Thấy nhiều bạn thắc mắc các ký hiệu nước đi và các thành viên mới của diễn đàn chưa nắm rõ các ký hiệu này sẽ rất khó khăn khi đọc các bản thảo, các bài viết trình bày diễn biến của một thế cờ, lại càng thấy các topic chưa liền mạch mặc dù cũng đã có hướng dẫn, trước đây ngay cả tôi cũng phải tìm qua sách mới hiểu hết những ký hiệu này khi mới ra nhập diễn đàn, hôm nay tôi xin mạo muội post 1 bài về vấn đề này, tôi sưu tầm được 1 bài mà tôi thấy khá chi tiết xin đưa lên đây cho các bạn cùng hiểu hơn:
Các link trên Thanglongkydao.com cũng đã từng nói về vấn đề này thì nhiều, tôi xin trích dẫn:
http://www.thanglongkydao.com/hoi-da...-co-tuong.html
http://www.thanglongkydao.com/hoi-da...-co-tuong.html
Và đây là bài viết mà mình thấy rất đầy đủ, các bạn có thể tìm hiểu:
"Để dễ hiểu và thuận tiện hơn trong việc thưởng thức cờ, học cờ, tìm hiểu và nghiên cứu cờ tướng, mình xin đc liệt kê và giải nghĩa những thuật ngữ quan trọng và các ký hiệu nước đi của cờ tướng.
Ký hiệu:
Ký hiệu cờ là những viết tắt ngắn gọn trong biên bản cờ để xác định nước đi, để biết đó là nước cờ gì, từ vị trí nào đi tới vị trí nào trên bàn cờ.
Để phục vụ cho nhu cầu ghi chép và tái dựng lại các ván cờ đã đấu từ lâu, cổ nhân xưa kia đã có cách làm như thế này: Họ phân định 9 cột trên bàn cờ tượng trưng cho 9 lộ. Theo đó bên ta thì từ 9 tới 1 và bên đối thủ thì từ 1 tới 9.
http://i1020.photobucket.com/albums/...R5/kqknttc.jpg
Để phân biệt nước đi. Cần phải nắm vững 3 thuật ngữ:
Tấn (Tiến) là đi lên phía trước, có ký hiệu là dấu chấm theo Liên Đoàn Cờ Việt Nam (.)
Bình là đi sang ngang có ký hiệu là dấu trừ theo Liên Đoàn Cờ Việt Nam (-)
Thoái (Thối) là lui về phía sau có ký hiệu là dấu gạch chéo theo Liên Đoàn Cờ Việt Nam (/)
Ví dụ nước vào Pháo đầu đầu tiên là Pháo 2 bình 5 hoặc Pháo 8 bình 5. Và nước chống Mã giữ Chốt đầu của bên kia sẽ là Mã 2 tấn 3 hoặc Mã 8 tấn 7.
Ký hiệu cờ tướng trên thế giới chưa chuẩn, chưa thống nhất như cờ vua và cờ vây. Liên Đoàn Cờ Tướng Thế Giới (WFX) có ký hiệu khác, Liên Đoàn Cờ Tướng Á Châu (AFX) có ký hiệu hơi khác, Liên Đoàn Cờ Trung Quốc lại có ký hiệu khác, Liên Đoàn Cờ Việt Nam lại có ký hiệu khác, phù hợp với ngôn ngữ của mỗi quốc gia, dân tộc. Các phần mềm cờ tướng cũng có nhiều ký hiệu khác nhau, hoặc cho người dùng tùy chọn. Rất lung tung khó nhớ, như Tướng có thể là T, Tg, S (Soái), G (General), K (King) v.v. Tượng có thể là T, Tg, V (Voi), E (Elephant), B (Bồ). Pháo có thể là P (Pháo, Pao), C (Cannon), Ph, F. Mã có thể là M, N (Ngựa), Ng, H (Horse), N. Chốt có thể là C, Ch, T (Tốt), P (Pawn), S (Soldier), B (Binh)...
Do đã có nhiều ký hiệu, chưa biết cái nào tốt nhất, ký hiệu của Liên Đoàn Cờ Việt Nam thì có chút rắc rối và khó nhớ cho người mới chơi cờ. Nên blog này sẽ nhất trí dùng ký hiệu mà mình cho là dễ nhớ, dễ nhận biết, dễ hiểu nhất:
Tấn: .
Thoái: /
Bình: -
Tg: Tướng
S: Sĩ
T: Tượng
X: Xe
P: Pháo
M: Mã
C: Chốt
Ví dụ: P2-5 là Pháo 2 bình 5, M8.7 là Mã 8 tấn 7, C3.1 là Chốt 3 tấn 1.
Trường hợp có 2 con Xe, 2 con Pháo, hoặc 2 con Mã đều nằm ở 1 lộ (ví dụ đều nằm ở lộ 5) thì phải đọc nước cờ thế nào? Lúc đó sẽ dùng cách gọi "trước" hoặc "sau". Ví dụ Xe ở phía trước đi ngang từ lộ 5 sang lộ 3 thì viết là Xt5-3. Nếu là Xe phía sau thì viết là Xs 5-3. Đọc như thế tương tự cho các quân khác.
Ký hiệu cho "tiền" và "hậu" là . và /. Ví dụ Pháo trước tấn 4 (Con Pháo ở phía trước tiến lên 4 bước) sẽ là Pt.4 . Mã sau thoái 5 (Con Mã ở phía sau lùi về sau tới lộ 5) sẽ là Ms/5
Xin trân trọng cảm ơn.
(Nguồn: Internet)