Quy Bối Pháo chuyên đề - Ngũ Cửu Pháo đối QBP tấn Chốt 3

[Quỳnh Bấc]

Cuộc 6.10: Tiên Tả Chính Mã, Hậu Chốt 7 Pháo Thụt lộ 3 rồi 2

1. Pháo 2 bình 5, Mã 8 tấn 7
2. Mã 2 tấn 3, Xe 9 tấn 1
3. Xe 1 bình 2, Pháo 8 thoái 1
4. Pháo 8 bình 6, Pháo 8 bình 3

Hậu lo ngại bị Tiên tấn Pháo 6 phá rối nên xuất động nhanh Pháo Thụt. Về sau tính toán lại, việc này dễ gây tổn thất nước đi, hơn nữa đòn Pháo 6 tấn sâu trận địa cũng không đem lại kết quả khả quan gì hơn cho Ngũ Lục Pháo, như Cuộc 6.1, 6.7, 6.19 đã chỉ ra. Hậu lúc này nên Chốt 7 tấn 1, Tiên nếu tiếp tục Pháo 6 tấn 6, Hậu sẽ Pháo 8 tấn 3, Pháo 6 thoái 4, Chốt 3 tấn 1, Mã 8 tấn 9, Mã 2 tấn 3, Hậu dễ đi.

5. Mã 8 tấn 7, Xe 9 bình 4
6. Xe 9 bình 8, Xe 1 tấn 2

Nếu Hậu đi Xe 4 tấn 6, Tiên đi Xe 8 tấn 7, Xe 4 bình 3, Xe 8 bình 3, Xe 1 tấn 2, Xe 3 tấn 2, Pháo 3 tấn 5, Pháo 5 tấn 4, Pháo 3 tấn 3, Sĩ 6 tấn 5, Pháo 3 bình 1, Xe 2 tấn 9, Xe 1 bình 6, song phương quyết đấu căng thẳng.

7. Sĩ 6 tấn 5, Pháo 3 bình 2

Pháo Thụt chuyển nhanh sang lộ 3, đã chưa thể tìm được “điểm rơi tốt” một cách rõ ràng, giờ đành qua lộ 2. Điều này góp phần củng cố thêm tính đúng đắn của lý luận “Pháo Thụt trì hoãn xuất động”, được xem như là yếu quyết xương sống của toàn bộ hệ thống Pháo Mai Rùa kiểu mới.

8. Xe 8 bình 9, …

Tiên chịu bị khóa Xe trái, để đổi lấy toàn bộ cánh phải của Hậu cũng bị đóng băng, Hậu thì cũng chấp nhận bước vào trận “kiềm chế người cũng chính là kiềm chế chính mình”. Đối với chiến lược “phòng ngự-kiềm tỏa” của Phụng Hoàng Pháo, Hậu dùng sự tổn thất nước điều động Pháo Thụt để đổi lấy sự tổn thất nước xuất Xe bên Ngũ Lục Pháo, lúc này đây song phương thay vì chỉ có mục tiêu tranh chiếm các điểm trọng yếu trên bàn cờ, còn là cuộc đua xem ai tự giải trói bản thân nhanh hơn.

8. … , Xe 4 tấn 4
9. Tượng 7 tấn 9, Pháo trước tấn 4
10. Xe 2 tấn 5, …

Nếu Tiên đi Xe 2 tấn 7, Hậu đi Pháo sau tấn 3, Chốt 3 tấn 1, Chốt 7 tấn 1, Chốt 3 tấn 1, Mã 7 tấn 6, Xe 2 bình 9, Pháo sau bình 7 dọa sát, Mã 3 tấn 2, Mã 6 tấn 7 lại dọa sát, Pháo 5 bình 3, Mã 2 tấn 1 ăn lại Xe, Tiên không còn khả năng ngăn cản Hậu xung trận dữ dội.

10. … , Chốt 7 tấn 1

Phế Chốt trước, để tạo thời cơ cho Pháo Phụng Hoàng chuyển dịch sang lộ 7, giải quyết tình trạng lủng củng cánh phải.

11. Xe 2 bình 3, Xe 1 bình 2

Đến đây như hình 6.10 Tiên có thể đi tiếp bằng 3 cách: Xe 3 thoái 1, Chốt 7 tấn 1, Xe 9 bình 8.

Biến 1: Xe 3 thoái 1

12. Xe 3 thoái 1, Xe 4 thoái 1
13. Xe 9 bình 8, Pháo sau bình 7
14. Xe 3 bình 4, Mã 2 tấn 3
15. Tượng 3 tấn 1, …

Nếu Tiên đi Xe 4 tấn 3, Hậu sẽ Mã 7 tấn 6, Chốt 3 tấn 1, Sĩ 4 tấn 5, Xe 4 tấn 1, Pháo 7 tấn 1, Tượng 3 tấn 1, Pháo 7 bình 6, Xe 4 bình 3, Tượng 7 tấn 5, Chốt 3 tấn 1, Mã 6 tấn 7, Tượng 9 thoái 7, Chốt 3 tấn 1, Hậu quân lực thông thoáng, chiếm ưu.

Lại nếu Tiên đi Xe 4 tấn 4, Hậu đi Pháo 7 tấn 5, Tượng 3 tấn 1, Mã 7 tấn 6, Chốt 7 tấn 1, Sĩ 6 tấn 5, Xe 4 bình 3, Tượng 7 tấn 5, Xe 3 thoái 4, Chốt 3 tấn 1, hai bên còn giằng co lâu.

15. … , Mã 7 tấn 6
16. Chốt 7 tấn 1, Pháo 7 bình 6
17. Xe 4 bình 1, Mã 6 tấn 7
18. Mã 7 tấn 6, Mã 7 thoái 9
19. Pháo 6 tấn 3, Mã 9 tấn 7
20. Tượng 1 tấn 3, Pháo 2 tấn 1
21. Sĩ 5 tấn 6, Xe 2 tấn 2

Hai bên giằng co phức tạp.

Diễn hoạt sơ lược biến 1

Biến 2: Chốt 7 tấn 1

12. Chốt 7 tấn 1, …

Nếu Tiên sai lầm đi Chốt 3 tấn 1, Hậu liền Pháo sau bình 7, Tiên mất Xe thua cuộc.

12. … , Xe 4 bình 3
13. Xe 3 bình 6, Pháo sau bình 7
14. Mã 7 tấn 6, Sĩ 6 tấn 5
15. Chốt 3 tấn 1, Xe 2 tấn 3
16. Xe 9 bình 8, …

Quân hai bên đan cài vào nhau. Nếu tình trạng song phương trói buộc nhau quá chặt, việc giải quyết quân lực ùn ứ xong sẽ rất có khả năng tinh giản quân quá lớn, đưa ván cờ bỏ qua giai đoạn trung cuộc về tận tàn cuộc.

16. … , Mã 2 tấn 3
17. Tượng 3 tấn 1, Chốt 3 tấn 1
18. Xe 6 tấn 1, Tượng 7 tấn 5
19. Pháo 5 bình 4, Xe 3 bình 4

Trận hình Pháo Lưng Rùa tề chỉnh hơn.

Diễn hoạt sơ lược biến 2

Biến 3: Xe 9 bình 8

12. Xe 9 bình 8, Pháo sau bình 7
13. Xe 8 tấn 3, Xe 2 tấn 4
14. Xe 3 tấn 2, Pháo 7 bình 5
15. Xe 3 tấn 2, Xe 2 bình 3
16. Xe 3 thoái 2, Pháo 5 tấn 1

Để tránh bị Ngũ Lục Pháo điều Xe ăn trắng cặp Tượng thì chỉ còn cách này thôi.

17. Pháo 5 tấn 4, Sĩ 4 tấn 5
18. Mã 7 thoái 6, Xe 3 bình 1
19. Pháo 5 bình 2, Xe 4 bình 8
20. Pháo 2 bình 3, Xe 8 thoái 2

Hậu còn song Xe, dễ đi.

Diễn hoạt sơ lược biến 3

[Quỳnh Bấc]

Cuộc 6.11: Tiên song Xe quá hà, Hậu bổ Liệt Pháo song Hoành Xe

1. Pháo 2 bình 5, Mã 8 tấn 7
2. Mã 2 tấn 3, Xe 9 tấn 1
3. Xe 1 bình 2 Pháo 8 thoái 1
4. Pháo 8 bình 6, Xe 1 tấn 1
5. Mã 8 tấn 7, …

Nếu Tiên đi Pháo 6 tấn 5, Xe 1 bình 4, Pháo 6 bình 4, Xe 4 tấn 3, Mã 8 tấn 7, Xe 4 bình 6, Pháo 4 bình 6, Xe 6 bình 2, Sĩ 4 tấn 5, Chốt 7 tấn 1, Chốt 7 tấn 1, Chốt 7 tấn 1 (!), Chốt 3 tấn 1, Mã 3 tấn 2, Xe 2 bình 1, Pháo 8 bình 7, Mã 3 thoái 1, Sĩ 4 tấn 5, Pháo 6 thoái 5, Tiên khó khai triển được quân, Hậu hài lòng.

5. … , Xe 1 bình 4
6. Sĩ 4 tấn 5 , …

Nếu Tiên đi Xe 9 bình 8, Xe 4 tấn 1, Sĩ 4 tấn 5, Pháo 8 bình 2, Xe 8 bình 9, Chốt 3 tấn 1, Xe 2 tấn 4, Xe 4 tấn 4, Chốt 9 tấn 1, Tượng 3 tấn 5, Xe 9 tấn 3, Pháo trước tấn 3, Xe 9 bình 8, Xe 4 bình 3, Xe 8 tấn 4, Xe 9 bình 3, song phương giằng co phức tạp.

6. … , Pháo 2 bình 5
7. Xe 9 bình 8, Mã 2 tấn 3
8. Xe 8 tấn 6, Chốt 3 tấn 1
9. Xe 8 bình 7 ,Xe 4 tấn 1
10. Xe 2 tấn 6, Pháo 8 bình 3
11. Xe 7 bình 8, Chốt 7 tấn 1

Hậu lựa chọn lối đánh đối công quyết liệt là bổ Liệt Pháo, Tiên lập tức tung song Xe quá hà đè Mã. Hậu liền sàng sê Pháo Thụt qua lại giải nguy cho cả hai cánh. Song phương không nể nang gì nhau. Như hình 6.11 Tiên có thể đi tiếp bằng 2 cách: Xe 2 bình 3, Xe 8 tấn 2.

Biến 1: Xe 2 bình 3

12. Xe 2 bình 3, Pháo 5 thoái 1 (!)

Nếu Hậu đi Xe 9 tấn 1, Tiên sẽ Xe 8 tấn 2, Pháo 3 bình 5, Xe 8 bình 7, Tượng 3 tấn 1, Chốt 7 tấn 1, Chốt 3 tấn 1, Mã 7 tấn 6, Xe 4 tấn 3, Xe 7 thoái 1, Xe 9 bình 8, Xe 7 bình 9, trận đấu phức tạp.

13. Xe 8 tấn 3, Pháo 5 bình 7
14. Xe 3 bình 4, Sĩ 6 tấn 5
15. Xe 8 thoái 2, …

Tiên nếu đi Xe 8 bình 7, Hậu lập tức Mã 3 tấn 4 buộc đổi Xe, Pháo 6 tấn 5, Pháo 3 tấn 5, Mã 7 thoái 9, Pháo 3 thoái 6, Pháo 5 tấn 4, Mã 7 tấn 5, Xe 4 bình 5, Mã 4 tấn 6, Xe 5 thoái 1, Mã 6 tấn 7, Hậu hơn quân, chiếm ưu lớn.

15. … , Xe 9 bình 8
16. Chốt 5 tấn 1, Xe 8 tấn 4
17. Mã 3 tấn 5, Tượng 7 tấn 5
18. Tượng 7 tấn 9, Xe 8 tấn 4
19. Xe 4 thoái 6, Pháo 7 bình 6

Tiếp theo Hậu có thủ đoạn tấn Sĩ phế Sĩ để lấy Xe đánh vào Tượng, làm suy giảm sức phòng thủ của Tiên, bắt đầu đột phá hàng phòng ngự, khai triển thế tấn công cánh trái.

