồi thôi, thầy không bao giờ nhắc đến chuyện đó nữa.Nhưng tôi thì lúc nào cũng thấy mình có lỗi. Tôi cảm thấy mỗi sợi tóc trên đầu thầy bạc sớm cũng chính vì tôi.

Và tôi lặng lẽ sửa mình, chăm học hơn, vâng lời thầy hơn. Cuối năm, tôi được lên lớp. Thầy xoa đầu tôi và khen:

- Cuối năm em học tốt hơn rất nhiều. Thầy hy vọng em sẽ nhớ năm em học lớp ba với thầy. Hình như thầy còn định nói gì nữa nhưng rồi lại thôi.

Năm tháng qua đi. Tôi tốt nghiệp đại học, rồi có bằng tiến sĩ ở nước ngoài. Trước khi về nước, tôi mua một chiếc đồng hồ tốt với ý định về gặp lại thầy, và sẽ nhắc lại chuyện xưa, nhận lỗi với thầy và tặng thầy chiếc đồng hồ nhỏ. Tôi mong sẽ được thầy tha thứ và tôi sẽ thú nhận với thầy là trong những năm đi học ở trường làng, tôi vẫn nhớ nhất năm tôi học lớp ba của thày, như thày mong muốn.

Về quê, tôi theo con đường nhỏ dẫn đến nhà thầy ở cuối làng. Con trai của thày bây giờ cũng là giáo viên trong xã tiếp tôi. Anh nói ngậm ngùi:

- Năm ngoái ông cụ tôi đã mất vì bị viêm phổi nặng.

Tôi ngồi lặng đi. Thật là một điều tôi không ngờ tới. Tôi sẽ không còn bao giờ được nói với thầy về lầm lỗi tuổi thơ của mình nữa. Thầy sẽ không biết được là có một đứa học trò vẫn luôn luôn ân hận về những điều đã làm thầy phiền muộn, nhớ đến và biết ơn thầy.

Thầy giáo Huấn của tôi…(st)