Nam Cung Trường Vạn

Thời Đông Chu, sau khi thua nước Lỗ ở trận Trường Thược vua nước Tề là Tề Hoàn Công rất tức giận nên truyền cho tướng sĩ chỉnh đốn binh mã quyết đánh báo thù. Bão Thúc Nha dâng kế nếu muốn thắng được Lỗ thì phải sang mượn quân Tống để cùng nhau hợp sức thì mới xong. Tề Hoàn công bèn sắm lễ vật hậu hĩnh sang Tống để thương thuyết, Tống Mẫn công bằng lòng và cử Nam Cung Trường Vạn làm Chánh tướng, Mạnh Hoạch làm Phó tướng mang quân đến Lang Thành đánh Lỗ.

Nói về Nam Cung Trường Vạn, đây là một tướng dũng mãnh sức vóc hơn người, cao to lực lưỡng, một mình có thể đánh bại hàng trăm quân lính. Nghe tin dữ đó, công tử Yên khuyên Lỗ Trang công hạn chế dùng sức mà dùng mưu đánh lại. Nhân đêm tối, công tử Yên cho người dùng 100 bộ da hổ trùm lên mình ngựa rồi đánh thẳng vào doanh trại quân Tống. Quân Tống bị tấn công bất ngờ lại thấy dưới ánh đuốc lập lòe là hàng trăm mãnh hổ ào ạt tiến đến thì kinh hãi bỏ chạy tán loạn.

Nam Cung Trường Vạn không thể chống lại và làm chủ trận đánh nên đành chạy theo quân lính. Quân nước Lỗ thừa thắng đuổi mãi đến đất Thặng Khâu. Thấy quân Lỗ không chịu buông tha, Nam Cung Trường Vạn và Mạnh Hoạch liều mạng chống lại. Mạnh Hoạch giao đấu với công tử Yển. Nam Cung Trường Vạn tiếp chiêu dũng tướng Chuyên Tôn Sinh của Lỗ. Lỗ Trang công đứng ngoài quan sát thấy Sinh khó mà thắng được, nên sai lấy một mũi tên vàng và bắn trúng ngay vai Nam Cung Trường Vạn.

Trong lúc loay hoay nhổ mũi tên Trường Vạn đã bị Chuyên Tôn Sinh đâm một kích vào người và ngã ngựa. Quân Lỗ xông đến bắt sống trói lại giải về. Quân Tề thấy quân Tống bị thua trong khi quân Lỗ đang hừng hực khí thế nên sợ rút quân về nước.

Nam Cung Trường Vạn tuy bị trọng thương nhưng vẫn đứng thẳng người, không hề tỏ ra đau đớn chút nào nên vua nước Lỗ lấy làm thán phục mà đối xử tử tế. Một thời gian sau hai nước Tề - Lỗ bỏ hết chuyện cũ cùng nhau giao hiếu. Năm ấy nước Tống bị thiên tai lũ lụt, Lỗ Trang công bỏ qua chuyện cũ sai người sang thăm hỏi và cứu giúp. Vua nước Tống là Tống Mẫn công cảm tình sai sứ giả qua tạ ơn và xin lại Nam Cung Trường Vạn.

Lúc Nam Cung Trường Vạn về nước Tống Mẫn công đùa một câu: "Trước kia ta rất coi trọng ngươi nhưng nay đã là tù nhân thì ta không coi trọng nữa" khiến Trường Vạn đỏ mặt, tía tai hết sức hổ thẹn. Lúc đó Đại phu Cừu Mục liền nhắc nhở vua Tống là không nên đùa giỡn mà sinh ra lòng khinh nhờn rồi dẫn đến sự phản nghịch, nhưng Tống Mẫn công không nghe và cứ tiếp tục đùa cợt.

Một ngày nọ, Tống Mẫn tổ chức yến tiệc và sai Trường Vạn múa kích để mua vui và hàng trăm cung nhân, quần thần đã vỗ tay khen ngợi tài năng của Vạn nên Tống Mẫn công có ý ganh tài nên sai sắp cờ đánh với Nam Cung Trường Vạn, nếu ai thua thì bị phạt một chén rượu lớn. Thua liền năm ván và uống liền năm chén rượu nên Vạn hơi say và xin đánh một ván cuối để gỡ lại. Tống Mẫn công lại đùa: "Tù nhân chẳng bao giờ thắng được vua, có đánh trăm ván nữa cũng vậy thôi".

Nam Cung Trường Vạn lại bị xúc phạm rất tức giận nhưng đành giữ trong lòng. Vừa lúc đó, sứ giả đến báo tin Trang vương nhà Chu băng hà nên Tống Mẫn công sai người sang triều kiến. Trường Vạn lại nói rằng: "Nghe đồn kinh đô nhà Chu rất đẹp mà tôi chưa tận mắt thấy, xin chúa công cho làm sứ giả". Tống Mẫn công cười cợt: "Khi nào nước Tống không còn có người thì mới đến lượt tù nhân đi sứ".

Cung nhân và quần thần cười theo khiến Vạn rất xấu hổ. Giận quá mất khôn Nam Cung Trường Vạn hét lớn: "Ngươi đừng tưởng tù nhân thì không biết giết người". Tống Mẫn công mắng lớn bảo đã là tù nhân mà dám vô lễ và toan cầm kích xông đến đánh. Lúc này, Trường Vạn vừa bị sỉ nhục, cơn tức đã lên đến đỉnh điểm nên đã cầm bàn cờ đánh Tống Mẫn công té xuống đất rồi bồi thêm mấy đấm chết ngay tại chỗ. Chưa hết cơn giận, Vạn cầm kích đi ra cửa và gặp Đại phu Cừu Mục nên thông báo đã giết chết vua. Cừu Mục tức giận xông vào đánh Vạn bị Vạn đánh mấy đòn chết ngay tại chỗ, đầu vỡ thành trăm mảnh. Nam Cung Trường Vạn phò công tử Du lên nối ngôi nhưng Du bị giết ngay sau đó. Trường Vạn chạy về nhà đưa mẹ già lên xe rồi một tay đẩy, một tay cầm kích phá cửa thành trốn sang nước Trần.

Vụ án trên khép lại, đau xót cho Tống Mẫn công không chịu nghe lời can gián của trung thần, lại luôn miệng xúc phạm cấp dưới một cách quá đáng và phải trả giá bằng chính tính mạng mình. Còn Nam Cung Trường Vạn, sau những tháng ngày lênh đênh chạy trốn rồi cũng bị bắt và chết thảm. Đó là bài học sâu sắc cho hậu thế về lối sống và cách ứng xử.

- Sưu tầm -