Sơ lược biến 1

Biến 2: Xe 8 tấn 2

12. Xe 8 tấn 2, Pháo 3 bình 7
13. Xe 8 bình 4, Sĩ 4 tấn 5
14. Xe 2 tấn 3, Tượng 7 tấn 9
15. Pháo 5 bình 4, Pháo 5 tấn 4
16. Tướng 5 bình 4, …

Tiên sử dụng Tướng phối hợp với Song Xe Pháo tấn công mãnh liệt. Nhưng con Pháo Thụt sẽ cứu nguy hết sức tài tình.

16. … , Pháo 7 thoái 1
17. Xe 4 bình 1, Mã 7 thoái 8
18. Xe 1 bình 2, Xe 4 tấn 4
19. Xe 2 tấn 1, Pháo 5 bình 3
20. Tượng 7 tấn 5, Xe 4 bình 7
21. Mã 3 thoái 2, Chốt 7 tấn 1
22. Pháo 4 bình 3, Chốt 3 tấn 1

Hậu thua quân nhưng hơn 3 Chốt, Xe lại chiếm tuyến Chốt có khả năng quét sạch hàng Chốt của Tiên, Xe Pháo Mã dễ dàng dâng lên áp sát cửu cung. Tiên các quân vẫn đang co cụm, một Xe đơn độc khó có thể lui về phòng thủ, hai Mã tản mát mỗi phương một quân. Hai bên bước vào trung cuộc hỗn chiến phức tạp, trận đấu về sau sẽ rất hấp dẫn.

Sơ lược biến 2

Tiểu kết: Từ Cuộc 6.1 đến 6.10 là cách Quy Bối Pháo vận dụng chiến lược phòng ngự - kiềm tỏa để phát triển quân, tuy chậm mà chắc. Đây cũng là chiến lược lâu đời của trận hình này, nhưng nhược điểm lại vốn dễ sa đà vào việc phòng thủ tiêu cực dẫn đến bị ép sân, ép cờ, và cần kỹ năng điều quân tốt mới có thể đưa trận đấu sang một trung cuộc có lợi. Kế thừa từ Chiến luận số II, Quy Bối Pháo đã không hề e ngại, dẹp bỏ lối đánh cũ mà sẵn sàng đưa Liệt Thủ Pháo đối trận, thu về kết quả có thể xem như tạm hài lòng.

Một thế trận cổ đại, thường được xem là có biến hóa nghèo nàn, dễ bị bắt bài, nhưng nay lại thể hiện tiềm năng rất lớn, khi đã có thể lai ghép nhiều dạng trận hình, nhiều lối đánh với chiến lược chiến thuật chồng chéo phức tạp. Hậu thủ Quy Bối Pháo lúc đầu có thể bị ép sân, nhưng qua giao chiêu phức tạp, hoàn toàn có khả năng tạo ra đột biến, chủ động đưa hình cờ sang thế tranh chiến hỗn loạn tại trung cuộc. Lựa chọn cách khai trận tiềm ẩn nguy cơ để tranh đoạt lợi thế trong hỗn loạn, đôi khi cũng nên được xem xét và nghiên cứu cẩn trọng.

[Quỳnh Bấc]

Cuộc 6.12: Tiên tấn Chốt 5, Hậu bổ Liệt Pháo

1. Pháo 2 bình 5, Mã 8 tấn 7
2. Mã 2 tấn 3, Xe 9 tấn 1
3. Xe 1 bình 2, Pháo 8 thoái 1
4. Pháo 8 bình 6, Pháo 8 bình 3

Nỗi lo bị Pháo lục lộ bên Tiên đánh vào chỗ nhược, Hậu phải di chuyển nhanh Pháo Thụt để thông Xe, dễ sa đà vào nhược điểm Quy Bối Pháo cổ điển. Tuy vậy, nếu nghiên cứu kỹ, đòn tấn Pháo xuống sâu của Tiên không đem lại chút ưu thế rõ rệt nào. Thực tế đúng như vậy, nếu Hậu đi Mã 2 tấn 3, Pháo 6 tấn 6, Pháo 8 tấn 6, Hậu vẫn an toàn. Còn nếu Hậu ở nước thứ 4 đi Chốt 7 tấn 1, Pháo 6 tấn 6, Pháo 8 tấn 3, Hậu vững vàng. Xin xem thêm Cuộc 6.19 để có cái nhìn rõ hơn về loại khai triển nóng vội này của Ngũ Lục Pháo.

5. Chốt 5 tấn 1, …

Nếu Tiên đi Mã 8 tấn 7, Hậu sẽ Xe 9 bình 4, Sĩ 6 tấn 5, Chốt 7 tấn 1, Xe 9 bình 8, Xe 1 tấn 2, Xe 8 tấn 4, Chốt 3 tấn 1 (chặn đứng Mã trái Ngũ Lục Pháo lên sông đánh Xe), Chốt 3 tấn 1, Chốt 3 tấn 1 (!), Xe 8 bình 7, Pháo 2 bình 3, Xe 7 bình 8, Pháo trước tấn 5, Xe 8 tấn 5, Chốt 7 tấn 1, Xe 2 tấn 6, Pháo sau tấn 2, Xe 2 thoái 3, Hậu vẫn đàng hoàng tranh chiến, xin xem thêm Cuộc 6.8, 6.9, 6.10 để có cái nhìn thêm về Quy Bối Pháo xuất động nhanh Pháo Thụt không vội phi Tượng, một hướng đánh vẫn còn mang dáng dấp cổ điển nhưng đã được cải tiến không bổ Tượng vội vàng. Lẽ dĩ nhiên, Ngũ Lục Pháo rất muốn thoát khỏi lối đánh vần quân vòng vèo tranh chiếm từng khu vực nhỏ nhặt mà Hậu dày công giăng ra, trong lúc bí bách đã tấn Chốt 5 cầu chiến. Nhưng như vậy, lại rơi vào địa hạt mà Chiến luận số I, II, III đã đặt nền móng.

5. … , Pháo 2 bình 5

Một đặc điểm của Quy Bối Pháo không vội phi Tượng là có thể hoàn nhập 1 đến 2 Pháo vào lộ giữa, như 3 Chiến luận đầu tiên chỉ ra, phương hướng phản công cửa giữa sắc bén, là điều mà Quy Bối Pháo cổ điển không thực hiện được. Như một điều tất phải xảy ra, sau khi nhận ra khó đánh đường giữa sớm khi Quy Bối Pháo hoàn thiện chiêu không phi Tượng, Ngũ Lục Pháo lại sẽ chuyển sang các kế hoạch khác, ví dụ như các Cuộc 6.10, 6.11, … đã từng trình bày.

6. Mã 8 tấn 9, …

Nếu Tiên đi Xe 2 tấn 4, Hậu sẽ Xe 9 bình 4, Sĩ 4 tấn 5, Xe 1 tấn 2, Mã 8 tấn 9, Xe 1 bình 2, Xe 9 bình 8, Xe 2 tấn 7, Mã 9 thoái 8, Chốt 7 tấn 1, Chốt 3 tấn 1, Xe 4 tấn 3, Hậu cũng vững vàng. Việc nghiên cứu kỹ lưỡng Chiến luận số I, II khiến kỳ thủ cầm trận Pháo Lưng Rùa tự tin tìm cách áp dụng vào các trận thức Pháo Đầu còn lại.

6. … , Xe 1 tấn 2

Nhận thấy Pháo 6 của Tiên chưa được bảo vệ, Hậu bỏ Mã tranh thủ xuất Xe.

7. Xe 9 bình 8, Xe 1 bình 4

Đến đây như hình 6.12 Tiên có thể đi tiếp bằng 2 cách: Xe 8 tấn 9, Sĩ 6 tấn 5.

Biến 1: Xe 8 tấn 9

8. Xe 8 tấn 9, Xe 4 tấn 5
9. Sĩ 4 tấn 5 , …

Nếu Tiên tham Tượng, đi Xe 8 bình 7, Hậu sẽ Pháo 5 tấn 3, Sĩ 4 tấn 5, Pháo 3 bình 5, Xe 7 thoái 2, Pháo 5 tấn 1, Xe 2 tấn 6, Xe 9 bình 4, Tiên thua cuộc.

9. … , Xe 4 thoái 1
10. Pháo 5 tấn 1, Chốt 7 tấn 1
11. Xe 2 tấn 4, Xe 9 bình 6
12. Xe 8 bình 7, Pháo 3 bình 5

Đến đây, Quy Bối Pháo chuyển Ngọa Tâm Pháo trận đã hình thành. Khả năng khai triển “tấn công tổng lực” là điều mà Quy Bối Pháo cổ điển không tài nào làm được. Chiến luận số I đã đặt nền móng để Hậu thủ về sau tự tin áp dụng linh hoạt cho giai đoạn khai cuộc muộn.

13. Xe 7 thoái 3, Xe 6 tấn 5
14. Chốt 9 tấn 1, Xe 6 bình 7
15. Xe 2 thoái 2, Mã 7 tấn 6
16. Mã 9 tấn 8, Xe 4 thoái 1
17. Mã 8 thoái 7, Xe 4 bình 5

Ngũ Lục Pháo vỡ trận.

Sơ lược biến 1

Biến 2: Sĩ 6 tấn 5

8. Sĩ 6 tấn 5, Mã 2 tấn 1
9. Xe 8 tấn 4, …

Nếu đổi lại Tiên đi Xe 2 tấn 6, Hậu sẽ Pháo 3 bình 5, Mã 3 tấn 5, Xe 4 tấn 4, Xe 2 bình 3, Pháo trước tấn 3, Pháo 5 tấn 2, Pháo 5 tấn 4, Xe 3 tấn 1, Xe 4 bình 5, Pháo 6 bình 5, Tượng 7 tấn 5, hai bên cân cờ. Trái với suy nghĩ của nhiều người, Ngọa Tâm Pháo đi sau hoàn toàn có cửa chống lại Đương Đầu Pháo, bởi cái khả năng tấn công cương mãnh gấp đôi Pháo Đầu đã bù đắp cho sự thiếu khuyết phòng thủ.

9. … , Chốt 7 tấn 1
10. Xe 2 tấn 4, …

Nếu Tiên đi Xe 2 tấn 6, Hậu sẽ Pháo 3 binh 5, Xe 2 bình 3, Pháo trước tấn 3, Hậu cũng hài lòng.

10. … , Xe 9 bình 6
11. Chốt 3 tấn 1, Xe 6 tấn 5

Nếu Hậu chỉ đơn giản Chốt 7 tấn 1, Tiên sẽ Xe 2 bình 3, Pháo 5 thoái 1, cơ hội bung quân lên của Quy Bối Pháo không còn nhiều nữa.

12. Chốt 3 tấn 1, Xe 6 bình 7
13. Chốt 3 tấn 1, Xe 7 thoái 3
14. Xe 2 thoái 1, Xe 4 tấn 2
15. Mã 9 thoái 7, …

Tiên khó khai triển quân, uyển chuyển kéo Xe phải về bảo vệ hàng Chốt, kỳ thực là để phát triển Mã trái đi lên. Đòn thoái Mã này gần như thể hiện được sự ưu việt trong cách chuyển quân của Ngũ Lục Pháo Biên Mã.

15. … , Pháo 3 bình 7 (!)
16. Tượng 3 tấn 1, …

Trung Pháo bắt đầu ngấm đòn Pháo Thụt cơ động đánh phá nhiều nơi. Nếu ở đây Tiên chủ quan, đi Mã 7 tấn 6 đánh Xe như kế hoạch, Hậu sẽ Xe 7 tấn 3 (!), Xe 2 bình 3, Pháo 7 tấn 5, Mã 6 buộc phải thoái 4, Chốt 1 tấn 1, Hậu hài lòng.

Lại nếu Tiên đi Xe 2 tấn 5, Hậu đi Mã 7 thoái 5, Mã 3 thoái 1, Mã 5 tấn 3, Pháo 5 bình 4, Chốt 1 tấn 1, Tượng 3 tấn 5, Hậu phản tiên!

16. … , Xe 7 tấn 3
17. Xe 2 bình 3, Pháo 7 tấn 5
18. Mã 3 tấn 5, Xe 4 bình 7

Hậu đã tập trung Xe Mã Pháo về cùng 1 cánh. Tình hình sắp tới sẽ rất sôi động.

