Lão Thông bố thằng Bách người lẻo khẻo và đần, mình đương nhiên chả coi ra gì. Mụ Phấn to béo, nặc nô mình cũng chẳng sợ. Mình bảo với thằng Bách:

- Tao quan hệ với bố mẹ mày là vì tôn trọng mày, chứ bao nhiêu anh hùng hảo hán các lễ vật để được chơi với tao, tao cũng còn chưa xét. Mày phải biết thế mà trung thành với tao!

Thằng Bách bảo:

- Em đội ơn đại ca!





Khu mình bầu tổ trưởng tổ dân phố mới, có ông Xích và ông Cứ.

Ông Xích người khu trên, nhà tầng một, trước là cán bộ công ty xe điện, nay về hưu. Ông Cứ ở khu dưới, nhà có cửa hàng buôn bán sửa chữa đồng hồ.

Hồi căn nhà tầng chưa xây, hơn ba chục hộ khu dưới là một tổ dân phố, ông Cứ làm tổ trưởng. Căn nhà tầng xây lên, số hộ ở tổ này từ hơn ba chục thành bảy chục. Nhưng ông Cứ vẫn làm tổ trưởng.

Ông Xích chuyển về căn nhà tầng một thời gian, ông liền đi vận động các hộ khu trên ủng hộ mình làm tổ trưởng tổ dân phố, thay ông Cứ. Ông Xích nói: “Hồi trước chưa có khu nhà mình, dân ở đây toàn bọn ngu, nên cái lão Cứ mới làm được tổ trưởng. Chứ lão này trình độ may ra hết lớp bốn, lại không phải đảng viên, không thể để lão ấy cái trị cả khu cán bộ nhà mình được!”

Ông Xích đi vận động từng nhà, bà Vân Đểnh vợ ông đi theo vận động cùng chồng. Đến mỗi nhà bà biếu một túi giấy báo gói nửa lạng chè Phú Thọ. Nhà nào không nhận, bà vẫn để lại.

Bà Vân Đểnh tên trong lý lịch là Đặng Thị Đểnh. Đi làm, bà thấy cái tên Đặng Thị Đểnh nó không sang, phát âm thì lổng chổng, nên thêm vào chữ Vân làm đệm. Hồi đầu người trong khu ai gọi là bà Đểnh, bà không đáp, phải gọi đầy đủ tên là Vân Đểnh bà mới nói chuyện. Tuy về hưu, nhưng bà Vân Đểnh thích đi họp. Ở khu phố có cuộc họp nào bà cũng tham gia, phát biểu hăng và hùng hồn.

Gặp mẹ mình ở cầu thang, bà Vân Đểnh thầm thì: “Làm anh cán bộ ở địa phương nói gì thì nói, cái thành phần là rất quan trọng, như tôi và ông Xích đều là thành phần cơ bản, lí lịch cực sạch, ba đời toàn bần cố nông, đi làm thì là cán bộ nhà nước chứ không phải loại tiểu thương như cái nhà lão Cứ!”. Bà Vân Đểnh đi, mẹ mình bảo: “Đểnh hâm”.

Hôm bầu tổ trưởng, có sáu bảy người khu trên bầu ông Xích, còn người khu dưới tất cả đều bầu ông Cứ. Kết quả ông Cứ tiếp tục làm tổ trưởng. Các gia đình ở hai khu nhất trí lập thêm chức tổ phó, do ông Xích làm.

Bà Vân Đểnh rất cay, bà bảo những kẻ uống chè của bà là bọn xỏ lá, lập trường như cứt, bà mà là nhà nước thì bà xét lại lí lịch hết những kẻ này. Nhưng vài hôm sau bà nói: “Ông Xích nhà tôi tuy là tổ phó, nhưng kiêm nhiệm cả phụ trách an ninh, nên thật ra còn nhiều quyền hơn ông Cứ”.

Tối tối người ta thấy ông Xích cầm cái dùi cui gỗ ra căn chòi ở Trụ sở ủy ban ngồi đánh bài với mấy anh dân phòng.





