Bản Tin Y Tế: Y Khoa Phòng Ngừa (Phần I)
Quý độc giả thân mến @};-
Lâu lắm rồi mãi đến hôm nay tôi mới có dịp ngồi gom lại những bản tin Y Tế quan trọng để gởi tặng đến quý độc giả gần xa. Những bản tin mà tôi chia sẻ với quý vị là những bản tin mới mà đã được cập nhật thường xuyên từ nhiều tạp chí Y học của Hoa Kỳ, ngõ hầu giúp cho tất cả mọi người có được những thông tin thật hữu ích, không những cho bản thân, mà còn giúp người thân của chúng ta có được một sức khỏe tốt hơn trong tương lai.
Để nối tiếp theo những chủ đề cao máu, cao mỡ và tiểu đường mà chúng ta đã thảo luận từ trước, hôm nay tôi xin gởi thêm 1 bài nữa cũng liên quan tới những đề tài đó.
Bệnh phình động mạch chủ bụng xảy ra ở những người từ 65 tuổi trở lên, có tiền sử hút thuốc lá, sơ vữa động mạch ngoại biên (peripheral atherosclerotic vascular disease), cao huyết áp, bệnh động mạch vành (coronary artery disease), và một vài nguy cơ khác.
Hiện tượng phình động mạch chủ bụng là do cấu trúc elastin và collagen proteins bị suy yếu. Elastin và collagen proteins là hai trong số những thành phần protein chính yếu để tạo ra thành mạch máu của động mạch chủ bụng. Khi cấu trúc của những protein này bị yếu đi, các lớp của thành mạch máu bị phình to ra. Hiện tượng này gọi là aneurysm.
Ngoài ra những người bị phình động mạch chủ bụng thường cũng có tiền sử cao máu, và cao mỡ. Bệnh tiểu đường cũng được xem là một risk factor.
Bệnh này thường không có triệu chứng cho tới khi thành động mạch chủ bụng bị vỡ ra. Khi đó huyết áp sẽ tụt xuống đột ngột, bệnh nhân rơi vào tình trạng sốc nặng do mất nhiều máu và thường dẫn đến tử vong.
Để tránh tình trạng này xảy ra, các chuyên gia Y Tế bên Thụy Điển đã làm một cuộc nghiên cứu trên 80,000 bệnh nhân ở độ tuổi từ 46 tới 84 trong suốt thời gian gần 13 năm. Trong cuộc nghiên cứu này có trên 1000 người tham gia đã mắc bệnh phình động mạch chủ, trong đó có 222 người đã bị vỡ động mạch chủ bụng.
Sau khi kiểm tra chế độ ăn uống của những người tham gia trong cuộc nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu thấy rằng những người ăn nhiều hơn 2 phần trái cây mỗi ngày có ít nguy cơ mắc bệnh phình động mạch chủ đến 25%, và ít nguy cơ bị vỡ động mạch chủ bụng đến 43% so với những người ăn chưa tới 1 phần trái cây mỗi ngày. Các nhà nghiên cứu cũng thấy rằng những người ăn rau không có tác dụng bằng những người ăn nhiều trái cây trong việc giảm nguy cơ phình động mạch chủ bụng.
Như vậy, việc ăn nhiều trái cây không những cho ta antioxidant, mà còn ngửa ung thư và ít nguy cơ mắc bệnh phình động mạch chủ bụng, thưa quý vị.
Cuộc nghiên cứu trên được đăng trên tờ Circulation & American Heart Association (AHA) 2013.
Vitamin D được lấy từ nguồn năng lượng ánh sáng của mặt trời chiếu vào da của chúng ta. Qua hàng loạt quá trình biến đổi hormone, chúng tạo ra vitamin D. Mỗi ngày chúng ta ra ngoài nắng vào buổi sáng sớm chừng 30 phút là có đủ vitamin D trong ngày hôm đó. Ngoài ra, ta có thể uống thêm sữa tươi, ăn thêm cá, và nhiều thành phần ngũ cốc là có thể cung cấp cho ta một nguồn lượng vitamin D cần thiết cho cơ thể.
Như chúng ta đã biết, vitamin D giúp cho xương được tốt. Vì thế đa số người tiêu thụ thường dùng nó như là một cách để giúp cho xương cốt được tốt hơn. Nhưng thống kê mới đây cho thấy rằng quan niệm này thật sự cần phải suy nghĩ lại. Chúng ta không nên phung phí tiền một cách vô ích khi cơ thể không cần nhiều lượng vitamin D như chúng ta nghĩ. Ta chỉ cần đủ lượng vitamin D mà thôi. Việc uống thêm vitamin D khi cơ thể không cần thiết sẽ chẳng giúp được gì cho quý vị. Ngoại trừ trường hợp cơ thể thực sự thiếu hụt vitamin D, ta mới bổ sung thêm mà thôi.