Sơ lược biến 2

Tiểu kết: Quy Bối Pháo vốn là một trận thức cổ đại có khuynh hướng phòng thủ, nhưng qua việc từ bỏ các lý thuyết cũ, liên tục sửa đổi và bổ sung để nâng cao tính đối kháng cạnh tranh, Pháo Mai Rùa dạng hiện đại có thể biến chuyển qua 4 loại hình chiến lược dựa vào tình hình đối trận thực tế:

Tấn công tổng lực: đây là lối đánh không thể ngờ tới được, khi Hậu sẵn sàng bước vào một trận đối công kịch liệt với Trung Pháo bằng việc bổ Pháo vào trung lộ, thậm chí chấp nhận một hình cờ lệch chuẩn để triệu tập cùng một lúc cả 2 Pháo nhằm quyết sống mái một phen. Việc một thế trận thường bị đánh giá là phòng thủ thụ động lại dám chuyển mình sang hướng đối lập hoàn toàn, mở ra những hướng nghiên cứu mới, nơi mà Trung Pháo liên tục bị những đòn đánh mãnh liệt đưa trận đấu đến những cuộc diện khó còn có thể hòa mà ở 3 Chiến luận đầu I, II, III đã xây dựng nên khung xương cho vấn đề vẫn còn cần nghiên cứu này.

Phòng ngự-kìm tỏa: bằng việc phát huy sức mạnh vốn có của Pháo Phụng Hoàng khi luôn rình rập ở tầm thấp trong trận địa, Quy Bối Pháo tập trung đánh chặn nhiều thế tấn công của Trung Pháo, đồng thời đưa quân kìm hãm những quân cờ mũi nhọn của đối thủ, phong tỏa những con đường chuyển quân huyết mạch. Trận đấu vốn nhanh và mạnh bởi uy lực tấn công vũ bão của Trung Pháo nay bị kìm hãm lại theo nhịp điệu và lối chơi lòng vòng của Pháo Mai Rùa, các quân cờ trói buộc lẫn nhau khiến Trung Pháo không còn được vẫy vùng ngang dọc, để cuối cùng hai bên sẽ dần dần tinh giản quân, tiến vào một hình cờ tàn cuộc quen thuộc, theo một tốc độ phù hợp với mong muốn của phía Hậu thủ, qua đó cố gắng thủ thắng bằng những ưu thế tối thiểu.

Phòng thủ phản kích: Pháo Lưng Rùa là thế trận gần như đã thất truyền, không nhiều người còn nghe thấy tiếng tăm nó nữa, việc kỳ thủ cầm Pháo Thụt để đối phó với một Trung Pháo chuyên-chống-Bình-Phong-Mã là nước đi chiến thuật, đưa cái “sở trường” của bản thân để đấu cái “sở đoản” của đối thủ. Nếu như các kỳ thủ chuyên tìm tòi những nước đi độc lạ trong những trận thức quen thuộc nhằm ép đối phương vào thế khó chống đỡ, hao tổn trí lực khi tính toán, thì việc ứng dụng một thế trận bất bình thường vào trận đấu cũng mang ý nghĩa tương tự như vậy, nhưng ở tầm dứt khoát triệt để hơn hẳn. Qua khả năng rình rập chờ thời của Pháo Phụng Hoàng đã-được-nghiên-cứu-kỹ, cùng với những sai lầm mà Trung Pháo có thể vô tình mắc phải, thì việc đưa một cuộc diện đã được chứng minh là cân bằng ở phương diện lý luận sang chiếm lĩnh ưu thế trong thực tiễn là điều hoàn toàn trong khả năng. Có thể nói, phòng thủ phản kích luôn là con dao sắc bén của bất cứ khai cuộc lãnh môn nào, không kể riêng gì Quy Bối Pháo.

Tử thủ rùa sắt: Nếu Pháo Mai Rùa rất dễ trở thành thế thủ thụ động do lối chuyển quân lòng vòng, cũng như các quân có xu hướng tập trung co cụm tầm thấp, vậy thì sao không tận dụng “ưu thế” này để chủ động phòng thủ tối đa, dùng hết toàn quân để cố thủ sống chết (?). Nếu có thể khuấy động đến chín tầng trời là trạng thái tấn công hoàn hảo, thì ẩn mình dưới chín lớp đất cũng nên được xem là thành công tương tự. Chiến lược tử thủ mai rùa bằng sắt hợp thành bởi các chiến thuật triệt tiêu cắt đứt đường tấn công, luôn luôn chủ động đổi quân chủ công, phòng thủ cẩn mật quanh cung Tướng, thiết lập nhiều lớp phòng ngự bê tông, từ bỏ tấn công chú tâm phòng ngự… để rồi sẽ cố gắng kết thúc trận đấu bằng các định thức hòa cuộc, là phương tiện gần như duy nhất để có thể “phi thắng tất hòa” trong một trận đấu mà đôi khi không cách gì có thể thắng nổi; tương tự hình ảnh một con rùa đã rụt cổ vào trong chiếc mai cứng chắc của mình, thì ngay cả móng vuốt sắc bén của chúa tể sơn lâm cũng không làm gì được.

Bốn hướng chiến lược tổng thể này, lại là sự phát triển mở rộng ra chỉ từ bốn cột trụ nguyên lý chiến đấu, mang tính hết sức nền tảng, thậm chí 2 trong số chúng đã từng được rất nhiều các sách lý thuyết đề cập. Bốn cột trụ nguyên lý chiến đấu này đã là toàn bộ khung xương cho lý luận Quy Bối Pháo “kiểu mới” xây dựng nên bên trên, là bốn chiếc chìa khóa mà Pháo Mai Rùa hiện đại sẽ sử dụng để mở khóa cho căn phòng chứa toàn bộ cách thức đối đầu với Trung Pháo thiên biến vạn hóa:

Một là, trì hoãn xuất động Pháo Thụt, lấy trọng tâm nhấn mạnh vào việc lựa chọn thời điểm xuất động của Pháo Thụt sao cho phù hợp tình hình bên Trung Pháo hơn là điều động nhanh nhưng thành ra quá vội. Thuở sơ khai, Quy Bối Pháo đã luôn đi theo hướng xuất động nhanh Pháo Thụt để thông Xe ngang, tuân theo cứng nhắc nguyên tắc “Xe quý thần tốc”. Nhưng điều đó lại đem đến nhược điểm Pháo Thụt tốn nhiều nước giai đoạn đầu trận để huy động, ảnh hưởng tốc độ xuất quân toàn bộ trận hình; Mã trái dễ bị cô lập, cũng như Mã phải không có thời gian dâng lên; Pháo Thụt xuất động tuy nhanh, nhưng không có “điểm rơi tốt”, nên phải sàng sê qua lại tìm vị trí tốt, dẫn đến nguy cơ dễ dàng tổn thất nhiều nước cờ hơn nữa. Đặt tất cả mặt lợi và hại của cả 2 phương cách lên trên bàn cân, đong đếm qua các thử nghiệm đối trận thực tế, và cuối cùng, đặc điểm trọng yếu của Pháo Thụt kiểu mới đã được ra đời. Đây còn là đặc điểm xương sống của toàn bộ Pháo Mai Rùa, khi chính nó đã là tiền đề hỗ trợ cho các đặc điểm còn lại được triển hiện ra thuận lợi.

Hai là, không vội phi Tượng, để tránh việc mất đi các biến hóa phản công đường giữa, cũng như cố định trận hình quá sớm. Thật vậy, giờ với việc hoãn lại nước Tượng, Quy Bối Pháo được lợi thêm nước cờ để khai triển các quân mạnh khác. Chưa kể, việc hoãn lên Tượng đưa đến khả năng được quyền lựa chọn hướng của Tượng nào sẽ lên về sau, phụ thuộc vào vị trí Pháo Thụt đang ở cánh trái hay đã sang cánh phải, hoặc hướng đánh của phía Trung Pháo, hay thậm chí là tùy thuộc vào Xe ngang cánh trái đã được xuất động hay chưa, để sau sẽ thuận tiện vào chân Tượng cánh trái, như trong các biến thể mới Quy Bối Pháo hoãn khai Xa. Một hệ quả trực tiếp, và hết sức lý thú, đó là Quy Bối Pháo khi xưa mặc định là thế thủ bị động, nay có thể bỏ hết phòng thủ để chuyển hướng tấn công tổng lực. Điều này vô tình được tìm ra khi Quy Bối Pháo phải đối phó với các trường hợp Trung Pháo tấn rất sớm Chốt Đầu. Nhưng về sau, Pháo Mai Rùa đã uyển chuyển linh hoạt hơn, khi bổ Liệt Pháo, chuyển Ngọa Tâm Pháo ở giai đoạn khai cuộc muộn, qua việc cài cắm tư thế Đơn Đề Mã ngay từ đầu, hoặc phi Tượng che cửa giữa tạm thời sau đó lại bay Tượng đi, cũng có thể là khởi Mã bình phong rồi dâng Mã phải lên sông để bổ Liệt Pháo… cho dù phía Đương Đầu Pháo có hay không có khai triển tấn công đường giữa đi nữa.

Ba là, ưu tiên thông đường Mã, nguyên lý phổ quát “Mã tối kỵ bị cản” ai cũng biết, tranh thủ xuất động và khai thông Mã càng sớm càng tốt, đặc biệt Mã trái, dù trong trung cuộc, tàn cuộc hay khai cuộc. Đây là đặc điểm thứ ba, cũng như là đặc điểm chỉ có thể xuất hiện thuận lợi, khi hai đặc điểm đầu tiên của Quy Bối Pháo kiểu mới được thực hiện. Hậu thủ giờ đây sau khi loại bỏ được gánh nặng phải điều động Pháo Thụt và phi Tượng như một “công thức”, liền có đầy đủ thời gian để tấn Chốt thông Mã, hoặc điều động quân hỗ trợ cho Mã đã bị Tiên thủ đưa quân kìm hãm. Mã trái có thể dễ dàng dâng lên, trao đổi với Pháo Đầu phá tan sức công duy nhất tại lộ giữa của Đương Đầu Pháo; cũng như thuận tay phá nát hàng Chốt của bên Tiên. Mã trong trường hợp phi lên sông không thuận lợi, lại có khả năng quay về vị trí trống mà trước đây Tượng luôn bay lên chiếm giữ, để dễ dàng điều động sang cánh còn lại, tạo cặp Mã liên kết… Mã phải cũng vì tính cấp thiết, mà thường dâng lên nhanh trong tư thế Mã bình phong hoặc Mã đơn đề, Quy Bối Pháo khởi Mã Quỳ cánh phải do đó dần mất đi cơ hội xuất hiện.

Bốn là, phát triển cánh phải cũng cần được ưu tiên như cánh trái, cũng là một nguyên tắc chiến lý phổ quát, tuy nhiên rất khó thực hiện ở Quy Bối Pháo cổ điển. Đây là hệ quả trực tiếp của đặc điểm thứ nhất và thứ hai sinh ra. Do Hậu thủ có thời gian xuất động các quân mạnh, Pháo Lưng Rùa giờ đây đã có thể phát triển đồng đều hai cánh. Pháo Thụt, do chưa bị cố định trận hình bởi Sĩ và Tượng, có thể vẫn ở cánh trái, hoặc qua cánh phải rồi lại về cánh trái, dẫn đến thế trận có sự linh hoạt lớn. Cánh phải xuất động nhanh, bổ khuyết cho sự trì hoãn ở cánh trái. Khi cánh trái được cấp quyền khởi động, hai cánh bắt đầu phối hợp đồng đều. Kết quả là, Pháo Mai Rùa có thể biến triển ra rất nhiều loại trận hình, bằng cách lai ghép, bổ sung, chuyển đổi, các biến thể của Pháo Lưng Rùa kiểu mới là hết sức phong phú. Như vậy, từ một thế trận có biến hóa nghèo nàn, theo “công thức”, giờ đây người sử dụng Quy Bối Pháo có đầy đủ các công cụ để bẻ gẫy mọi hướng tấn công mà Trung Pháo sử ra. Đặc điểm thứ 4 này dù đã trực tiếp đưa đến sự đa dạng thiên biến vạn hóa cho Phụng Hoàng Pháo, nhưng suy cho cùng chính đặc điểm thứ 1 mới là gốc rễ của vấn đề, là điều sẽ đưa đến các thay đổi triệt để nhất cho phương cách sử dụng hệ thống Pháo tầm thấp thuận cánh.

Do tính chất của một bộ nghiên cứu lý luận, các phương án cổ điển đã được cải tiến, các phương án kiểu mới dù vẫn còn một phần dáng dấp cổ điển, và các phương án kiểu mới hoàn toàn triệt để thay đổi, sẽ vẫn được trình bày song song cùng nhau. Các biến mạnh, biến yếu, các cách thức đúng, những cách thức sai, cũng như những cách thức còn gây tranh cãi, vẫn được trình bày cố gắng trung dung. Qua đó người đọc có cái nhìn nhiều chiều, cũng như có cơ hội so sánh đối chiếu ở mức độ tương quan gần gũi nhất với đôi mắt của người viết.

