Cờ tướng qua lăng kính xã hội
CỜ TƯỚNG QUA LĂNG KÍNH XÃ HỘI
Cờ Tướng vẫn được mệnh danh là thú tiêu khiển tao nhã, là một môn thể thao trí tuệ, là một trong bốn nghệ thuật “Cầm, Kỳ, Thi, Họa”. Nhưng rất tiếc, thực tế cho thấy dưới con mắt của nhiều người bàng quang, những tay chơi Cờ chỉ là kẻ giá áo túi cơm, ăn không ngồi rồi, không đóng góp vào sự phồn vinh của đất nước. Dưới lăng kính của quần chúng, các người tự xưng là kỳ thủ thật ra có trình độ rất kém, tư cách rất tầm thường và không có chút địa vị trong xã hội.
Sự thật như thế nào?
Trước hết, phải công bằng mà nói, môn chơi Cờ Tướng đã du nhập vào mọi tầng lớp trong cộng đồng dân tộc. Từ người bình dân, thất học, cho đến những nhà mô phạm, những bậc tri thức đều có thể tham dự vào môn thể thao nầy. Tuy nhiên, đại đa số những người chơi Cờ mà người ta thường thấy tu tập lại chỉ gồm những người lớn tuổi, những người thất nghiệp, những kẻ ăn không ngồi rồi. Còn những tay Cờ thuộc tầng lớp có địa vị, khoa bảng, có nghề nghiệp, chức phận v.v…vì quá bận rộn với công việc, với trách nhiệm, không thể ngồi lê la những chỗ tụ tập đó. Họ chỉ chơi Cờ vào những lúc rỗi rãnh cuối tuần, sau giờ làm việc, hoặc trong cuộc hội họp riêng tư. Từ đó, tự nhiên, giới bình dân, thiếu trình độ, thiếu tư cách lại là “đại diện chính thức” cho làng Cờ. Và trước tầm nhìn của quần chúng, dưới lăng kính xã hội, Cờ Tướng bị đánh giá cách sai lầm, phiến diện.
Nói như thế không phải là để tự phân bua, tự binh vực, mà để làm dịp cho những Bạn yêu Cờ nhìn lại chính mình. Là kỳ thủ của một môn chơi trí óc, đòi hỏi sự phán đoán nhanh nhẹn, thông minh cao độ, chúng ta cũng phải dùng sự minh mẫn, thông sáng đó vào cung cách chơi Cờ, làm cho những người nhìn vào phải cảm phục, quí mến.
- Trước hết, ngoài tập luyện kỳ nghệ, chúng ta phải tập luyện tri thức. Sách báo, internet, thư viện, v.v… là những phương tiện cho chúng ta nâng cao tầm hiểu biết, phát huy trí tuệ và đưa mình lên một vị trí cao hơn. Mãi mê vào việc học hỏi Cờ mà quên mất việc trau giồi kiến thức sẽ làm chúng ta trở nên tầm thường, thiếu cân bằng trong đời sống. Làm một “người chơi Cờ trí thức” đòi hỏi sự cố gắng cao độ. Nhưng Bạn sẽ làm được, vì Bạn là một người sống bằng tâm thức, bằng trí tuệ.
- Chúng ta lại cũng phải chú ý đến cung cách, thái độ trong lúc chơi Cờ. Mục tiêu của việc đánh Cờ là tìm chiến thắng. Nhưng thắng hay thua một ván Cờ không hẳn là điều quan trọng nhất. Cứu cánh của những cuộc Cờ là chiến đấu, là sự so tài trí óc, là áp dụng những diệu kế vào cuộc chơi. Khi ta đã dùng hết trí lực vào ván Cờ mà không giành chiến thắng, tức là ta đang theo một khóa học kiên trì, tu luyện cho một ván Cờ mới tiếp theo. “Thắng không kiêu, bại không nản” là thế đấy! Hẳn là tất cả chúng ta đều muốn làm một kỳ thủ cao thượng, vượt lên lẽ tầm thường của đa số nhân sinh?
-Nghĩa vụ đối với gia đình, cộng đồng, xã hội là ưu tiên hàng đầu của những bậc chơi Cờ có trình độ. Khi ta làm tròn trách nhiệm của một người chồng, người cha trong gia đình, một công dân của đất nước, sau đó ngồi xuống bàn Cờ, thưởng thức vài ván, chúng ta không tự thấy xấu hổ, mà lại tìm được một thú an nhàn. Tất cả những căng thẳng của đời sống, những khó chịu giữa kiếp làm người, sẽ dần dần biến mất khi ta hết lòng động não để tìm ra những nước đi chính xác cho một cuộc Cờ. Hãy phấn đấu để làm một người chơi Cờ hữu dụng!
- Điều cuối cùng nhưng rất quan trọng, là sức khỏe của chính mình. Đọc lại tiểu sử của những tay chơi Cờ vào thế kỷ trước, chúng ta sẽ lấy làm tiếc cho nhiều cao thủ vì quá mê Cờ mà ngày đêm miệt mài vào cuộc chơi, quên ăn quên ngủ, sức khỏe dần dần cạn kiệt, sinh ra bệnh hoạn, gục chết vào lứa tuổi còn thanh xuân. Dẫu biết rằng số mệnh tại Trời, nhưng nếu vì ham mê Cờ sinh bịnh, làm khổ cho gia đình, vợ con là điều nên tránh. “Một tinh thần minh mẫn trong một cơ thể tráng kiện”. Sự suy tưởng, óc phán đoán của Bạn sẽ linh hoạt hơn nếu Bạn là một người khỏe mạnh!
Viết đến đây, chúng tôi muốn xác định một lời rằng: Cờ tướng là một môn thể thao hữu ích, một thú tiêu khiển tao nhã, cao thượng. Chúng tôi cũng tin rằng đa số nhũng người mến mộ Cờ Tướng là những bậc anh tài, trí thức, hữu dụng cho đất nước, góp phần vào sự phồn vinh xã hội. Họ học Cờ, nghiền ngẫm những kỹ xảo của kỳ nghệ với mục tiêu làm đẹp hơn, tốt hơn cho thế giới mà họ đang sống. Họ tranh đua trên Bàn Cờ Nhỏ, mà thật ra là để áp dụng vào sự thành đạt trên Bàn Cờ Lớn của cuộc đời!
Tác giả: Tom Trần
