Danh thủ Trung Quốc luyện cờ bằng máy tính

Thập niên 50-60 của thế kỷ trước, khi Botvinik (VDTG cờ vua) có tham gia tích cực vào việc nghiên cứu máy tính chơi cờ vua, người ta có hỏi ông liệu máy tính có thể chơi giỏi hơn con người và ảnh hưởng thế nào, ông có trả lời - đại ý: "con người sáng tạo ra xe ô tô, không ai chạy đua với máy móc được, nhưng họ vẫn sẽ vui vẻ chạy đua với nhau...".
Nay việc có vẻ thế thật, đúng là tầm nhìn của vua cờ !

Chương trình cờ vây chưa mạnh không hẳn chỉ vì chuyện nhiều nước biến hơn cờ vua/cờ tướng, mà vì chưa có thuật toán đánh giá thế trận một cách chính xác. Nhưng thời gian gần đây họ có chuyển hướng mới và sức mạnh SW cờ vây cải thiện đáng kể. Chơi trên bàn 9x9 SW đánh cũng đã có thắng thua với pro.

Viết chữ có dấu đi bro ơi không mấy bác mod lại khóa nick đấy

Phần mềm đánh cờ .

Nhớ năm 1996 hay 97 gì đó máy tính Deep Blue hạ gục vua cờ Kasparov, đến năm 2006 Fritz lại hạ vô địch thế giới lúc bấy giờ là Kramnik với tỷ số 4-2 .

Người ta tính toán tốc độ tính của các chương trình ấy là mấy trăm triệu phép tính trên giây, nhưng thực ra đó là con số tồi, bởi vì ngày ấy đa số là các chương trình cờ được lập trình với thuật toán vét cạn, có nghĩa là nó tính toán gần như tất cả các tình huống xảy ra, kể cả những nước đi ngớ ngẩn, cho nên với một thế cờ nào đó, cho máy suy nghĩ với độ sâu depth nào đó (bằng 14 ) chẳng hạn, nó liệt kê ra hầu hết các hướng đi kể cả hướng đi xấu .

Ví dụ khi bạn đang ở một thế cờ , đến lượt bạn đi, bạn có khoảng 32 lựa chọn, bay mã, bay tượng, lên tốt, xuống Hậu, lùi xe, ngày nay, thay vì phải duyệt tất cả các nước đi ấy, máy tính thường lựa chọn 6 đến 7 nước đi đầu mà nó cho là tốt ( dựa vào kinh nghiệm gọi là History Move, hoặc Hash Move, vv..vv) còn hơn 25,26 nước đi sau nó giảm độ sâu tính toán đi 1 chút, cái này gọi là Late Move Reduction . Ví dụ nó bỏ những nước đi như kiểu : Hậu ăn vào tốt đang được giữ, hoặc xe ăn vào tốt đang được giữ, các quân lớn ăn quân nhỏ nó không tính đến ( hoặc chỉ tính qua loa xem sự hy sinh này có dẫn đến chiếu hết sau vài nước chiếu liên tục nào đó không ) .

Nhờ vậy, máy tính giảm được rất nhiều trường hợp thừa, nhờ việc giảm này, nó tập trung vào những nước đi tối ưu, và nó càng mạnh hơn, nhưng đồng thời, tốc độ tính toán của nó giảm đi, ví dụ như các chương trình vô địch thế giới bây giờ như Rybka, hoặc Fritz, nếu chạy trên PC thì tốc độ tính cũng chỉ tầm trên 1 triệu phép tính trên giây, người ngoài nhìn vào thì cho là kém, nhưng thực ra đó là điều đáng sợ, máy tính được lập trình với trí thông minh khủng khiếp hơn nhiều .

Nhưng không ai đi đọ với máy tính cả, bạn chế tạo ra máy bay để chở bạn đi năm châu bốn bể, chứ không phải để bay thi với nó, chính vì vậy các giải cờ vua máy tính ra đời . Và con người đứng đằng sau xem phần mềm nào mạnh hơn, ai lập trình tốt hơn, ai đánh giá thế cờ tốt hơn .

Rybka đã vô địch thế giới 4 năm liên tiếp về cờ vua máy tính, và nó đang thách thức các lập trình viên cờ vua thế giới . Quả là nhàm chán khi phải chứng kiến mãi một đối thủ đứng trên đỉnh cao, nhưng rất tiếc, tác giả của nó là một kiện tướng cờ vua và một đại kiện tướng cờ vua thế giới . Người đã biết chơi cờ nay còn biết cả lập trình .

