Văn Hóa Bóng Đá Anh: Những Điều Chưa Biết

[CXQ]

Trước khi giải Ngoại Hạng trở thành giải đấu siêu lợi nhuận và hấp dẫn trên toàn thế giới, bóng đá Anh đã nổi tiếng khắp toàn cầu. Không phải vì họ sở hữu những CLB mạnh nhất Châu Âu, cũng không phải vì họ là người đã sáng lập ra những quy tắc bóng đá mà chúng ta đang sử dụng cho đến ngày nay; Trên cơ bản: Nét văn hóa bóng đá đầy sức thu hút mà không kém phần quý tộc mới là trọng điểm để bóng đá Anh tồn tại và phát triển vượt bậc. Nói đến bóng đá Anh nói riêng hay các nền bóng đá khác trên thế giới nói chung, trước hết hãy tìm hiểu văn hóa bóng đá của họ. Từ đó ta sẽ có những luận điểm chắc chắn và hợp lý khi đánh giá bức tranh đời sống muôn màu muôn vẻ của Liên Hiệp Anh (LHA).

Theo “BrE History” và “London Times”, có hai loại văn hóa bóng đá tồn tại trong đời sống người Anh bản xứ và người Anh ở Scotland, xứ Wales hay Bắc Ireland. Như bất cứ quốc gia nào trên thế giới, sự phân chia lãnh thổ và vùng miền của LHA có ảnh hưởng rất lớn đến văn hóa bóng đá từng vùng kể trên. Nhưng may mắn, vì là những đồng sáng lập ra một môn thể thao toàn cầu là bóng đá nên dù ít hay nhiều, các nét văn hóa cơ bản đặc trưng nhất của người Anh vẫn hiện hữu trong từng tế bào của họ. Nói một cách không khoa trương, không có nơi nào trên thế giới mà khái niệm về văn hóa bóng đá lại định hình rõ ràng và liên thông với đời sống văn hóa tinh thần như người Anh vậy.

Một câu nói nổi tiếng mà hẳn không ai quên được “Mặt trời không bao giờ lặn trên đất nước Anh”, niềm tự hào của người Anh về những thuộc địa mà họ xâm chiếm được trên toàn thế giới. Dĩ nhiên, ngoài vấn đề chính trị, phải kể đến những giá trị văn hóa mà người Anh đã mang lại cho những nước thuộc địa của họ: Những thú tiêu khiển tao nhã, những môn thể thao quý tộc cùng với một môn thể thao có thể hàn gắn mọi vết thương: Bóng đá! Ít nhất đó chính là điều mà người ta cảm thấy cần phải kính trọng đất nước Anh.

Khác với nền bóng đá Châu Mỹ, nơi mà niềm vui và sự phóng túng được thể hiện trên sân cỏ. Người Anh thể hiện nó một cách điềm đạm mà không kém phần rạo rực. Bóng đá là cuộc đời của họ nhưng họ không sinh ra chỉ để sống chỉ vì bóng đá. Vì thế dù có yêu thích đến bao nhiêu, cuồng nhiệt đến bao nhiêu người Anh vẫn cư xử đúng mực, trầm tĩnh và đôi phần khuôn phép. Họ luôn nghĩ rằng trong dòng máu của mình luôn có chút gì đó thuộc dòng dõi quý tộc đang chảy. Trừ những người nhập cư đến từ Châu Phi, Tây Ban Nha, người Pakistan, văn hóa bóng đá của người Anh có thể tóm gọn trong 2 chữ: Chuẩn mực.

Các CĐV ở các thành phố công nghiệp như Manchester, London hay Liverpool, cách hành xử đối với bóng đá của họ khác biệt hẳn so với các thành phố và vùng nông thôn còn lại. Cũng chính bởi thế, Liverpool và Manchester là cái nôi của những Holligan nổi tiếng trên toàn thế giới. Nếu nói về lịch sử của Holligan, hẳn ta phải dành hơn trăm trang viết để nói riêng về họ. Nhưng dù sao điều này cũng cho thấy, nơi nào bóng đá càng phát triển, nơi đó càng nảy sinh những nền văn hóa bóng đá kì lạ, mới mẻ, đôi khi cực đoan và lập dị.

Chúng ta đều biết London chính là trọng điểm kinh tế và văn hóa của nước Anh. Nó cũng là nơi sản sinh ra nhiều huyền thoại trên mọi lĩnh vực đời sống. Ngoài ra vì London còn là “thủ phủ” của bóng đá Anh với những cái tên các CLB nổi tiếng như Arsenal, Chelsea, Spurs,... nên hầu như các đạo luật bóng đá cũng được cải tổ và phát triển dần từ đây. Người dân London tự hào họ là “trọng tâm của vũ trụ” vì thế họ càng tin rằng những nét văn hóa bóng đá ở đây cần phải có sự khác biệt, trang nghiêm và độc đáo. Vì thế không lạ gì họ chính là những người cực đoan và bảo thủ nhất nước Anh.


Vậy thế nào là văn hóa bóng đá của nước Anh nói chung?

Như đã nói sơ lược ở trên, người Anh không đem màu sắc chính trị hay tâm linh của họ vào trong bóng đá. Ngược lại, họ tôn trọng sự sáng tạo, các giá trị lịch sử và nguồn gốc nơi họ ra đời. Một người London nói chung (có thể là fan Chelsea, Arsenal hay Spurs) chỉ có một kẻ thù duy nhất: Đội bóng đang bất bại! Còn việc thù hận giữa Spurs và Arsenal thật ra chỉ là chuyện của vài nhóm CĐV, không phải là tất cả.

Nếu bóng đá Anh được xây dựng trên cơ sở khoa học, tư duy logic và sáng tạo thì văn hóa bóng đá của họ bù trù lại sự lãnh cảm đó bằng phong cách, bằng nét cổ động, hành vi ứng xử với bạn bè quốc tế và tình yêu với CLB. Một người Anh có thể tạm hoãn ca phẫu thuật có thể ảnh hưởng đến tính mạng của họ để xem nốt trận Arsenal – MU vào cuối tuần. Họ yêu bóng đá chăng, họ là fan cuồng nhiệt của 2 đội này? Một phần thôi, phần khác có thể là bởi vì họ đã mua vé xem trận này và không thể hoàn trả lại (!)