Nhớ Rừng

[ChienKhuD]

Trẻ con quê tôi chẳng có gì để ăn chơi, ngoài trừ trái rừng. Trái rừng thì có quanh năm suốt tháng, lúc nào cũng có để mà ăn. Xin kể ra đây vài loại phổ biến ở rừng Đông Nam Bộ.

1. Trái Sim:



Trẻ chăn trâu chúng tôi khoái nhất là trái này. Quê tôi có những đồi Sim rộng lắm. Không hiểu sao ở những cánh đồi ấy chỉ có cây Sim là mọc được. Có lẽ chúng chịu hạn giỏi những cây khác. Ai cũng biết hoa Sim màu tím buồn man mác. Bài hát Những Đồi Hoa Sim một thời gây rúng động lòng người.



Cây Sim không cao lắm, chỉ tầm hơn 1m mà thôi. Chúng xòe thành lùm nên đám chăn trâu hay nằm ở dưới hóng mát. Cây cho trái rất nhiều. Trái Sim chín mọng ăn vừa chát vừa ngọt. Ăn xong thì miệng ai cũng đen thui lui. Hồi đó cứ độ trời trưa nắng thì trâu tìm lùm trú nóng, đám trẻ cũng trú dưới lùm Sim vừa ăn Sim vừa ca hát véo von.

2. Trái Mua



Sim thì mọc trên rừng còn Mua thì mọc dưới ruộng hoặc bờ suối nơi có nhiều nước. Rất nhiều người lầm giữa cây Sim và cây Mua vì hoa của chúng cũng màu tím và buồn man mác. Trái Mua ăn chát ngắt. Nhưng thời đó có gì đâu nên ăn vẫn thấy ngon, con nít vẫn mê lắm.



3. Trái Dú Dẻ (vú bò):



Đây là một trong những trái rừng "quý tộc" thời đó. Dú dẻ khi còn non màu xanh, già chuyển sang vàng và chín thì đỏ lói. Dú dẻ chín ăn vừa thơm vừa ngọt nhưng toàn là hạt. Dú Dẻ thân dây mọc thành lùm rất lớn. Thuở đó con nít thường trao Dú Dẻ cho nhau như thể hiện tình thân. Đứa nào đáng ghét thì tuyệt đối không cho.

4. Trái Nho rừng:



Nho rừng hay còn gọi là trái Dác (tiếng địa phương) khi chín ăn ngọt nhưng hơi ngứa (không độc). Trẻ con chăn trâu ăn thứ này quen rồi nên không còn cảm giảc ngứa nữa. Dây leo rất cao và rất lớn. Nhiều người đi rừng khát nước chỉ cẩn chặt đứt dây lấy nước từ thân dây mà uống. Chiều chiều cỡi trâu về mà trên tay lủng lẳng chùm nho rừng nhìn sung sướng làm sao.

5. Trái Táo rừng:



Còn gọi là táo gai. Trái này khi chín màu đen nhỏ như hạt tiêu. Ăn có vị chua chua chát chát. Có độ người ta đi mua thứ này về phơi khô trộn với tiêu đem đi bán.

Táo rừng thường chín vào dịp gần tết. Chúng mọc thành lùm gai dữ lắm. Đi hái táo gai phải bị trầy tay hay rách mách mặt. Thế mà mê lắm không cưỡng lại được.

6. Trái Mây rừng:



Dây mây thì ai cũng biết. Chúng rất dẻo và được dùng làm đồ mỹ nghệ, bàn ghế... Trẻ con hồi xưa rất sợ roi mây. Đánh rất đau. Nhưng đâu ai biết được để có được dây mây như vậy phải trải qua một quá trình gian khổ. Dây mây trên rừng rất nhiều gai. Có thể nói là gai từ gốc tới ngọn. Việc lấy chúng đòi hỏi phải có tay nghề. Do đo hái trái mây thì càng gian khổ hơn. Trái mây ăn không ngon, vị chua chua chát chát nhưng đám trẻ rất mê vì nó thể hiện được sự kiên nhẫn, ý chí vượt khó của mình.

7. Trái Bứa:



Trái này cùng họ với măng cục. Trái Bứa khi chín màu vàng nhìn rất hấp dẫn. Khi bổ ra thì nó có từng múi giống y măng cục. Bứa ăn chua chua ngọt ngọt, có thể làm nước uống nếu ăn không hết. Tuy nhiên bứa ăn nhiều quá sẽ bị say, người buồn nôn khó chịu. Hái bứa rất hấp dẫn vì cây chúng khá cao. Trẻ con miền núi rừng đứa nào leo trèo cũng giỏi.

8. Trái Gùi:



Một trong những trái rừng ngon nhất ở quê tôi. Có hẳn bài vè về trái Gùi:

Nghe vẻ nghe ve.
Ai về Bến Cát.
Nghe con trẻ hát.
Sài Gòn Lộc Ninh.
Tang tính tang tình.
Trái gùi Bến Cát.
Nghe con trẻ hát.
Hát chỉ mấy câu.
Mà thắm...tình sâu.
Thơ Lục Vân Tiên.
Mẹ đi chợ chớ ở lâu.
Khi về mẹ nhớ mua xâu trái gùi
Con chờ xe lửa kéo còi.
Ra ga đón mẹ lấy gùi ăn chơi.

Gùi thân dây mọc thành lùm. Trái rất ít nhưng ăn rất ngon. Hồi đó ai hái được trái này thì oai lắm. Nhớ cô út đi thả trâu hái được mấy trái Gùi lại bị mấy thằng trong xóm cướp mất. Cũng may cô nhanh trí giấu đi một trái để dành cho đứa cháu yêu. Cô út lớn hơn mình có 7 tuổi và thương mình như em vậy. Hai cô cháu lùa đàn trâu của ông nội mấy chục con. Nhìn chỉ thấy trâu chứ không thấy người vì cả hai quá bé nhỏ (4-5 tuổi là đi chăn trâu rồi).

9. Trái Trường:



Cây Trường thuộc thân gỗ suôn đuột và cao chót vót. Để hái trái của chúng đòi hỏi phải gan dạ và trèo thật giỏi. Trái Trường nhìn giống trái vải nhưng nhỏ hơn nhiều. Khi chín chúng đỏ lói nhìn đẹp mắt. Tuy nhiên, quả Trường ăn không ngon và chua lét.

10. Trái Trâm:



Trái này ăn ngon lắm. Trẻ chăn trâu mê tít quả này. Cây Trâm thường mọc ở bờ suối hoặc nơi có nước nhiều. Quả Trâm ăn ngọt có vị hơi chát. Cây trâm khá cao và đặc biệt là có rất nhiều kiến vàng mỗi khi trái chín. Thời đó mà tìm được cây Trâm nào nhiều trái mà không có kiến vàng thì còn hơn bắt được vàng. Trâm cũng có rất nhiều loại. Loại quả dài thì ăn ngọt hơn loại quả tròn.


Ngoài ra còn có rất nhiều trái rừng nữa không sao kể hết được. Như trái Đuôi Chồn, trái Mồi Mồi, trái Cù Lần, trái Giấy, trái Say rừng... Bây giờ nhiều thứ đã tuyệt chủng nên không thể nào tìm được tư liệu. Thôi thì cứ để những hương vị đó trôi theo miền thương nhớ...