[Quỳnh Bấc]

Cuộc 6.13: Tiên quá hà Xa, Hậu tấn sớm Chốt 7

1. Pháo 2 bình 5, Mã 8 tấn 7
2. Mã 2 tấn 3, Xe 9 tấn 1
3. Xe 1 bình 2, Chốt 7 tấn 1

Hậu ưu tiên tấn trước Chốt 7 khi Pháo trái chưa thụt xuống, để hạn chế tình trạng bị Trung Pháo Tam Binh khóa Mã trái. Từ đây Pháo Mai Rùa đã hình thành nên một nhánh mới Phụng Hoàng Pháo tấn sớm Chốt 7, là nhánh cũng chưa từng được nghiên cứu qua trong hệ thống Quy Bối Pháo từ xưa đến nay.

4. Xe 2 tấn 6, …

Để đấu với biến thể này của Hậu, Tiên thường hình thành 2 nhánh chủ yếu là Xe phải qua sông và Xe phải trên sông. Xin xem thêm Cuộc 6.14 để tìm hiểu cách thức Hậu có thể dùng để chống Ngũ Lục Pháo tuần hà Xa.

4. … , Pháo 8 thoái 1
5. Xe 2 bình 3, Mã 2 tấn 3
6. Pháo 8 bình 6, …

Nếu Tiên hình thành Trung Pháo Tả Pháo tuần hà bằng Pháo 8 tấn 2, Hậu liền Pháo 8 bình 7, Xe 3 bình 4, Chốt 3 tấn 1, Xe 4 tấn 2, Sĩ 4 tấn 5, Hậu vẫn vững vàng. Xin xem thêm Chiến luận số IV, Quy Bối Pháo đấu Trung Pháo Tả Pháo tuần hà, để thấy được sức kháng cự hết sức thiên biến vạn hóa của Pháo Thụt trước mọi biến thể của Đương Đầu Pháo.

6. … , Pháo 8 bình 7
7. Xe 3 bình 4, …

Với trường hợp Ngũ Lục Pháo sử dụng biến Xe lệch ngoài Xe 3 bình 2, xin xem Cuộc 6.15 Chiến luận số VI.

7. … , Chốt 3 tấn 1

Nếu Quy Bối Pháo kiểu cũ lấy việc lên Tượng gấp, rồi chạy Pháo Thụt để thông Xe, hình thành trận pháp cứng nhắc có thể bị đoán trước, Mã phải có xu hướng kẹt lại phía sau, Mã trái bị cố định khó dời đi; thì Quy Bối Pháo kiểu mới phát triển trận hình thông thoáng, linh hoạt biến chuyển đa dạng, đặc biệt xuất hiện biến hóa Phụng Hoàng Pháo Lưỡng Đầu Xà giúp Hậu có khả năng tung song Mã lên sớm, buộc Trung Pháo phải lưu tâm đưa Xe kìm giữ.

8. Mã 8 tấn 9, …

Nếu Tiên đi Xe 4 tấn 2 (rất có khả năng), Hậu sẽ Sĩ 4 tấn 5, Mã 8 tấn 9, Tượng 3 tấn 5, Xe 9 bình 8, Pháo 2 bình 1, Pháo 6 tấn 6 (!), Pháo 1 thoái 1, Xe 8 tấn 7, Xe 1 bình 3, Chốt 9 tấn 1 (nếu Tiên đi Tượng 3 tấn 1, Hậu sẽ Mã 3 tấn 4 [Hình 6.13a], Pháo 5 bình 6 [a], Mã 7 tấn 8, Xe 8 tấn 1, Pháo 1 bình 4, Pháo 6 tấn 6, Mã 8 thoái 9 (!), Xe 4 thoái 3, Pháo 7 bình 4, Tiên cũng không làm gì được), Chốt 7 tấn 1, Chốt 3 tấn 1, Pháo 7 tấn 4, Hậu ung dung thoát hiểm. Dù con Pháo lộ 6 của Tiên rất đáng gờm, nhưng cặp Pháo Gánh tầm thấp của Hậu cũng có sức thủ ngoan cường.

Hình 6.13a

(Chú thích (a): Như hình 6.13a, nếu Tiên đi Xe 8 thoái 3, Hậu liền Chốt 3 tấn 1, Xe 8 bình 7, Xe 3 tấn 5, Chốt 7 tấn 1, Pháo 7 bình 8, Chốt 3 tấn 1, Chốt 7 tấn 1, Tượng 1 tấn 3, Pháo 8 tấn 8, Pháo Lưng Rùa hoàn toàn đủ khả năng thách thức đòn đánh chọc sâu cạnh sườn của cả Pháo lẫn Xe phía Ngũ Lục Pháo.

Cũng theo hình 6.13a, nếu Tiên đổi thành Xe 8 thoái 1, Hậu sẽ Pháo 7 bình 8, Pháo 5 tấn 4 [nếu Tiên đi Xe 8 bình 6, Hậu sẽ Pháo 8 tấn 2, Xe 4 bình 1, Pháo 8 bình 4, Xe 1 bình 4, Chốt 3 tấn 1, Pháo 5 bình 7, Pháo 4 bình 2, Hậu đã tập trung được 4 quân chủ lực vào cánh trái yếu mỏng của Ngũ Lục Pháo], Chốt 3 tấn 1, Xe 8 bình 9, Mã 4 thoái 3, Pháo 5 bình 3, Pháo 8 bình 7, Xe 9 bình 7, Pháo 7 tấn 2, Xe 7 bình 3, Xe 9 bình 6, Pháo 6 bình 4, Pháo 1 bình 6, Xe 3 tấn 1, Mã 3 tấn 4, Quy Bối Pháo như một võ sĩ đấu vật, thách thức Ngũ Lục Pháo nhập nội, cuối cùng cũng ngoan cường vượt qua sự đè ép lúc ban đầu, giờ rộng đường phơi phới.)

Còn khi nước thứ 8 Tiên đi Pháo 6 tấn 6, Hậu sẽ Sĩ 4 tấn 5, Xe 4 tấn 2, Xe 1 tấn 1, Xe 4 bình 3, Xe 1 bình 4, Xe 3 bình 1, Mã 7 thoái 9, Mã 7 tấn 9, Mã 3 tấn 4, Xe 9 bình 8, Pháo 2 bình 5, Quy Bối Pháo không những không e ngại con Pháo lộ lục của Tiên cắm sâu phá rối, mà ngược lại còn tận dụng sự “không vội lên Tượng”, một đặc điểm của Quy Bối Pháo kiểu mới, để về sau bổ Liệt Thủ Pháo giai đoạn khai cuộc muộn, chiến lược phòng thủ phản kích đã thành công mỹ mãn. Xin xem thêm Chiến luận số II, Quy Bối Pháo bổ Liệt Pháo đối công Đương Đầu Pháo tấn Trung Binh, để thấy sức tấn công vũ bão của một thế trận vốn bị xem là phòng thủ thụ động.

8. … , Pháo 7 bình 2

Hình 6.13b

Đến đây như hình 6.13b là cách thức Hậu đi quân quán triệt theo hệ thống tư tưởng mới - bốn cột trụ nguyên lý chiến đấu nền tảng hình thành bốn hướng chiến lược điều động quân tổng thể - đã dồn song Pháo khóa Xe trái của Tiên ra thẳng đứng. Giờ Tiên có thể đi tiếp bằng 3 cách: Xe 4 thoái 2, Xe 9 tấn 1, Chốt 5 tấn 1.

Biến 1: Xe 4 thoái 2

9. Xe 4 thoái 2, Tượng 3 tấn 5
10. Sĩ 6 tấn 5, Mã 3 tấn 2
11. Pháo 6 tấn 5, Sĩ 4 tấn 5
12. Pháo 6 bình 3, Pháo trước bình 7
13. Pháo 5 tấn 4, Xe 9 bình 8
14. Pháo 5 thoái 1, Xe 8 tấn 6
15. Pháo 5 bình 8, Xe 8 bình 7
16. Tượng 3 tấn 5, Pháo 7 tấn 4
17. Xe 9 tấn 1, Xe 7 tấn 1
18. Xe 4 thoái 2, …

Tiên sai lầm đi Xe 9 bình 6 thì Hậu đi ngay Xe 7 bình 6 bắt Xe phục sát, Tiên thua cuộc.

18. … , Xe 1 bình 4

Tiên đi lòng vòng, muốn mưu đoạt Xe trái của Hậu, nhưng lực bất tòng tâm. Ngũ Lục Pháo về cơ bản là không còn chiếm tiên cơ nữa rồi.

Biến 2: Xe 9 tấn 1

9. Xe 9 tấn 1 , Xe 9 bình 4

Bình Xe buộc Tiên lên Sĩ, đường Xe ngang đã cụt mất rồi.

10. Sĩ 4 tấn 5, …

Nếu Ngũ Lục Pháo đi Sĩ 6 tấn 5, Hậu liền Xe 1 bình 2, Xe 9 bình 7, Xe 4 tấn 4, Pháo 6 thoái 2 (Ngũ Lục Pháo được xem là thế trận công thủ lưỡng toàn hết sức ổn định, chiếm nhiều thiện cảm của người chơi cờ, là nhờ con Pháo lộ 6 có nước đi này đây), Pháo trước bình 1, Pháo 5 bình 6 (nếu Tiên bị dụ, đi ngay Xe 7 bình 8, Hậu liền Pháo 2 tấn 6), Xe 4 bình 2, Tượng 3 tấn 5, Sĩ 4 tấn 5, Xe 4 bình 3, Tượng 7 tấn 9, song phương hòa hoãn.

10. … , Xe 4 tấn 4
11. Xe 4 bình 3, Pháo sau bình 7
12. Xe 3 bình 4, Sĩ 4 tấn 5
13. Xe 9 bình 8, Xe 1 bình 2
14. Xe 8 tấn 5, Tượng 3 tấn 5
15. Xe 8 bình 7, Xe 2 bình 3
16. Pháo 6 bình 7, Mã 7 tấn 8
17. Xe 4 bình 3, Pháo 7 tấn 1

Trận hình Phụng Hoàng Pháo của Hậu cứng khừ.

Biến 3: Chốt 5 tấn 1

9. Chốt 5 tấn 1, Tượng 3 tấn 5

Một khi Pháo Thụt đã tìm được “điểm rơi tốt”, việc lại dời đi sẽ cần phải tính toán cẩn trọng. Ở đây, nếu Hậu đi Pháo sau bình 5, Tiên sẽ Xe 9 bình 8, Xe 1 bình 2, Xe 8 tấn 6, Pháo 5 tấn 4, Sĩ 4 tấn 5, Xe 9 bình 4, Xe 4 thoái 2, Pháo 5 thoái 1, Mã 3 tấn 5, Sĩ 4 tấn 5, Pháo 5 tấn 3, Chốt 5 tấn 1, Pháo 6 bình 5, Tượng 7 tấn 5, Pháo 5 tấn 3, Hậu vẫn an toàn không nguy hiểm.

10. Chốt 5 tấn 1, Sĩ 4 tấn 5
11. Pháo 6 tấn 6, …

Nếu Tiên tiếp tục Chốt 5 tấn 1, Hậu sẽ Mã 3 tấn 5, Mã 3 tấn 5, Xe 1 bình 4, Sĩ 4 tấn 5, Pháo trước tấn 4, Chốt 7 tấn 1, Xe 4 tấn 6, Tiên bị phản công ngược.

11. … , Xe 9 tấn 1
12. Xe 9 tấn 1, Xe 1 bình 4
13. Xe 9 bình 6, Xe 9 bình 8
14. Xe 4 bình 3, …

Nếu Tiên tranh đi Mã 3 tấn 5, Hậu sẽ Chốt 5 tấn 1, Pháo 5 tấn 3, Mã 3 tấn 5, Sĩ 6 tấn 5, Xe 8 tấn 3, Tiên dù cắm được Pháo Đầu nhưng hậu quả để lại là không nhỏ.

14. … , Pháo trước tấn 2
15. Mã 3 tấn 5, …

Nếu Tiên đi Chốt 5 tấn 1, Hậu liền Mã 3 tấn 5, Mã 3 tấn 5, Pháo sau tấn 2, Xe 6 tấn 5, Mã 5 tấn 6, Tiên mất Xe, thua cuộc.

