Hoan Xồm tuổi khoảng bốn mươi, là cháu gọi vợ ông Cứ bằng cô ruột, nhà cũng ở khu dưới. Vợ ông Cứ mất đã bẩy tám năm, nhưng gã này với ông Cứ vẫn qua lại thân tình.

Ngày trước Hoan Xồm đi tù về, hai vợ chồng nghèo tướp, ông Cứ liền xin cho đi học lái xe. Vài năm gần đây Hoan Xồm lái xe tải chạy mấy tỉnh phía Bắc, xem ra tiền nong rủng rỉnh, xây được nhà. Thỉnh thoảng xe tải của gã dừng trước ngõ để dỡ hàng. Có lúc hàng chất thành đống to, gã hô lũ trẻ con bọn mình bê vào nhà cho gã. Bê xong, gã phát cho mỗi thằng ba nghìn.

Dạo ông Xích đang vận động mọi người trong khu bầu mình làm tổ trưởng, ông Cứ nói với Hoan Xồm:

- Báu gì cái chức mõ chả ra mõ, lí chả ra lí. Trước là tổ trưởng mỗi khu dưới nó dễ. Dân xóm đành rằng máu chó, nhưng tính từng người mình biết, nói phải là nhà nào cũng nghe. Giờ thêm cả cái khu trên! Mà tao ngại nhất dây với mấy lão về hưu! Hôm tao lên thu tiền làm cỗ trung thu cho bọn trẻ con, mỗi hộ góp năm trăm, có cái lão nhà trên đó bảo tao: xét ở quan điểm của thực hữu luận,… cái con khỉ gì gì,… thì trẻ em là quyền lực của thế hệ thứ ba, nhân loại tiến bộ xác lập những quyền không thể chối cãi của trẻ em là…, tao bảo “Tôi chỉ lên thu mỗi hộ năm trăm”, lão ấy bảo “vấn đề không phải là tiền, mà tôi muốn biết những người sử dụng đồng tiền ấy có hiểu rõ về mục đích hướng trẻ em tới quyền tham gia tới các giá trị cộng đồng hay không”. Thế là tao nói: “Hôm nào tổ chức trung thu cho bọn trẻ, danh sách những hộ nào đóng tiền sẽ có trên bảng tin, nhà bác không đóng thì thôi. Trẻ con bây giờ nó tinh, ai tốt với nó nó biết!”, rồi về. Nhưng cái lão ấy chập, chứ mà biết điều, hôm sau lại mang tiền xuống nhà tao nộp.

Hoan Xồm bảo:

- Cháu lạ gì mấy lão trí thức về hưu, cứ ra điều ta đây cống hiến này nọ, nên giờ làm thì đéo làm, nhưng lý luận đầy mình!

- Mà lại còn có tay, tao thông báo đi họp tổ dân phố, thế là tay ấy bảo từ trước đến nay hắn chỉ đi họp nếu có giấy mời đàng hoàng, còn không có giấy mời thì miễn dự. Có lộn mề không? Tao nghe cái con mụ Thấn nó chửi ra rả hàng sáng cũng không mệt bằng gặp mấy cái lão cựu cán bộ ấy. Còn cái nhà ông Xích mà thích làm tổ trưởng thì tao nhường ngay, tao còn cảm ơn, chứ việc gì phải đi vận động!

- Cậu không được nhường.

- Sao lại không nhường?

- Cậu làm tổ trưởng lâu năm, ai người ta cũng tin. Ngay cái con mụ Thấn bị động đực kinh niên chửi chả chừa ai, cũng chưa bao giờ chửi cậu. Mà cháu đây đi buôn hàng biên giới, thỉnh thoảng cũng phải đánh xe về qua nhà đổ hàng, cái lão Xích mà làm tổ trưởng, nhỡ nó lên cơn hoắng, nó suốt ngày hoạnh họe xe đỗ sai qui định,… hay hàng mình bốc xuống nó chim cú chim lợn… Sợ thì cháu chả sợ, nhưng rách việc! Mà cái loại người hèn và bẩn như lão Xích, đôi khi nó thèm thấy thằng khác chết còn hơn cả thèm tiền. Nên cậu không nhường được!