Những người có lượng vitamin D thấp trong cơ thể thường là những bệnh nhân có bệnh tiểu đường, tim mạch, ung thư, bệnh Parkinson, etc. Đó là lý do có thể giải thích tại sao có nhiều người dùng vitamin D supplement ngày nay.
Dựa trên 290 Observational Studies, những mẫu máu đã được đo lượng vitamin D mà đã lấy từ nhiều năm trước, trong đó cũng bao gồm những kết quả của 172 randomized clinical trials (thử nghiệm lâm sàng có tính ngẫu nhiên). Trong các cuộc thử nghiệm lâm sàng này, một nhóm người được cho vitamin D supplement, trong khi một nhóm khác thì không. Theo quan sát của giới chuyên gia, người ta nhận thấy rằng việc bổ sung thêm vitamin D như là một cách "hỗ trợ" trong quá trình trị liệu thì tương đối có lợi đôi chút đối với người có bệnh tiểu đường, ung thư ruột, và tim mạch.
Tuy nhiên, khi các nhà nghiên cứu nhìn vào các cuộc thử nghiệm lâm sàng có tính ngẫu nhiên mà đã dùng vitamin D như là một cách trị bệnh thì lại phát hiện rằng việc dùng vitamin D không giúp được gì chống lại bệnh tim mạch, ung thư, tiểu đường và Parkinson. Theo The International Prevention Research Institute ở bên Pháp, bác sĩ Philippe Autier làm một thống kê kiếm những bệnh nhân có vitamin D thấp, bị ung thư, tiểu đường và Parkinson. Ông ta cho bệnh nhân uống vitamin D vô xem có bớt gì không. Kết quả cho thấy bệnh nhân không bớt gì cả.
Lời khuyên:
Đối với người lớn thì chỉ cần 600 IU/ngày, những quý vị cao niên (>70 tuổi) vì ăn uống không được đủ thì cần 800 IU/ngày (2 viên Calcium Vitamin D).
Theo các chuyên gia nghiên cứu từ Johns Hopkin University trong việc tìm hiểu sự ảnh hưởng của chất caffein tác động trên bộ nhớ của con người mà đã loại bỏ những yếu tố ngoại lai khác. Cuộc nghiên cứu đã cho thấy rằng chất caffeine làm trí óc nhạy bén hơn khi nhận xét vấn đề, và có thể duy trì khả năng này lên tới 24 giờ sau khi uống coffee.
Lợi ích của Coffee giúp chúng ta tỉnh táo, yêu đời, ngoài ra cũng giảm nguy cơ tự tử. Chất caffeine được xem như một chất kích thích. Chất này khóa lại những hiệu quả ức chế của adenosine trên dopamine ở trong óc chúng ta, qua đó làm giảm nguy cơ chán đời.
Có những thống kê mới đây cho biết rằng nếu chúng ta uống coffee thường xuyên cũng giúp ta ít bị ung thư gan, sạn túi mật, ung thư bọng đái. Ngoài ra, coffee còn giúp chúng ta trí nhớ được tốt hơn. Người ta làm thí nghiệm như sau: một nhóm cho uống coffee, một nhóm cho uống nước giả. Sau một thời gian quan sát và trắc nhiệm, các nhà nghiên cứu thấy rằng những người uống coffee thì có trí nhớ tốt hơn. Họ nhớ được chi tiết hơn, rõ ràng hơn. Người ta đưa ra hàng loạt các hình và câu hỏi cho cả hai nhóm quan sát vào hôm trước, hôm sau họ đổi lại cho khác 1 tí xíu để xem người ta có nhận ra được sự khác biệt hay không? Quả thật những người được cho uống coffee họ nhanh trí hơn, nhận ra được sự thay đổi mau chóng hơn.
Nói tóm lại, chúng ta uống vừa vừa thì tốt, đừng uống nhiều quá. Lúc trước người ta sợ rằng uống coffee nhiều làm rối loạn nhịp tim, nhưng thống kê mới đây các nhà nghiên cứu thay đổi quan điểm này. Họ giải thích rằng khi ta lớn tuổi, Tâm Nhĩ bị chai cứng lại (atrial fibrosis), làm nguồn điện năng từ Tâm Nhĩ (Atria) chuyển xuống Tâm Thất (ventricles) bị ngăn trở làm tim bị thất nhịp. Khi ta uống coffee đều đặn, mỗi sáng sớm 1 ly coffee, sẽ làm atrial fibrosis giảm bớt đi, đỡ làm tim bị thất nhịp.
