Bài thơ về cờ tướng của Lưu Dung

Trong Tết Trung thu năm ấy, tất cả mọi người trong Lưu phủ đều bận rộn cho cái tết này. Vợ Lưu Dung, bà Lâm Đại Gia là người chu đáo, nhanh nhẹn, là sai phái Kỷ Hà cùng nhũng a hoàn khác trong nhà chuẩn bị bàn tiệc. Quả tươi, quả khô cùng các thứ đồ nguội khác, những thứ gì cần có đều có đủ. Lưu Dung bận bịu bao công việc ở bên ngoài cũng khó có được một ngày nhàn rỗi như thế. Ông cùng với Văn Thừa đang ngồi đánh cờ ở sân. Những người chầu rìa xúm quanh xem cờ, nhưng chẳng ai dám nói gì.
Ngôi nhà của họ Lưu xây dựng ở đầu phía Tây ngõ Lư thị (Chợ Lừa). Nhà cửa cũng chẳng lấy gì làm sang trọng, nhưng cao ráo, sáng sủa, đàng hoàng, giữa sân có một cây ngô đồng cổ thụ, cành lá rườm rà tán rợp màu xanh, cây đã được trồng từ đời các cụ tổ của Lưu Dung.
Dưới bóng cây cổ thụ ấy, Lưu Dung vừa nhấm nháp chén trà ngon, vừa xem đường đi nước bước của Văn Thừa, ông cảm thấy Văn Thừa là một chàng trai thông minh, chỉ có điều chữ nghĩa còn ít. Ông còn nghĩ tới việc riêng của Văn Thừa và Kỷ Hà, ông cũng đã từng trông thấy Văn Thừa và Kỷ Hà đầu mày cuối mắt với nhau, song cũng có phần trong sáng, nhưng thời cơ còn chưa chín nên Văn Thừa cũng còn chưa dám ngỏ lời.
Dù là nhà lớn năm gian khang trang, thì dưới bậc thềm vẫn còn có những ngọn cỏ xanh, và đâu đó vẫn còn tiếng rỉ rả của giun dế... Thấy thế cờ của Lưu Dung mạnh hẳn lên, nhũng người chầu rìa đều tấm tắc khen, nhung cũng có người lo cho thế cờ của Văn Thừa mà buột miệng nói:
- Cảnh giác!
Lưu Dung cười, rồi thuận miệng hỏi:
- Có gì mà cảnh giác!
Người đó cũng cười:
- Cảnh giác cũng không thừa.
Lưu Dung lộ sự vui vẻ ít khi thấy:
- Một chiêu này cũng đủ để Văn Thừa no đến mấy ngày, đúng thế không?
Văn Thừa đành chỉ gật đầu:
- Nước cờ này hiểm quá, thật đúng là đại trượng phu.
Lưu Dung cười to một cách vô cùng thoải mái:
- Chỉ có một nước cờ con, sao lại gọi là đại trượng phu!
- Đại trượng phu tức là đại trượng phu mà, nếu không, người ta đã chẳng viết như thế.
Lưu Dung nghe xong, chợt nghiêm lại, hỏi:
- Văn Thừa, ta hỏi anh: Thế nào gọi là đại trượng phu?
Văn Thừa tắc tịt, vì chẳng hiểu ý tứ trong câu hỏi ra sao nên đã ngẩng đầu lên, nhìn nhũng người xung quanh, ngơ ngẩn chẳng hiểu gì.
Lưu Dung nói:
- Lai lịch của cái từ đại trượng phu ấy vốn có tự lâu đời. Chỉ có điều là, vào thủa ban sơ, nó chẳng có liên quan gì tới con người cả.
Nhiều người không hiểu, hỏi:
- Tại sao lại thế
Lưu Dung đáp:
- Trượng phu, chẳng qua chỉ là dùng vào việc cân đong đo đếm mà thôi. Lưu Tích người đời Minh đã viết trong "Phi tuyết lục" rằng: Cái mà người đời gọi là trượng phu, theo quy chế của đời nhà Chu, lấy tám tấc làm một thước, mười thước làm một trượng, người cao tám thước, thì gọi là trượng phu. Lại như trong "Thuyết văn giải tự", cũng có những ghi chép tương tự: "Phu, tức là trượng phu vậy, thêm chữ đại vào nữa, tức là to lớn vậy. Theo quy chế đời nhà Chu, lấy tám tấc làm một thước, mười thước làm một trượng, người cao tám thước, gọi là trượng phu...!"
Nói tới đây Lưu Dung ngừng lại, nhìn Văn Thừa hỏi:
- Hiểu chưa? Văn Thừa?
Văn Thừa không nói năng gì.
Lưu Dung cũng biết rằng, đến đây là nên thôi. Ông cười cười, vuốt râu và vui ngầm. Những người xung quanh đều tán thưởng, khen ngợi cách giải thích của Lưu Dung.
Lưu Dung phớt lờ, không nghe.
Một lát sau, Lưu Dung thấy những nước cờ của Văn Thừa còn non kém, hớ hênh, ông bèn nói với Văn Thừa:
- Văn Thừa ơi, ta làm một bài thơ vịnh cờ tướng đi.
Văn Thừa và mọi người nghe xong đều rất vui mừng.
Văn Thừa cũng biết rằng cờ mình chẳng bao giờ thắng được cờ của Lưu Dung, nên ngẩng đầu lên nói:
- Đại nhân, xin đọc câu đầu đi...
Những người xung quanh cũng nhất tề thúc giục.
Nhưng thấy Lưu Dung cứ bình thản như không, rồi chỉ vào , bàn cờ" đọc:
Cách sông đỏ trắng, rất rạch ròi.
Bẩy trận hai bên nhập cuộc chơi.
(Cách hà, sán lạn, hỏa đồ phân,
Cuộc thế phương viên liệt trận vân).
Lưu Dung nói xong đâm một nước tốt:
Chỉ tiến không lùi, duy có tốt,
Ẩn thân, mình tướng chẳng ra ngoài.
(Nhất khứ vô hoàn duy tốt ngũ
Thâm tàng bất xuất thị tướng quân).
Lưu Dung lại nhấc con pháo lên:
Tung xe, hãm trận khôn ngăn chặn,
Bay pháo công thành, khốn tả tơi.
Sĩ cũng nhẹ nhàng nghênh chiến mã
(xung xa trì đột thực nan ngự,
Phi pháp bình lăng cánh dật quần,
Sĩ giã phiên phiên phi hãn mã).
Lưu Dưng đưa con pháo vào án tướng của Văn Thừa. Văn Thừa thua.
Còn xem tướng ấy giỏi hay tồi.
(Giã tùy bí tướng lục trung cần).
Mọi người nghe xong, lại tán thưởng một trận.

TK tại :VietFun Story: Tể Tướng Lưu Gù - Ân Văn Thạc