- Hóa ra mày xúi tao tiếp tay cho mày buôn lậu à?

- Ngày xưa cháu chỉ biết đi tù, giờ mới kiếm được cái nghề đi buôn. Tròn méo gì thì cũng là nghề! Mà thực ra cháu làm việc này là chung tay cùng nhà nước phục vụ đời sống nhân dân. Cậu làm tổ trưởng thì cháu yên tâm phục vụ nhân dân hơn. Cậu phải nghĩ thoáng thoáng thế chứ!

Thế rồi lần ấy ông Cứ ra ứng cử.





Hoan Xồm mang về một cái đầu video hiệu Sharp. Từ buổi chiều, gã đã bày ti vi và đầu video ngoài sân của khu, gặp ai Hoan Xồm cũng sốt sắng mời tối ra xem phim. Ông Xích thì thầm với hàng xóm: “Cái đầu máy video này giá phải một cây, thằng Hoan trừ phi buôn lậu mới nhiều tiền thế chứ! Riêng bọn này phải theo dõi chặt!”.

Buổi tối Hoan Xồm cởi trần, trên lưng xăm hình cô gái khỏa thân ngồi trên đầu con rồng, phía dưới là dòng chữ: “Bạo lực và Cái đẹp”, gã đứng cạnh ti vi, nói:

- Kính thưa bà con, Hoan tôi bao nhiêu năm tù tội, giờ bỏ dao xuống, cũng chẳng thành phật được, nhưng quyết tâm đưa ánh sáng văn minh về cái khu nhà mình. Trong một tuần tới đây Hoan tôi xin chiếu hầu bà con điện ảnh Á Âu thế giới, gồm phim chưởng Na Tra thái tử, Tây Du Kí, Thủy Hử, phim găng tơ ma phi a… Cứ một tối sẽ chiếu hai phim, chưởng tàu chiếu trước, phim găng tơ chiếu sau. Kính mời bà con thưởng thức.

Lũ trẻ con nhiệt liệt vỗ tay. Hoan Xồm hớn hở, mặt mũi nở toác.

Tối hôm ấy ông Xích không ra trụ sở đánh bài, ông ngồi ở sân xem hết hai phim. Xem xong ông Xích nói: “Chiếu toàn phim nhố nhăng, chả có tính giáo dục, trẻ con xem thể loại này thì hỏng to!”. Nhưng mấy tối sau ông Xích đều cắp ghế nhựa xuống sân từ sớm, ngồi đợi.

Một lần Hoan Xồm gặp ông Xích đang xách ghế đi xuống, Hoan Xồm hồ hởi:

- Hôm nay nhà cháu tạm nghỉ chiếu phim. Vợ cháu nó vừa đánh tiết canh vịt. Chú qua nhà cháu làm với cháu chén rượu.

Ông Xích chủng chẳng:

- Tôi còn bận! Dân phòng đợt này nhiều việc, tình hình phức tạp lắm!

- Cháu có chai rượu Mao Đài, cái dòng này bên tàu chỉ nấu riêng cho toàn cỡ chính phủ. Như ở khu này phi chú ra thì chả ai đủ trình để thưởng thức. Rượu ngon phải có bạn hiền!

Ông Xích nói:

- Còn phải xem xem lát có rỗi không đã.

- Làm việc cho dân cho nước thì như chú làm cả đời. Nhưng riêng hôm nay là anh hùng hào kiệt gặp nhau, khác gì Lưu Bị gặp Võ Tòng, không đối được vài chén thì có tội với trời đất!

Hoan Xồm nói xong cầm tay ông Xích lôi đi. Ông Xích “ừm” “ừm”…, rồi theo Hoan Xồm về nhà.