15. … , Pháo trước bình 5
16. Pháo 5 tấn 3, Chốt 5 tấn 1
17. Mã 5 tấn 4, Mã 7 tấn 5

Hậu quân lực thông thoáng, chiếm ưu lớn. Rõ ràng, chiến thuật đẩy nhanh Chốt 5 không phù hợp với Ngũ Lục Pháo.

[Quỳnh Bấc]

Cuộc 6.14: Tiên tuần hà Xa, Hậu tấn sớm Chốt 7

1. Pháo 2 bình 5, Mã 8 tấn 7
2. Mã 2 tấn 3, Xe 9 tấn 1
3. Xe 1 bình 2, Chốt 7 tấn 1

Kể từ khi tôi sáng tạo và hoàn thiện nhánh Quy Bối Pháo tấn sớm Chốt 7, Pháo Đầu Tam Binh gần như đã bị loại khỏi vòng chiến. Trung Pháo nếu không muốn rơi vào thế bị áp đặt, cố chấp tấn sớm Chốt 3, cuộc thế rất có thể sẽ tương tự Cuộc 6.16, 6.17, 6.18, 6.19, … Dù chiếu theo quan niệm thâm căn cố đế của bên Trung Pháo cho rằng con Mã trái không cơ động là điểm yếu của Pháo Mai Rùa, nhưng qua nghiên cứu, thử nghiệm sâu rộng đã cho thấy Đương Đầu Pháo tấn Chốt 3 vẫn không dễ gì khai thác được điều này, sau khai cuộc khó lòng chiếm lợi thế lớn khi đối phó với hệ thống Pháo Thụt kiểu mới.

4. Xe 2 tấn 4, …

Nếu Trung Pháo quyết liệt tung Xe quá hà, xin xem thêm Cuộc 6.15.

4. … , Pháo 8 thoái 1
5. Pháo 8 bình 6, Mã 2 tấn 3

Ngũ Lục Pháo là một đòn đánh khá khó chịu, khi con Pháo trái của Tiên có khả năng cắt đứt trục liên kết Xe Pháo tầm thấp của Hậu.

6. Mã 8 tấn 7, …

Nếu Tiên đi Pháo 6 tấn 6 (rất có khả năng), Hậu sẽ Pháo 8 tấn 3, Pháo 8 thoái 4, Pháo 2 tấn 3, Pháo 6 thoái 2, Xe 1 bình 2, Mã 8 tấn 9, Tượng 3 tấn 5, Hậu cứng khừ, Tiên “cù rờ” hết tiến rồi lại thoái, mất biết bao nhiêu nước cờ. Cột trụ nguyên lý chiến đấu “Pháo Thụt trì hoãn xuất động” còn là một đòn đánh mang thuộc tính nước dừng, nước đợi vốn ở tàn cuộc được sử dụng sáng tạo vào khai cuộc, vừa để dẫn dụ Trung Pháo hao tổn nước cờ, vừa nhằm mục đích dò la hướng đánh của bên Tiên, để từ đó đề ra phương án thích hợp, tức tạo ra “điểm rơi tốt” cho Pháo Phụng Hoàng tập kết. Cặp Xe Pháo đường ngang như cánh cung bị kéo giật về sau, điềm tĩnh dõi sát theo từng hành động của Ngũ Lục Pháo.

6. … , Pháo 8 bình 2

Nhằm khai triển kế hoạch phòng ngự-kìm tỏa, ngay thời điểm Tiên chuẩn bị xuất Xe trái, Hậu lúc này đây bất ngờ tung song Pháo về cùng đường 2, khóa Xe trái bên Tiên giờ đây chỉ có thể xuất ra theo phương ngang mà thôi. Pháo Trùng lộ 2 kết hợp cùng Xe ngang lộ 9 chuyển sang lộ 4 buộc Tiên lên Sĩ, khả năng rất cao là Ngũ Lục Pháo nếu không khéo léo sẽ bị giam lỏng 1 Xe tới tận tàn cuộc. Đến đây như hình 6.14 Tiên có thể đi tiếp bằng 3 cách: Chốt 7 tấn 1, Chốt 3 tấn 1, Xe 9 tấn 1.

Biến 1: Chốt 7 tấn 1

7. Chốt 7 tấn 1, Xe 1 bình 2
8. Chốt 9 tấn 1, …

Tiên đẩy Chốt chuẩn bị xuất Xe, con Mã trái Ngũ Lục Pháo hướng vào trong là để phục vụ cho mưu đồ này.

8. … , Pháo trước bình 1
9. Xe 9 bình 8, Pháo 2 tấn 5

Pháo Thụt khi cần linh hoạt cho trận hình vẫn có thể tách rời riêng ra, trái với lối suy nghĩ thông thường Quy Bối Pháo sẽ luôn luôn cố gắng liên kết cặp Pháo để tấn công hoặc phòng thủ. Khi Hậu nhận ra không còn khả năng khóa cứng Xe bên Tiên thì cần nhanh chóng tách Pháo Trùng ra.

10. Chốt 3 tấn 1, Xe 9 bình 4
11. Sĩ 4 tấn 5, Pháo 1 tấn 3
12. Chốt 5 tấn 1, Xe 4 tấn 5
13. Xe 2 tấn 3, …

Nếu Tiên đi Chốt 3 tấn 1, Hậu liền Xe 4 bình 7, Xe 2 tấn 3, Xe 7 thoái 2, Chốt 5 tấn 1, Sĩ 6 tấn 5, Chốt 5 bình 6, Tượng 3 tấn 5, Xe 2 thoái 4, Pháo 2 tấn 2, Chốt 6 tấn 1, Chốt 1 tấn 1, Chốt 6 bình 7, Pháo 2 bình 3, hai bên cân cờ.

13. … , Pháo 1 bình 5

Pháo Lưng Rùa dũng cảm thí Mã tạo thế tấn công. Từ đây về sau, Trung Pháo chỉ còn lo chống đỡ mà thôi.

14. Xe 2 bình 3 , Tượng 3 tấn 5
15. Tướng 5 bình 4, …

Nếu Tiên đi Xe 3 bình 4, Hậu đi Xe 4 tấn 1, Mã 7 thoái 9, Sĩ 6 tấn 5, Xe 4 thoái 3, Pháo 2 thoái 1, Xe 8 tấn 3, Chốt 3 tấn 1, Tướng 5 bình 4, Xe 4 thoái 3, Hậu chiếm ưu.

15. … , Xe 4 bình 6
16. Pháo 5 bình 4, Pháo 2 thoái 5
17. Pháo 6 tấn 6, Xe 6 bình 7
18. Xe 8 tấn 7, Xe 7 tấn 1
19. Tượng 7 tấn 5, Sĩ 4 tấn 5

Lại một lần nữa, Hậu quyết thí Mã để mau chóng tung thêm Xe vào trận.

20. Xe 8 bình 7, Pháo 2 tấn 8 (!)

Ngũ Lục Pháo vỡ trận, song Xe bị dụ vào chỗ hẹp. Đây là một ví dụ về tham quân mất thế. Nếu Tiên đi tiếp Mã 7 thoái 8, Hậu sẽ Xe 2 tấn 9, Pháo 6 thoái 6, Pháo 5 tấn 3, Tướng 4 bình 5, Pháo 5 bình 6, Tiên thua cuộc.

Sơ lược biến 1

Biến 2: Chốt 3 tấn 1

7. Chốt 3 tấn 1, Xe 9 bình 4
8. Sĩ 6 tấn 5, Xe 4 tấn 3
9. Chốt 7 tấn 1, Chốt 7 tấn 1
10. Xe 2 bình 3, Pháo sau bình 7 (!)
11. Xe 3 bình 4, Tượng 3 tấn 5
12. Xe 4 tấn 4, Pháo 2 thoái 1 (!)
13. Tượng 3 tấn 1, …

Nếu Tiên sai lầm, đi Xe 4 bình 8, Hậu sẽ Mã 7 thoái 5 bắt chết Xe phục sát Tướng. Còn nếu Tiên đi Xe 4 bình 3 ăn Pháo, Hậu sẽ Mã 3 thoái 5, Xe 3 bình 5, Sĩ 6 tấn 5, Hậu chiếm ưu. Đây là thủ đoạn sử dụng Pháo Gánh tầm thấp mưu đoạt Xe (thay vì gia tăng phòng thủ) của Quy Bối Pháo.

13. … , Sĩ 4 tấn 5
14. Xe 4 thoái 4, Mã 7 tấn 8
15. Xe 4 bình 2, Pháo 7 bình 8
16. Xe 2 bình 3, Xe 4 bình 2

Cặp Pháo Gánh tầm thấp giúp Pháo Lưng Rùa có sức phòng thủ gần như bất khả xâm phạm. Hậu có thể hài lòng.

Sơ lược biến 2

Biến 3: Xe 9 tấn 1

7. Xe 9 tấn 1. Xe 1 bình 2

Hậu nếu muốn tiếp tục thực hiện kế hoạch khóa Xe trái Ngũ Lục Pháo, vẫn có thể đi Xe 9 bình 4, Tiên sẽ cố gắng Xe 9 bình 6, Xe 4 tấn 5, Chốt 7 tấn 1, Xe 4 bình 3, Chốt 3 tấn 1, Chốt 7 tấn 1, Xe 2 bình 3, Chốt 3 tấn 1, Pháo 6 tấn 5 (!), Mã 3 tấn 2, Pháo 6 thoái 5, Tượng 3 tấn 5, Pháo 6 tấn 5, Tượng 5 thoái 3, Pháo 6 thoái 5, hai bên ngồi nhìn nhau cười.

8. Xe 9 bình 4, …

Tránh bị khóa Xe, Tiên tung ngay Xe trái lên, điều qua lộ 4 khóa ngay đường lên của Mã trái Quy Bối Pháo!

8. … , Pháo trước bình 1

Một khi cặp Pháo không còn tác dụng kiềm tỏa Xe trái của Ngũ Lục Pháo, Hậu cần tách ra, tìm kiếm cơ hội tấn công ngay lập tức.

9. Chốt 7 tấn 1, Pháo 2 bình 4

Pháo Thụt dời qua lộ 4 là trường hợp cực kỳ hiếm được sử dụng. Lúc này đây Hậu không còn dời Xe sang được lộ 4, đành dùng cách này ngăn cản Mã của Ngũ Lục Pháo xông lên.

10. Chốt 3 tấn 1, Xe 2 tấn 4
11. Chốt 3 tấn 1, Xe 2 bình 7
12. Xe 4 tấn 3, Pháo 4 bình 7
13. Chốt 5 tấn 1, …

Nếu ở Chiến luận số I, II, và III từng trình bày các thủ pháp mà Pháo Mai Rùa chống lại các trận Trung Pháo tấn sớm Chốt 5 đặc sệt chất giang hồ, thì các trường hợp Trung Pháo khai hỏa lộ giữa muộn hơn sẽ được trình bày trải dài qua các phần còn lại. Qua đó, rút ra kết luận là dù bên Tiên có nóng vội tấn Chốt Đầu khi vừa giao chiến, hay khéo léo tinh tế lựa chọn thời điểm phù hợp hơn, thì Pháo Lưng Rùa dạng thức hiện đại hoàn toàn đủ khả năng bẻ gẫy.

13. … , Tượng 7 tấn 5
14. Mã 3 tấn 5, Pháo 1 thoái 1

Nếu một con Pháo Thụt đã đủ linh hoạt đánh chặn hầu hết các mũi tấn công của Trung Pháo, thì việc thụt cả 2 Pháo, hình thành cặp Pháo Gánh tầm thấp giúp gia tăng sức phòng thủ của Quy Bối Pháo lên gần như bất khả xâm phạm.

15. Mã 7 tấn 6, Pháo 1 tấn 5

Cái khó của Ngũ Lục Pháo là không tiến thì không đánh được. Mà tiến quân thì Quy Bối Pháo có sức phản kích hết sức lợi hại. Con Pháo cột 1 tưởng như lui về phòng thủ, giờ lại bay qua sông phục bắt song Xe, phục sát đáy, rất nhiều tác dụng.

16. Chốt 5 tấn 1, Chốt 5 tấn 1
17. Mã 6 tấn 7, Mã 7 tấn 5

Nếu Hậu đi Pháo 1 thoái 1, Tiên sẽ Pháo 6 tấn 2, Hậu cũng chưa làm gì được. Ngũ Lục Pháo được đông đảo người chơi cờ rất thích sử dụng, bởi con Pháo lộ 6 vừa có khả năng tấn công lẫn phòng thủ hết sức vững chắc là như vậy.

