Hướng dẫn cách ghi thế cờ theo chuẩn FEN
Phương pháp mới để ghi lại một thế cờ (bàn cờ) là dùng ký hiệu FEN. FEN là chữ viết tắt từ (Forsyth-Edwards Notation - ký hiệu của Forsyth Edwards), đây là qui ước mượn từ cờ Vua dùng để mô tả một thế cờ. Ưu điểm của FEN là tương đối đơn giản (dễ ghi, dễ diễn giải, dễ lập trình cho máy) và khá ngắn gọn.Các qui định:1) Chữ cái viết tắt quân cờ
- Tướng (Soái): K (King)
- Sĩ: A (Advisor)
- Tượng: E (Elephant)
- Xe: R (Rook)
- Pháo: C (Cannon)
- Mã: H (Horse)
- Chốt (tốt, binh): P Pawn
2) Bên - mầu (quân đen / trắng)
- Chữ cái hoa chỉ quân Ttrắng (quân đỏ)
- Chữ cái nhỏ chỉ quân Đen (quân xanh)
Ví dụ:
P - quân tốt trắng
r - quân xe đen3) Cách ghi
Dò theo từng hàng trên bàn cờ, nếu:
- Gặp các điểm trống (không có quân) thì đếm các điểm trống liền cạnh nhau trên hàng đó, ghi lại bằng một số
- Gặp quân cờ thì căn cứ vào quân cờ và mầu ghi lại quân cờ đó bằng chữ cái thích hợp
- Hết một hàng thì thêm một ký tự / để phân biệt hàng cho dễ
4) Thêm các thông tin khác
Sau khi được một chuỗi chữ cái ghi lại một thế cờ, ta có thể thêm các thông tin phụ sau:
- Bên nào đang đến lượt đi, dùng chữ cái w (white) chỉ bên trắng, b (black) nếu muốn chỉ bên đen
- Nước cờ đó là nước đi thứ mấy
5) Ví dụ
Ta có một thế cờ sau:
Ta ghi lại thế cờ trên bằng cách lần từng hàng:
Hàng 1:
- Hàng này là trống, có 9 điểm trống cạnh nhau. Ta ghi lại bằng số 9.
- Thêm dấu kết thúc dòng, ta được 9/
Hàng 2: Tương tự như trên, ta được 9/9/
Hàng 3:
- Vị trí đầu tiên là một quân xe đen (xanh), ta chọn chữ cái viết nhỏ r, ta có 9/9/r
- Tiếp theo là 4 điểm trống cạnh nhau, ta có 9/9/r4
- Tiếp theo quân tướng đen cho 9/9/r4k
- Quân mã đen cho 9/9/r4kh
- Quân chốt trắng (đỏ) được biểu diễn bằng chữ hoa P và cho 9/9/r4khP
- Quân Mã trắng kết thúc hàng bằng 9/9/r4khPH
- Đừng quên dấu kết thúc hàng 9/9/r4khPH/
Các hàng tiếp theo làm tương tự cho ta chuỗi:9/9/r4khPH/6P2/5P3/5p3/3r5/5h3/2Cp1pp2/1RCcK3c
Nếu biết là bên trắng đang đến lượt đi và đây là nước đi đầu tiên, ta thêm các thông tin đó như sau: w - - - 1
Bây giờ nối với chuỗi trên (nhớ có dấu cách ở giữa) ta có chuỗi ký hiệu hoàn chỉnh biểu diễn thế cờ hình 1:
9/9/r4khPH/6P2/5P3/5p3/3r5/5h3/2Cp1pp2/1RCcK3c w - - - 1
Hiện nay đã có nhiều chương trình hiểu được bộ ký hiệu fen của cờ Tướng. Các bạn có thể tải về sử dụng, chẳng hạn như XB.
Phạm Hồng Nguyên