Thật là chênh lệch lắm thay .

sw bây giờ có 1 bước tiến rất dài trong thuật toán lập trình. mấy năm trước sw cờ tướng rất yếu nên nhiều cao thủ cờ tay chém sw chết lăn quay nhưng ngày này thì không có chuyện đó đâu. ví dụ như mấy năm trước thế cờ xe pháo tướng chiếm trung thắng xe tướng bằng cách cho con pháo vào đít tướng bên kia sw không giải nổi, nó cứ chạy lung tung rồi báo hòa. ngày nay thế cờ này sw nhìn 2s là báo mate, vãi chưởng.

Bài báo thật ý nghĩa,cảm ơn bạn

Trích dẫn:

---

Gửi bởi xephaoma

Mình thấy Dân trí đưa bài có đoạn viết: "Kim là kì thủ chuyên nghiệp tám đẳng, ước lượng trình độ của MoGo tương đương với kì thủ hàng đầu hạng không chuyên. Trên thực tế, 9 mục chấp là số điểm khá lớn, cho thấy MoGo vẫn chưa thực sự ngang hàng với kì thủ người, bất chấp "bộ não" 800 vi xử lý của mình" là phản ánh được đúng sự thực, tuy nhiên đưa tiêu đề thì chưa được chuẩn. Còn Vnexpress thì đưa tin cho thấy sự kém hiểu biết về đề tài đăng tin, dễ gây hiểu lầm cho người đọc là máy tính có thể hạ gục con người trong cờ Vây. Có đoạn trong bài như sau: "Go là game bao gồm các yếu tố như đường thẳng, vòng tròn, đá, gỗ và được kết hợp với nhau theo nguyên tắc đơn giản", mình chẳng hiểu đoạn này tác giả định nói gì. Cái này phải để Go_player bình luận :).
Theo thông tin mình đọc được thì Cờ Vây lập trình rất khó. Những người chơi cờ Vây nói thế này về phần mềm Cờ Vây hiện tại: "Một chương trình chơi cờ vây mạnh nhất cũng không thể chơi hơn được một người chơi ở mức độ trung bình. Những người chơi giỏi, thậm chí còn chơi handicap (chấp quân) với máy tính đến 25 quân. Do đó, những người chơi cờ vây giỏi hầu như không hứng thú trong việc chơi cờ với máy tính. Đó chỉ là những chương trình dành cho những người ở hạng "kyu". Tại sao lại như vậy? Rất đơn giản: số khả năng biến hóa của cờ vây quá cao"
[/I] Mình không chơi cờ Vây, nhưng chắc phải có một lý do nào đó mà một kỳ thủ đã nói như thế này: "Cờ vua chỉ hạn chế cho nhân loại sống trên trái đất, trong khi cờ vây vượt khỏi thế giới này. Nếu một hành tinh nào có những sinh vật biết lý luận thì ở đó họ phải biết đánh cờ vây."

---

Với tốc độ tiến bộ chóng mặt của công nghệ thời nay thì chuyện phần mềm cờ vây thắng người chỉ là nay mai thôi. Nhiều người nghĩ rằng máy làm sao hơn người được nhưng đấy là một suy nghĩ thật ngây thơ.

Trích dẫn:

---

Gửi bởi larra

Với tốc độ tiến bộ chóng mặt của công nghệ thời nay thì chuyện phần mềm cờ vây thắng người chỉ là nay mai thôi. Nhiều người nghĩ rằng máy làm sao hơn người được nhưng đấy là một suy nghĩ thật ngây thơ.

---

Trong tương lai, chắc chắn sẽ có chương trình chơi cờ có khả năng thắng người, nhưng thời gian là bao nhiêu thì còn khó đoán được.
Trong video dưới đây (từ đoạn 1:50 trở đi), chuyên gia lập trình chương trình chơi cờ vây hàng đầu - giáo sư Chen Zhi Sheng của đại học Tung Sơn, Quảng Đông - tác giả của chương trình chơi cờ Handtalk có nói sơ qua về độ khó khi làm chương trình cờ vây.

Theo tôi nghĩ. Con người mới là cỗ máy hoàn thiện nhất. Sợ gì SW.

Tôi xin góp một vài ý nhỏ theo sự hiểu biết của tôi như sau:
1. Máy tính Deep Blue được lập trình với thuật toán cơ bản dựa trên Alpha-Beta (thuật toán tìm kiếm cắt tỉa nhánh) + Negamax. Không như bạn HuyBaiChay đã đề cập. Vì nếu dùng thuật toán vét cạn (tính toán tất cả các nhánh nước đi kể cả nước đi dở) thì máy tính sẽ nhanh chóng bị bùng nổ tổ hợp không thể nghĩ sâu được.