18. Tượng 3 tấn 1, Pháo 7 bình 3
19. Mã 7 thoái 8, …

Nếu Tiên sai lầm đi Mã 7 thoái 5, Hậu sẽ Mã 3 tấn 4, Mã 5 tấn 6, Xe 7 bình 5, Ngũ Lục Pháo vỡ trận.

19. … , Xe 9 bình 4

Tiên đã mất lợi thế đi trước. Hậu xuất quân nhịp nhàng, tập trung chuẩn bị cho một trận đánh lớn.

Sơ lược biến 3

[Quỳnh Bấc]

Cuộc 6.15: Tiên quá hà Xa Tả biên Mã, Hậu Lưỡng Đầu Xà

1. Pháo 2 bình 5, Mã 8 tấn 7
2. Mã 2 tấn 3, Xe 9 tấn 1
3. Xe 1 bình 2, Chốt 7 tấn 1
4. Xe 2 tấn 6, Pháo 8 thoái 1
5. Xe 2 bình 3, Mã 2 tấn 3
6. Pháo 8 bình 6, …

Nếu Tiên đi Chốt 7 tấn 1, Hậu sẽ Pháo 8 bình 7, Xe 3 bình 4, Mã 7 tấn 8, Xe 4 tấn 2, Sĩ 4 tấn 5, Mã 8 tấn 7, Pháo 2 thoái 1, Xe 4 thoái 4, Mã 8 tấn 7, Pháo 5 thoái 1, Xe 9 bình 8, Hậu với cặp Pháo Gánh tầm thấp đủ khả năng thách thức sức xuyên phá của bất kỳ đòn đánh nào Trung Pháo sẽ tung ra.

6. … , Pháo 8 bình 7
7. Xe 3 bình 2, …

Đối với biến hóa Xe lệch trong, xin mời xem Cuộc 6.13.

7. … , Chốt 3 tấn 1
8. Mã 8 tấn 9, …

Nếu Tiên đi Pháo 6 tấn 6, Hậu sẽ Sĩ 6 tấn 5, Pháo 6 bình 3, Xe 9 bình 7, Mã 8 tấn 7, Pháo 2 tấn 1, Xe 2 tấn 1, Xe 1 bình 2, Hậu trận hình yên ổn.

8. … , Pháo 7 bình 2

Đến đây như hình 6.15 Tiên có thể đi tiếp bằng 2 cách: Chốt 5 tấn 1, Xe 9 tấn 1.

Biến 1: Chốt 5 tấn 1

9. Chốt 5 tấn 1, Tượng 3 tấn 5
10. Chốt 3 tấn 1, …

Nếu Tiên tiếp tục Chốt 5 tấn 1, Hậu sẽ Pháo trước tấn 2, Chốt 5 tấn 1, Mã 7 tấn 5, Mã 3 tấn 5, Pháo sau bình 5, Hậu đưa Pháo Thụt bọc lót rất tốt, đến đây Pháo Mai Rùa có trận hình không hề thua kém.

10. … , Chốt 7 tấn 1
11. Xe 2 bình 3, Xe 9 tấn 1
12. Xe 3 thoái 2, Sĩ 4 tấn 5
13. Chốt 7 tấn 1, Xe 1 bình 4
14. Pháo 6 bình 7, Xe 4 tấn 4
15. Mã 3 tấn 4, Mã 3 tấn 2

Ngũ Lục Pháo hoàn toàn bế tắc. Pháo Lưng Rùa phòng thủ hoàn mỹ, không có một kẽ hở nào Tiên có thể vượt qua.

Sơ lược biến 1

Biến 2: Xe 9 tấn 1

9. Xe 9 tấn 1, Xe 9 bình 4
10. Pháo 6 bình 7, …

Không bị Tả Chính Mã ngáng đường, Hậu điều Pháo lộ 6 sang lộ 7 để Xe ngang cánh trái rộng đường khai triển. Dù Ngũ Lục Pháo Chính Mã luôn được tung hô khoảng thời gian gần đây, nhưng Ngũ Lục Pháo Biên Mã vẫn có những điểm ưu việt của riêng mình.

10. … , Xe 4 tấn 3

Lên Xe tuần hà là nước đi chắc chắn. Ở Cuộc 6.20 có cuộc diện khá là tương tự, trình bày Hậu đi Xe 4 tấn 6.

11. Xe 9 bình 4, Tượng 3 tấn 5
12. Xe 2 bình 3, Xe 4 tấn 3
13. Pháo 7 thoái 1, Mã 3 tấn 4
14. Chốt 3 tấn 1, Pháo sau bình 7
15. Xe 3 bình 2 ,Pháo 7 bình 4 (!)
16. Sĩ 4 tấn 5, Xe 4 tấn 1

Ngũ Lục Pháo cánh trái hết sức yếu mỏng. Hậu đã tung tới 5 quân chủ lực vào trận. Chiến lược “phòng thủ phản kích” thành công hết sức mỹ mãn.

Sơ lược biến 2

Tiểu kết: Khởi trận bằng Ngũ Lục Pháo là lối đánh dù không thịnh hành bằng Trung Pháo tấn Chốt Đầu Liên hoàn Mã, nhưng đã cùng với Ngũ Thất Pháo trở thành bộ tam biến thể Trung Pháo được mọi người sử dụng nhiều nhất tại các quán cà phê cờ Tướng. Đặc biệt hơn, Ngũ Lục Pháo đưa con Pháo trái về đường 6, Mã trái có thể linh hoạt bắn lên hai vị trí là ra biên hoặc vào trong, đưa đến cảm giác trận hình vừa biến hóa đa dạng, vừa ổn định và yên tâm cho người sử dụng. Vì lẽ này mà một số người rất thích, đã ứng dụng cuộc này như lối vào trận chủ lực, qua thời gian dài đã nắm vững các biến hóa đến mức nhuần nhuyễn.

Ấy vậy mà ở pho sách đồ sộ中炮对龟背炮 của Từ Gia Lượng và Lưu Bân Như (trang 160), và bản lược dịch Trung Pháo đối Quy Bối Pháo của Nguyễn Bá Hùng (trang 202), lại chỉ có trình bày đúng 1 cuộc Quy Bối Pháo chống Ngũ Lục Pháo (?), đến bản Thiên Phong Pháo của Toàn soạn Tạp chí Người Chơi Cờ trình bày thêm được 1 cuộc nữa (trang 54), như vậy kỳ thủ sử dụng trận Quy Bối Pháo bị thiếu khuyết dữ liệu trầm trọng khi phải chống cự với Ngũ Lục Pháo hùng mạnh, bắt buộc phải tự thân mày mò từ con số 0 tròn trĩnh.

Với 20 Cuộc được trình bày tại Chiến luận số VI này, Quy Bối Pháo không những đã thoát được lối đánh rập khuôn kiểu mẫu Phi Tượng Mã Quỳ, mà còn sáng tạo ra rất nhiều biến thể đa dạng: khởi Mã đơn đề (cuộc 6.1), không phi Tượng (cuộc 6.2, 6.8), khởi Mã bình phong (cuộc 6.3), phi Tượng Mã bình phong (cuộc 6.4), Lưỡng Đầu Xà (cuộc 6.5), bổ Liệt Pháo (cuộc 6.11, 6.12), tấn sớm Chốt 7 (cuộc 6.13, 6.14, 6.15), hoãn khai Xa (cuộc 6.16, 6.17), khởi Mã bình phong tấn Chốt 3 (cuộc 6.18, 6.19, 6.20)… Giờ đây, có thể khẳng định rằng Quy Bối Pháo kiểu mới hoàn toàn có đủ công cụ phòng thủ lẫn phản công trước Ngũ Lục Pháo. Hơn nữa, với số lượng biến hóa được tăng lên rất nhiều, đặc biệt xuất hiện các nhánh Pháo Lưng Rùa chưa từng được nghiên cứu qua trong các lý thuyết cũ, tiềm năng của trận Pháo Thụt là còn chưa được khai phá hết, rất đáng để thuần phục và sử dụng trong đối trận hàng ngày.

[Quỳnh Bấc]

Cuộc 6.16: Tiên tấn sớm Chốt 3, Hậu hoãn khai Xa (1)

1. Pháo 2 bình 5, Mã 8 tấn 7
2. Chốt 3 tấn 1, Pháo 8 thoái 1

Việc Tiên không xuất Xe mà chủ động né tránh biến hóa Chốt 7 của Hậu khiến Pháo Phụng Hoàng có thể thụt xuống mà không cần Xe yểm trợ. Quy Bối Pháo hoãn khai Xa cũng là một biến thể chưa từng được nghiên cứu trong bất cứ sách vở nào từ cổ chí kim.

3. Mã 2 tấn 3, Mã 2 tấn 3
4. Xe 1 bình 2, Xe 9 bình 8

Quy Bối Pháo ở biến thể hoãn khai Xa chưa từng được nghiên cứu qua, khiến bao hoạch định của Ngũ Lục Pháo vỡ tan thành từng mảnh vụn. Con Xe trái của Hậu giờ đây xuất thẳng đứng (và-hoặc còn có thể vào chân Tượng, chân Sĩ, tấn Cao Xa), biến hóa có phần giống Bình Phong Mã bình Pháo đổi Xe rồi thụt Pháo đuổi Xe hơn là một trận Pháo Thụt điển hình.

5. Chốt 7 tấn 1, Pháo 2 bình 1
6. Pháo 8 bình 6, Xe 1 bình 2
7. Mã 8 tấn 7, Xe 2 tấn 4

Đến đây như hình 6.16 Hậu thay vì xuất động nhanh cánh trái về phải, còn cánh phải bị chậm như các lý thuyết phi Tượng Mã quỳ cổ điển, thì giờ trận hình có phần cân đối đồng đều hơn, cánh phải Tam Bộ Hổ khai triển đơn giản nhưng xuất động quân nhanh. Tiên có thể đi tiếp bằng 2 cách: Mã 7 tấn 6, Xe 9 bình 8.

Biến 1: Mã 7 tấn 6

8. Mã 7 tấn 6, Chốt 7 tấn 1
9. Chốt 3 tấn 1, Xe 2 bình 7

Chốt không kịp bung lên thì Hậu dùng Xe tuần hà khai thông trận hình.

10. Xe 2 tấn 6, Xe 7 tấn 1
11. Mã 6 tấn 7, Pháo 8 bình 3

Nếu Hậu đi Pháo 8 bình 5, Tiên sẽ Xe 2 tấn 3, Mã 7 thoái 8, Xe 9 bình 8, Chốt 3 tấn 1, Xe 8 tấn 7, Chốt 3 tấn 1, Pháo 6 bình 7, Tượng 7 tấn 5, Xe 8 bình 7, Chốt 3 bình 4, Xe 7 bình 6, Mã 8 tấn 7, Xe 6 thoái 3, Xe 7 bình 3, Hậu chuẩn bị xuất kích Pháo Thụt về lộ 7, chiếm ưu.

12. Xe 2 tấn 3, Mã 7 thoái 8
13. Mã 7 tấn 9, Tượng 3 tấn 1
14. Xe 9 bình 8 ,Mã 8 tấn 7
15. Tượng 7 tấn 9, Pháo 3 bình 7
16. Xe 8 tấn 7, Mã 3 tấn 4
17. Xe 8 bình 4, Tượng 7 tấn 5
18. Pháo 5 tấn 4, Pháo 7 bình 5

Quy Bối Pháo sử dụng Pháo Phụng Hoàng hết sức linh hoạt, đánh chặn và bẻ gẫy tất cả mũi nhọn xuyên phá mà Ngũ Lục Pháo tung ra. Có thể nói từ bây giờ rằng, Quy Bối Pháo có sức phòng thủ cao hơn Bình Phong Mã một bậc.

Sơ lược biến 1

Biến 2: Xe 9 bình 8

8. Xe 9 bình 8, Xe 2 tấn 5
9. Mã 7 thoái 8, Pháo 8 bình 9

Ở Quy Bối Pháo hoãn khai Xa, con Pháo Thụt còn có thể dạt ra ở đường biên số 9. Hiệu quả ra sao, vẫn còn cần nghiên cứu sâu hơn. Tổng kết lại, ở Quy Bối Pháo kiểu mới, con Pháo Thụt đã được thử nghiệm ở 8 trên 9 lộ quân, từ 1, 2, 3, cho đến 4, 5, 7, 8, và nay là lộ 9.