Mỗi sáng sớm trước khi đi làm, quý vị ăn một chút cho khỏi đói và làm 1 ly coffee thì rất tốt, thưa quý vị. Nếu quý vị cảm thấy tim mình đập nhanh bất thường thì không nên uống nhiều. Đương nhiên, cái gì cũng cần phải có sự điều độ và thường xuyên thì mới tốt.
Không biết quý vị thì sao chứ tôi thích trái này lắm. Trái này ăn ngon, bổ, giúp chúng ta no lâu hơn. Trên tờ Nutrition Journal có cho biết rằng những người "overweight" mà ăn một nửa trái avocado (trái bơ) tươi kèm theo bữa trưa phần đông là họ no lâu hơn; ba bốn tiếng đồng hồ sau cũng ít thèm ăn vặt. Theo tác giả cho biết điều này cũng giúp chúng ta trong việc giảm cân, thậm chí làm giảm nguy cơ bệnh tiểu đường loại II.
Bác sĩ Joan Sabate, chair of the department of nutrition at Loma Linda University, đã cho biết thông tin trên trong cuộc họp báo. Trường Loma Linda University là một trường của Cơ Đốc Giáo, họ đầu tư khá nhiều công sức trong việc nghiên cứu chế độ dinh dưỡng sao cho làm giảm chứng béo phì và cũng như phòng ngừa bệnh tật.
Như chúng ta đã được biết, một trái avocado có khoảng 250 calories; trái này có nhiều carbohydrates, fibers, nhưng lại không làm tăng lượng đường trong máu. Thêm vào đó nó làm chúng ta no lâu hơn vì chúng có nhiều fatty acids và chất sợi. Người ta thấy rằng những người ăn trưa, kèm theo một nửa trái avocado thì thường ít ăn vặt hơn những người ăn trưa theo tiêu chuẩn thông thường. Người ta nghĩ rằng có lẽ vì bớt ăn vặt nên đỡ bị mập và cũng giảm bớt nguy cơ bệnh tiểu đường loại II chăng?!
Nói tóm lại, bữa ăn trưa quý vị kèm theo một nửa trái bơ sẽ giúp chúng ta no lâu hơn và có sức khỏe tốt hơn.
Bản Tin V: Táo bón
Có một số bệnh nhân thường than phiền làm sao để ngăn ngừa táo bón. Rất đơn giản, nếu quý vị muốn đỡ bị bón thì phải chịu khó ăn nhiều rau, trái cây, uống nước nhiều, ăn gạo nâu, đi bộ, tập thể dục, etc. Sáng dậy nhất là các bác lớn tuổi nên ăn oatmeal rất tốt. Trong oatmeal không những có chứa chất sợi, mà còn nhiều thành phần vitamin cùng các khoáng chất khác.
Cơ quan FDA của Hoa Kỳ có khuyến cáo loại Sodium Phosphate (saline, sodium phosphate, or sodium biphosphate laxatives). Loại này được bán trên thị trường dưới nhãn hiệu "Fleet Enema". Thuốc này thường dùng trước khi soi ruột, hoặc là bơm vào hậu môn để dễ đi cầu. Tuy nhiên, nếu dùng nhiều có thể gây nguy hiểm tính mạng, thưa quý vị.
Nếu quý vị lớn tuổi mà đang trong tình trạng thiếu nước mà lại dùng loại này sẽ tạo tình trạng kéo nước từ trong ruột, và làm hư thận chúng ta vì thế gây nguy hiểm. Trước khi quý vị sử dụng, cũng nên hỏi bác sĩ của mình nhé.
Bản tin này cũng được đăng trên tờ JAMA, January 8, 2014.
Tôi xin dừng tại đây, xin chúc quý vị một cuối tuần tràn trề niềm vui và bình an. Cảm ơn sự theo dõi của quý vị. Xin hẹn gặp lại quý vị trong những lần chia sẻ tới.
Thanks
Reference
Circulation 2013 - "Fruit and Vegetable Consumption With Risk of Abdominal Aortic Aneurysm" by Otto Stackelberg, MD, Unit of Nutritional Epidemiology, Institute of Environmental Medicine, Karolinska Institute Stockholm, Sweden.
Robert Graham, M.D., internist, Lenox Hill Hospital, New York City; Shaun Jayakar, M.D., internal medicine and geriatric specialist, St. John Hospital and Medical Center, Detroit; Dec. 6, 2013, The Lancet Diabetes & Endocrinology, online.
Michael Yassa, Ph.D., assistant professor, neurobiology and behavior, University of California, Irvine, formerly of Johns Hopkins University, Baltimore, Md.; David Knopman, M.D., professor, neurology, Mayo Clinic, Rochester, Minn.; Jan. 12, 2014, Nature Neuroscience, online.
http://newsatjama.jama.com/2014/01/1...ate-laxatives/