+ Thật vậy, giả sử về mặt trung bình mỗi thế cờ có 30 nước đi, vậy sau 10 tầng (ply) tìm kiếm (độ sâu 5 cho bên Software vì mỗi bên 1 tầng), số nước đi sẽ là 30 mũ 10 = 590 490 000 000 000 ~ 600 000 tỷ. Máy Deep Blue có tốc độ tính toán ~100 triệu thế cờ / 1 giây với thế cờ phức tạp có nhiều biến và ~200 triệu thế cờ / 1 giây với thế cờ đơn giản có ít biến => tạm coi tốc độ tính toán của Deep Blue là 150 triệu thế cờ / 1 giây. Vậy để nghĩ đến độ sâu 10 (5 nuớc đi cho bên Software) sẽ mất ~ 4 000 000 giây.

Thuật toán Alpha-Beta (song song) - (Parallel Alpha-Beta) được thay đổi để nó tận dụng kiến trúc phần cứng của máy Deep Blue (máy có rất nhiều loại chip, mỗi loại chip thực hiện một số chức năng nhất định, mỗi loại chip có nhiều chip).

Máy Deep Blue được thiết kế đặc biệt chuyên dụng cho phần mềm đánh cờ.

2. Đúng như bác sibachao nói Siêu máy tính Thiên Toa với tốc độ xử lý > 4 tỷ nước / giây thì máy cá nhân (cho đến thời điểm hiện tại) không thể so sánh được, khoảng 10 triệu nước / giây (=> gấp ~ 400 lần) - đây là nói máy có cấu hình tương đối khá (nhiều core, nhiều U, không phải máy 1core, 1U). Tuy nhiên về phần mềm đánh cờ thì Cờ Vua có thâm niên lâu dài hơn và đội ngũ lập trình có chất lượng chuyên môn cao + các chuyên gia hỗ trợ phần mềm của Deep Blue là các Kiện Tướng, Đại Kiện Tướng nên tôi nghĩ phần mềm Cờ Vua của máy Deep Blue tốt hơn các phần mềm cờ tướng của máy Thiên Toa ở thời điểm đó.
Với tốc độ của siêu máy tính Thiên Toa mà các Đại Sư TQ có thể đánh với tỷ số như vậy cũng có thể coi đó là thành công. Cần nói thêm thời gian cho mỗi ván đấu không phải là dạng cờ tiêu chuẩn (cờ chậm), ngắn hơn cờ tiêu chuẩn, máy tính thường có ưu thế lớn hơn khi thi đấu cờ nhanh với con người.

Theo tôi nghĩ tại thời điểm 2006 phần mềm Cờ Tướng chưa đạt được độ chín so với hiện nay. Thêm nữa, những phần mềm Cờ Tướng đó được lập trình cho máy tính cá nhân với ít bộ vi xử lý - CPU (tạm coi 1core, 1U là 1 CPU về mặt logic), lúc đó chỉ có bộ xử lý Dual-Core (2core) của Intel và AMD mới ra mắt, những phần mềm đó không được vận hành và kiểm thử (test) trên siêu máy tính với hàng trăm bộ vi xử lý, lỗi có thể phát sinh do dữ liệu chồng chéo khi chương trình chạy trên rất nhiều luồng song song, dẫn đến dữ liệu sai, tính toán sai.

Thời điểm hiện tại cả phần mềm Cờ Vua và Cờ Tướng đều có những cải tiến mới về thuật toán ưu việt hơn nhiều so với thời kỳ trước đây. Nếu tổ chức giải mới tôi nghĩ phần thắng sẽ nghiêng về máy nhiều hơn so với giải trước.

3. Về Cờ Vây: hiện tại vẫn không có thuật toán hữu hiệu cho nó vì nó hoàn toàn khác với kiến trúc Cờ Vua và Cờ Tướng, các thuật toán cho phần mềm đánh cờ từ xưa đến nay được áp dụng cho Cờ Vua và cũng hoàn toàn phù hợp cho Cờ Tướng. Cờ vây với 191 giao điểm (bàn cờ 19x19) nếu dùng thuật toán thông thường thì số tổ hợp nước đi cho mỗi thế cờ quá lớn, trong khi cờ vua và cờ tướng về mặt trung bình có khoảng 30-40 nước đi cho mỗi thế cờ, bên cạnh đó còn có các thuật toán tìm kiếm cắt tỉa nhánh làm cho số nước đi được tính toán cho mỗi thế cờ (vua) giảm đi rất lớn.

Môn Cờ Vây chỉ phổ biến ở một số nước châu Á như Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc, trong khi thuật toán Cờ Vua được xây dựng phát triển ở Mỹ, Châu Âu nơi rất ít người biết đến Cờ Vây cho nên sự phát triển thuật toán dành cho Cờ Vây hầu như rất ít. Tôi nghĩ phải một thời gian dài nữa mới có thuật toán hữu hiệu cho Cờ Vây và khi đó máy tính mới đủ sức đối đầu với các Đại Sư Cờ Vây.

cho mình hỏi có bạn nào đánh thắng intella 2u (tự mình đánh nhé) 3 lần liên tiếp chưa.