10. Xe 2 tấn 9, Mã 7 thoái 8
11. Pháo 6 bình 7, Tượng 7 tấn 5
12. Chốt 7 tấn 1, Tượng 5 tấn 3
13. Pháo 7 tấn 4, Tượng sau tấn 5
14. Mã 8 tấn 7, Mã 8 tấn 6

Chốt 7 đến giờ vẫn chưa thông, Hậu nhảy Mã quỳ cho nhanh.

15. Mã 7 tấn 6, Pháo 1 thoái 1
16. Mã 6 tấn 8, Mã 3 thoái 2
17. Mã 3 tấn 4, Mã 2 tấn 4

Hậu chuyển hình song Mã cùng quỳ, trận pháp này có tên gọi Trầm Cung Mã , cũng là một trận thức giang hồ như Ngọa Tâm Pháo, gần như tuyệt chủng. Đến đây bên Tiên quân xông lên hung hãn, chiếm ưu.

Sơ lược biến 2

Trầm Cung Mã là dạng trận hình hầu như không có bất kỳ ai đề cập, chứ chưa nói tới việc nó có tồn tại hướng dẫn trong sách vở nào hay không. Đặc điểm nhận dạng là 2 cánh sẽ khai triển cùng quỳ 2 Mã vào cung Tướng. Các biến hóa, cũng như sức mạnh, lẫn điểm yếu, vẫn còn là một ẩn số. Tôi trong giai đoạn vẫn còn lang bạt tỉnh này tỉnh nọ kiếm sống mọi nghề, có đôi lúc gặp gỡ các tay quái kiệt, đi cờ không giống ai, nhưng lực cờ mạnh không tưởng. Trầm Cung Mã là một trong số các trận quái dị tôi may mắn được nếm trải mùi thất bại trong cách đối phó không ít lần. Một vài biến thể tôi học hỏi được:

A. Xuất phát từ Phi Tượng, dẫn đến Tượng biên thuận cánh Pháo Đầu

1. Tượng 3 tấn 5 Pháo 2 bình 5
2. Mã 2 tấn 4 Mã 2 tấn 3
3. Tượng 7 tấn 9 Xe 1 bình 2
4. Mã 8 tấn 6 Mã 8 tấn 7

B. Xuất phát từ Biên Tượng, dẫn đến Tượng biên ngược cánh Pháo Đầu

1. Tượng 3 tấn 1 Pháo 2 bình 5
2. Mã 2 tấn 4 Mã 2 tấn 3
3. Tượng 7 tấn 5 Xe 1 bình 2
4. Mã 8 tấn 6 Mã 8 tấn 7

Việc Tượng biên trở nên thuận hay ngược cánh còn phụ thuộc vào Pháo cánh trái hay cánh phải mà Hậu sẽ xuất động.

[Quỳnh Bấc]

Cuộc 6.17: Tiên tấn sớm Chốt 3, Hậu hoãn khai Xa (2)

1. Pháo 2 bình 5, Mã 8 tấn 7
2. Chốt 3 tấn 1, Pháo 8 thoái 1
3. Mã 2 tấn 3 ,Mã 2 tấn 3
4. Xe 1 bình 2, Xe 9 bình 8

Pháo Thụt chưa có vị trí tốt để điều động nên Hậu đưa Xe trái ra thẳng đứng, hoặc cũng có thể Xe 9 tấn 1 về dạng Quy Bối Pháo truyền thống.

5. Chốt 7 tấn 1, Pháo 2 bình 1
6. Pháo 8 bình 6, Xe 1 bình 2

Hậu gấp rút khai triển Tam Bộ Hổ cánh phải để nhanh chóng cân bằng với sự xuất động quân khá nhanh của Ngũ Lục Pháo.

7. Mã 8 tấn 7, Pháo 8 bình 5

Hậu đổi bớt Xe để giảm áp lực trận hình. Tuy vậy với việc Xe phải đã xuất, Hậu giờ đây đảo ngược tình thế, Quy Bối Pháo kiểu mới đôi khi còn xuất Xe nhanh hơn cả Trung Pháo, khác hẳn với hệ thống cổ điển rất dễ ngộp cờ.

8. Xe 2 tấn 9, Mã 7 thoái 8

Như hình 6.17 Tiên có thể đi tiếp bằng 2 cách: Mã 7 tấn 6, Xe 9 tấn 2.

Biến 1: Mã 7 tấn 6

9. Mã 7 tấn 6, Xe 2 tấn 5
10. Mã 6 tấn 4, …

Nếu Tiên đi Mã 6 tấn 7. Hậu đi Xe 2 bình 3, Mã 7 tấn 9, Tượng 3 tấn 1, song phương quay về thế cân bằng.

Nếu Tiên đi Mã 6 tấn 5, Hậu liền Mã 3 tấn 5, Pháo 5 tấn 4, Pháo 1 bình 5 dùng Ngọa Tâm Pháo nghênh chiến, Pháo 6 bình 5, Xe 2 bình 3, cũng cân bằng.

10. … , Mã 8 tấn 9

Nếu Hậu đi Mã 8 tấn 7, Tiên sẽ Xe 9 tấn 1, Chốt 7 tấn 1, Chốt 3 tấn 1, Mã 7 tấn 6, Chốt 3 bình 4, Tượng 7 tấn 5, Chốt 4 tấn 1, Chốt 3 tấn 1, Chốt 7 tấn 1, Xe 2 bình 3, Chốt 4 tấn 1, Xe 3 thoái 1, Chốt 4 tấn 1, Pháo 5 bình 3, hai bên khởi trận đề phòng lẫn nhau.

11. Xe 9 tấn 1, Xe 2 thoái 1
12. Xe 9 bình 4, Pháo 5 bình 7
13. Mã 4 thoái 6, Tượng 3 tấn 5

Nếu Hậu đi Sĩ 4 tấn 5, Tiên sẽ Mã 3 tấn 4, Tượng 7 tấn 5, Mã 4 tấn 5, Mã 3 tấn 5, Pháo 5 tấn 4, Xe 2 bình 5, Sĩ 4 tấn 5, Pháo 1 thoái 1 (Quy Bối Pháo gấp rút thực hiện chiến lược “tử thủ rùa sắt”), Pháo 6 bình 8, Xe 5 bình 2, Hậu co cụm phòng thủ, Tiên ưu.

14. Mã 6 tấn 7, Pháo 1 thoái 1
15. Pháo 6 bình 7, Chốt 7 tấn 1
16. Mã 7 tấn 5, Tượng 7 tấn 5
17. Pháo 7 tấn 5, Mã 8 thoái 8

Hậu bị đẩy lùi trên mọi mặt trận. Tiên chiếm ưu lớn.

Sơ lược biến 1

Biến 2: Xe 9 tấn 2

9. Xe 9 tấn 2, Xe 2 tấn 4

Nếu Hậu đi Tượng 7 tấn 5, Mã 3 tấn 4, Chốt 3 tấn 1, Chốt 7 tấn 1, Tượng 5 tấn 3, Pháo 6 tấn 4, Mã 8 tấn 9, Mã trái đã được khai thông, Hậu dễ thở.

10. Xe 9 bình 8, Xe 2 tấn 3
11. Pháo 6 bình 8, Pháo 1 tấn 4

Nếu Hậu kịp nhận ra mấu chốt phải “ưu tiên khai thông đường Mã” thì đã đi Tượng lên từ sớm, vì biết ý đồ của Ngũ Lục Pháo là muốn diệt trừ Xe cánh phải của Quy Bối Pháo không cho dâng lên sông mở Chốt. Lúc này đây Hậu đành đánh Pháo lên cầu chiến, vì nếu Hậu vẫn còn cố vớt vát, đi Tượng 3 tấn 5, Tiên sẽ Mã 3 tấn 4, Chốt 3 tấn 1, Chốt 7 tấn 1, Tượng 5 tấn 3, Pháo 8 tấn 4, Mã 8 tấn 7, Pháo 8 bình 7, Tượng 7 tấn 5, Mã 4 tấn 6, Pháo 5 bình 3, Mã 7 tấn 8, Mã 3 thoái 1, Hậu gần như phải hạ lệnh triệt thoái toàn bộ.

12. Mã 3 tấn 4, Tượng 3 tấn 5

Tiên vẫn theo như kế hoạch. Đã quá muộn cho Hậu!

13. Mã 4 tấn 6, Mã 3 thoái 2
14. Mã 7 tấn 8, Mã 2 tấn 4
15. Pháo 5 bình 6, Pháo 1 bình 4
16. Chốt 7 tấn 1, Pháo 4 thoái 1

Bên Tiên thông thoáng, chiếm ưu lớn. Trận hình Quy Bối Pháo Tả Trực Xe Pháo Phụng Hoàng nhập cung vẫn còn là địa hạt rất mới mẻ, chưa được thuần hóa hoàn toàn.

Sơ lược biến 2

[Quỳnh Bấc]

Cuộc 6.18: Tiên tấn sớm Chốt 3, Hậu Chốt 3 Pháo Thụt lộ 2

1. Pháo 2 bình 5, Mã 8 tấn 7
2. Chốt 3 tấn 1, Chốt 3 tấn 1

Tấn sớm Chốt 3 là đòn đánh đôi khi được Trung Pháo rất thích tung ra. Bởi nó buộc bên đi sau chỉ còn cách tấn Chốt 3 để đối chọi lại.

3. Mã 2 tấn 3, Xe 9 tấn 1
4. Xe 1 bình 2, Pháo 8 thoái 1
5. Pháo 8 bình 6, Mã 2 tấn 3 (!)

Hậu ung dung khởi Mã bình phong, mặc kệ Ngũ Lục Pháo có chiêu tấn Pháo 6 vào sâu phá rối trận hình. Với cách khai trận hết sức manh động của bên Tiên như vậy, xin xem Cuộc 6.19 Chiến luận số VI.

6. Mã 8 tấn 7, Pháo 8 bình 2

Như hình 6.18 Tiên giờ có thể đi tiếp bằng 2 cách: Xe 2 tấn 7, Xe 9 tấn 1.

Biến 1: Xe 2 tấn 7

7. Xe 2 tấn 7, …

Nếu Tiên đi Xe 2 tấn 6, Hậu sẽ Tượng 3 tấn 5, Xe 2 bình 3, Xe 9 bình 7, Mã 3 tấn 4, Pháo trước tấn 1, Pháo 6 tấn 4, Xe 7 bình 6 (Có cơ hội thì phải đào thoát khỏi thế bị kìm kẹp ngay!), Xe 3 tấn 1, Xe 6 tấn 4, Pháo 6 thoái 5, Sĩ 4 tấn 5, Hậu có trận hình vững vàng.

7. … , Xe 9 bình 4
8. Sĩ 6 tấn 5, Xe 4 tấn 3
9. Mã 3 tấn 2, Chốt 1 tấn 1
10. Mã 2 tấn 1, Mã 7 thoái 5
11. Mã 1 tấn 2 (!), Xe 1 tấn 3
12. Mã 2 thoái 4, …

Nếu Tiên đi Xe 2 bình 4 (?), Hậu sẽ Pháo sau bình 8.

12. … , Pháo trước bình 6
13. Xe 2 bình 4, Xe 1 bình 2
14. Pháo 5 bình 4, Tượng 7 tấn 5
15. Pháo 4 tấn 7, Mã 5 thoái 7
16. Xe 4 thoái 3, Xe 2 tấn 3
17. Pháo 6 bình 3, …

Nếu Tiên đi Pháo 6 bình 2, Hậu liền Xe 4 bình 8.

17. … , Xe 2 bình 3

Song phương cân bằng.

Sơ lược biến 1

Biến 2: Xe 9 tấn 1

7. Xe 9 tấn 1 , …

Nếu Tiên đi Mã 3 tấn 4, Hậu đi Xe 9 bình 4, Sĩ 6 tấn 5, Xe 4 tấn 4, Mã 4 tấn 3, Xe 4 bình 7, Mã 3 thoái 2, Xe 1 bình 2, Tượng 3 tấn 1, Xe 7 tấn 1, Hậu cũng không hề hấn gì.

7. … , Xe 9 bình 4
8. Sĩ 4 tấn 5 , Xe 4 tấn 3
9. Xe 2 tấn 6 , Chốt 7 tấn 1
10. Xe 2 bình 3, …

Mắc bẫy rồi! Con Pháo Thụt hết sức cơ động, dù đã yên vị bên cánh phải, vẫn có thể hồi ngược về cánh trái phản kích.