Hôm mụ Thấn chửi tây ngoài chợ bà Vân Đểnh chứng kiến. Họp tổ dân phố, có mặt lão Thông, ông Xích liền đem chuyện này ra trong cuộc họp. Ông Xích phê bình mụ Thấn chửi người nước ngoài, làm ảnh hưởng tới đường lối đổi mới là Việt Nam giờ chơi hết với tất cả các nước.

Có một chị khu dưới cũng ở ngoài chợ hôm ấy, nói:

- Bọn tây nó chả biết tiếng mình. Mà bà Thấn lần vừa rồi tuy chửi, nhưng mặt lại tươi hớn hở lắm, có khi bọn tây nó nghĩ bà này đang hát ý chứ! Mà bọn tây chúng nó còn cười toe toe, còn chụp bao nhiêu ảnh.

Ông Xích bảo:

- Thế mới chết, vì bọn tây mang ảnh về nước nó, nó đăng báo, thì nhục nước mình!

Bà Vân Đểnh góp thêm:

- Mà mụ Thấn này còn chửi “tổ cha Liên Xô”, là mất quan điểm, mất lập trường!

Ở dưới có người nói:

- Liên Xô tan vỡ hai ba năm nay rồi, chửi Liên Xô thì cũng như chửi cái hòm.

Lại có người khác nói:

- Bọn tây nó đâu có hiểu tiếng mình! Mà chưa biết chừng nếu mấy thằng ấy là tây tư bản, thấy bà Thấn chửi nó, nó lại tưởng là bà ấy thể hiện lập trường xã hội chủ nghĩa ý chứ!

Ông Xích quay sang lão Thông nói:

- Ông Thông, trước nhà ông là khu toàn cán bộ, sáng nào vợ ông cũng ra đứng chửi, làm hỏng be bét hình ảnh của khu. Ông phải về nghiêm túc góp ý với bà Thấn.

Lão Thông từ đầu buổi đến giờ ai nói gì cũng mặc, lão đang mải thông cái nõ điếu của mấy anh dân phòng. Giờ nghe nhắc đến tên, lão ngước lên bảo:

- Cả cái khu này ai chả biết, con mụ nhà tôi nó tha không đánh tôi là may, chứ tôi mở mồm nói nó, để nó nhét cứt vào mồm tôi à!

- Ông là chồng, ông nói thế mà không thấy ngượng à? – Ông Xích bảo.

- Tôi hèn thì hèn với vợ tôi, chả có gì phải ngượng! Hay ông là cán bộ, ông đến mà góp ý.

- Nhưng ở đây bác Cứ mới là tổ trưởng, tôi,... chỉ là tổ phó. Việc giáo dục bà Thấn là trách nhiệm của bác Cứ…

Ông Cứ vẫn ngồi im nghe mọi người bàn tán, giờ mới thủng thẳng:

- Việc nhắc nhở lời ăn tiếng nói ở các gia đình ở phường ta từ trước đến nay là việc của hội phụ nữ phường. Chị Vân Đểnh có chân trong chi hội phụ nữ, hay là chị cứ mạnh dạn góp ý với cô Thấn, là tiện nhất.

Bà Vân Đểnh giãy nảy :

- Này nhé, ông đừng có mà khôn lỏi, đừng có mà đánh bùn sang ao, tôi tôi,… tôi chả việc gì phải dây dưa với con mẹ ấy!

Cuộc họp giải tán.

Sáng hôm sau, mụ Thấn đột nhiên ra sân chửi sớm và dài hơn thường lệ, mụ réo:

- Vợ chồng đứa nào ba đời bần nông ở cái khu này, con nào chi hội với chả phụ nữ ở cái khu này thì dảy mái tai gài mái tóc mà nghe: bà chửi Liên Xô, bà chửi chồng... thì can hệ gì đến mồ mà nhà mày. Tổ cha con bần nông tổ cha thằng bần nông, vợ chồng chúng mày quan điểm lập trường thì bà đây có bốn vú hai l… ngồi đợi…

Tận mấy tuần sau, sáng nào mụ Thấn cũng dành thời gian chửi bần nông và hội phụ nữ. Bà Vân Đểnh mấy lần đã định lao ra ăn thua với mụ Thấn. Ông Xích bèn khóa trái cửa lại, rồi ngồi trong nhà bật đài thật to.