10. … , Pháo sau bình 7
11. Xe 3 bình 4, Chốt 7 tấn 1
12. Xe 4 tấn 2, Pháo 7 bình 9
13. Xe 9 bình 8, …

Nếu Tiên đi Xe 4 bình 7, Hậu liền Mã 7 thoái 5, Tiên chết Xe tức tưởi, nếu Tiên cố gắng giải vây mà đi tiếp Pháo 5 tấn 4, Hậu đi Mã 3 tấn 5, Xe 7 thoái 2, Mã trước tấn 7, Hậu ưu lớn. Những đòn đánh thọc sâu quét ngang của Trung Pháo, nếu khi xưa có thể có hiệu quả với Bình Phong Mã, hay Thuận Thủ Pháo, … nhưng nay đã bị Pháo Phụng Hoàng triệt tiêu.

Còn nếu Tiên đi Xe 4 bình 8, Hậu liền Pháo 2 tấn 2, Xe 8 thoái 1, Xe 1 tấn 2, Hậu cũng chiếm ưu lớn.

13. … , Xe 1 bình 2
14. Chốt 5 tấn 1, …

Nếu Tiên đi Xe 8 tấn 5, Hậu sẽ Chốt 7 tấn 1, Mã 3 thoái 2, Sĩ 4 tấn 5, Mã 2 tấn 1, Pháo 2 thoái 1, Xe 4 thoái 4, Pháo 9 bình 7, Xe 8 tấn 1, Xe 4 thoái 2, trận hình Quy Bối Pháo cứng khừ.

14. … , Xe 4 bình 7

Nếu Hậu đi Sĩ 4 tấn 5, Tiên liền Mã 3 tấn 5, Xe 4 bình 7, Pháo 5 bình 3, Chốt 7 bình 8, Tượng 3 tấn 5, Pháo 9 tấn 5, Tiên cũng bị thủng đường biên. Pháo Lưng Rùa thử nghiệm điều động Pháo Thụt sang lộ 9 (vốn không tồn tại trong các lý thuyết cũ, nơi Pháo Mai Rùa đã bị Sĩ, Tượng cố định trận hình) có thể có cơ may làm nên chuyện lớn.

15. Chốt 5 tấn 1, Sĩ 4 tấn 5
16. Mã 3 tấn 5, Chốt 7 bình 8
17. Tượng 3 tấn 1, Pháo 9 tấn 5

Pháo Thụt đánh thủng biên 9, sẵn sàng quét sạch hàng Chốt hoặc cắm đáy! Trận đấu sắp tới sẽ hết sức sôi động!

Sơ lược biến 2

Tiểu kết: Quy Bối Pháo cổ điển có đặc trưng vào trận rập khuôn, kiểu mẫu. Đầu tiên sẽ là phi Tượng để nhảy Mã quỳ cánh phải. Chưa kể, Hậu thủ tuân theo răm rắp khẩu quyết khai cuộc “Xe quý thần tốc”, nên liền xuất động ngay Pháo Thụt để thông đường Xe cánh trái bị Pháo Thụt chẹt mất đường, vô tình quên đi một khẩu quyết nữa cũng rất quan trọng, không những trong khai cuộc mà xuyên suốt toàn bộ ván cờ, đó là “Mã tối kỵ bị cản”, hơn nữa, còn để lại hậu họa Pháo Thụt tuy xuất động nhanh nhưng lại thành ra quá vội.

Vậy nên, trong một thời gian dài, tất cả những ai sử dụng Quy Bối Pháo đều loay hoay giải quyết những vấn đề này, cố được mặt này lại để lọt mặt kia, cuối cùng là đành xếp xó thế trận này vào chốn quên lãng. Có lẽ tôi cũng nằm trong số này, nếu như không có cơ duyên một lần vô tình gặp gỡ giao lưu với một cụ ông râu tóc bạc phơ, ngồi hút thuốc lào tại một khu chợ nhỏ Đà Nẵng nhiều năm về trước. Cụ chỉ hỏi tôi một câu “con Pháo Thụt này có tác dụng gì, sao chưa có mục đích gì đã lại chạy đi?” mà đã khiến tôi về lật lại những ghi chép tự thân chiêm nghiệm về Quy Bối Pháo, sau đó sửa lại toàn bộ.

Mã cần được thông sớm hay Xe cần được thông trước? Thời gian khi nào thì thích hợp cho Pháo Thụt được ra trận? Còn cách thức nào linh hoạt hơn phi Tượng Mã quỳ? Giải quyết các câu hỏi dạng này và đặt lên bàn cân, cuối cùng đã hình thành nên một dáng vẻ của Pháo Lưng Rùa kiểu mới. Dáng vẻ mới mẻ này được dựng nên chỉ từ bốn cột trụ nguyên lý chiến đấu hết sức nền tảng, được thể hiện xuyên suốt qua 12 phần của bộ kỹ-chiến thuật điều-động quân này:

(1) Trì hoãn xuất động Pháo Thụt đến khi Pháo Thụt tìm thấy được vị trí mang tính hữu dụng cao nhất.
(2) Không vội phi Tượng để gia tăng khả năng phản công đường giữa.
(3) Ưu tiên thông đường Mã, đặc biệt Mã cánh trái.
(4) Phát triển cánh phải cũng cần ưu tiên như cánh trái, và đôi khi nên ưu tiên xuất động cánh phải để bổ sung sức mạnh cho cánh trái xuất động chậm.

Nhờ vậy hệ quả xảy ra là rất nhiều biến thể Pháo Lưng Rùa bỗng dưng được sinh ra, như biến thể khởi Mã đơn đề, khởi Mã bình phong, bổ Liệt Pháo, chuyển hình Ngọa Tâm Pháo, biến thể nhỏ Lưỡng Đầu Xà, Pháo Thụt chuyển lên Pháo tuần hà, biến thể rất mới hoãn khai Xa, tấn sớm Chốt 7, Tả Cao Xa, cánh phải Tam Bộ Hổ, Tả Trực Xa…, cùng với đó, hiệu quả sức mạnh của Pháo Phụng Hoàng cũng được thử nghiệm, thay vì chỉ 3 lộ chủ chốt 1 - 3 - 5 như trước kia, nay mở rộng đến 8/9 đường bàn cờ (1, 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9).

Vậy đó, từ một thế trận cổ đại biến hóa nghèo nàn, lạc hậu, cứng nhắc, Pháo Lưng Rùa đã dần dần tiến hóa thành một phiên bản hiện đại biến ảo khôn lường, khi có thể dễ dàng vay mượn hình cờ cùng những ưu điểm của các thế trận khác, rồi đặt lên trên chiếc mai bằng sắt của mình, uyển chuyển kết hợp nhịp nhàng với con Pháo tầm thấp luôn chực chờ phản công trong sự linh hoạt đến mức ngỡ ngàng.

[Quỳnh Bấc]

Cuộc 6.19: Tiên Chốt 3 đẩy Pháo 6 vào sâu, Hậu Chốt 3

1. Pháo 2 bình 5, Mã 8 tấn 7
2. Chốt 3 tấn 1, Chốt 3 tấn 1

Tấn sớm Chốt 3 là thủ đoạn được Trung Pháo thường suy nghĩ đến, để tránh đi các biến hóa Thất Binh Phụng Hoàng Pháo.

3. Mã 2 tấn 3, Xe 9 tấn 1
4. Xe 1 bình 2, Pháo 8 thoái 1
5. Pháo 8 bình 6, Mã 2 tấn 3 (!)
6. Pháo 6 tấn 6, …

Hết sức manh động!

6. … , Pháo 8 tấn 5 (!)

Nếu Hậu đi Pháo 8 tấn 6, Tiên sẽ Pháo 6 thoái 2, Pháo 8 bình 5, Tượng 7 tấn 5, Xe 1 bình 2, Mã 8 tấn 7, Pháo 2 bình 1, Sĩ 6 tấn 5, Xe 2 tấn 7, Xe 9 bình 7, Quy Bối Pháo vừa triệt hạ được Pháo Đầu, vừa dùng Tam Bộ Hổ cánh phải nhanh chóng xuất động quân kiềm chế Ngũ Lục Pháo, khai cuộc thành công. Như hình 6.19 Tiên giờ có thể đi tiếp bằng 2 cách: Xe 2 tấn 3, Pháo 6 thoái 6.

Biến 1: Xe 2 tấn 3

7. Xe 2 tấn 3, Xe 9 bình 4
8. Xe 2 tấn 3, Mã 3 tấn 4
9. Mã 8 tấn 9, Xe 1 tấn 2

Xe phải mất căn, nên Hậu không xuất Xe ngang mà nhảy Cao Xe để con Pháo được rộng đường phản kích về sau.
10. Xe 9 bình 8 Pháo 2 bình 5

Một đặc điểm của Quy Bối Pháo kiểu mới là Hậu hoàn toàn có thể phản kích đường giữa bằng Liệt Thủ Pháo, hoặc Tả Tâm Pháo, thậm chí cả 2 Pháo để trở thành Ngọa Tâm Pháo trận hết sức oai hùng.

11. Sĩ 6 tấn 5, …

Nước đi ngừng ngắt, phòng bị từ sớm là rất chính xác. Nếu Tiên theo kế hoạch cứ đi Xe 2 bình 3, Hậu liền Mã 4 tấn 5, Mã 3 tấn 4, Mã 5 tấn 3, Mã 9 thoái 7, Xe 4 tấn 7, Xe 8 tấn 1, Chốt 5 tấn 1 (Hậu thí Mã tạo thế công), Xe 3 tấn 1 (nếu Tiên đổi thành Pháo 5 tấn 5, Hậu đi Xe 1 bình 5, Chốt 3 tấn 1, Chốt 5 tấn 1, Ngũ Lục Pháo vỡ trận), Pháo 5 tấn 5, Xe 3 bình 9, Xe 4 bình 5, tuyệt sát.

11. … , Mã 4 tấn 5
12. Mã 3 tấn 4 ,Pháo 5 thoái 1
13. Xe 2 bình 3, Xe 4 tấn 4
14. Xe 3 tấn 1 (!), Xe 1 bình 7
15. Mã 4 tấn 5 ,Xe 4 bình 7
16. Tượng 3 tấn 1, Xe trước tấn 3
17. Mã 5 tấn 3, Xe 7 thoái 6
18. Xe 8 tấn 6, Xe 7 tấn 5

Song phương cân cờ.

Sơ lược biến 1

Biến 2: Pháo 6 thoái 6

7. Pháo 6 thoái 6, …

Ngũ Lục Pháo thấy đòn đánh vô lực, bèn lui quân chờ thời. Rõ ràng con Pháo lộ 6 của Tiên tuy có vẻ hung hiểm, nhưng tất cả chỉ là hư chiêu, hữu danh vô thực.

7. … , Pháo 8 thoái 5
8. Xe 2 tấn 7, Pháo 8 bình 2
9. Mã 8 tấn 9, Xe 9 bình 4
10. Sĩ 6 tấn 5, Xe 4 tấn 4
11. Tượng 3 tấn 1, Chốt 1 tấn 1
12. Mã 9 thoái 7, Xe 1 tấn 3
13. Pháo 5 bình 4, Xe 1 bình 2

Song Xe bên Hậu đã xuất. Thật lạ kỳ, 1 thế trận vốn tự mình đưa Xe vào ngõ cụt như Quy Bối Pháo, sau khi được thay đổi tận gốc rễ, nay xuất Xe còn nhanh hơn cả Trung Pháo. Tiên loay hoay công không được, thủ không xong. Chiến thuật phòng ngự-kìm tỏa thành công mỹ mãn.

14. Tượng 7 tấn 5, Xe 2 tấn 5
15. Xe 9 bình 7, Mã 7 thoái 5
16. Xe 2 thoái 3, Pháo trước tấn 5
17. Chốt 3 tấn 1, …

Nếu Tiên cố giữ quân, đi Tượng 1 thoái 3, Hậu sẽ Pháo trước bình 3 (!), Tiên cuối cùng lại thành ra mất trắng 1 cây.

17. … , Xe 4 bình 8
18. Mã 3 tấn 2, Pháo trước bình 3
19. Pháo 6 thoái 1, …

Không còn Xe lộ 4 của Pháo Lưng Rùa theo kèm, con Pháo 6 đã rảnh tay cứu nguy.

19. … , Pháo 3 tấn 2

Hậu yên tâm về sau. Công thế của Ngũ Lục Pháo đã bị triệt tiêu hoàn toàn.

Sơ lược biến 2