Tình thế ngày càng trở nên gay go. Hiện tượng ấy chưa trừ được thì cả triều đình mất ăn mất ngủ. Không những thế, tin đồn về cái hiện tượng thông ý nghĩ tai hại kia của làng Viên xá đã truyền đi khắp cả nước. Bấy giờ cả nước náo động, thiên hạ nơm nớp lo âu. Đâu đâu cũng ra sức cầu khẩn các đấng thần linh, trời phật phù hộ cho cái sự Viên xá kia đừng lan tới địa phận của mình. Sự việc thế là động tới cả những đấng linh thiêng, không còn là vấn đề riêng của cõi nhân gian nữa. Các đấng gần thì là thành hoàng thổ địa, xa thì là thánh quân, thiên tào... xem ra cũng giật mình thon thót. Bởi xưa nay, chính các vị với nhau cũng không ít những sự tranh chấp, âm mưu. Đối với cõi nhân gian, các vị có khi cũng vì kiếm miếng xôi, miếng oản mà không ít lần làm qua quýt cho xong việc. Ai dám khẳng định rằng cái hiện tượng Viên xá tai hại kia sẽ không lan tới cả cõi linh thiêng?. Nếu sự thật được phơi bày ra hết thì có khi nguy đến cả trời chứ chẳng đùa. Thế là, may quá. Cái gì người không làm được thì thần thánh sẽ ra tay. Các vị bèn ứng vào mồm một đứa trẻ lên ba của chính làng Viên xá, bảo cho người ta biết cách yểm cái huyệt thông thái đầy bất trắc kia của làng.



Ấy là chôn tám con trâu bằng đá trên đỉnh núi theo đúng phương vị bát quái hậu thiên. Bên dưới tám con trâu đặt tám lá bùa làm bằng cái gì thì chỉ có trời mới biết. Quả nhiên long mạch lập tức hết thiêng, dân làng mặt mũi đang hoạt bát, tinh anh, đột nhiên ngây thuỗn, nhìn nhau ngơ ngác như đàn gà con mất mẹ. Đầu óc thoắt một cái ngô nghê chẳng còn nhớ gì đến cái sự đời. Bấy giờ mới lại gay go. Số là do mấy đời không dùng đến, ngôn ngữ tiêu biến đi đâu sạch, chỉ mấy người già nhất còn nhớ được lõm bõm, còn thì tịt hết cả làng. Thông thạo nhất chỉ còn mấy tiếng gọi súc vật, chẳng lẽ lại mang ra gọi nhau. Thế là triều đình phải cử quan về dạy nói lại từ đầu. Trẻ con còn khá, chứ người lớn thì... dạy mãi rốt cuộc cũng nói được, chỉ phải cái ngọng trếu ngọng tráo, ngọng không sao uốn nắn được, thành ra cái ngọng di truyền cho đến tận ngày nay...



Theo chân những sự tích, du khách đi theo một đường tròn xoáy trôn ốc, dần dần leo lên tới đỉnh núi. Giữa bao la gió thổi, tiếng chim hót, thông reo, du khách đang đứng giữa một khoảng đất rộng chừng trăm thước vuông. Chính giữa có một ngôi đền nhỏ, chắc để thờ cúng chàng lực điền ngày trước, một trong những tổ tiên của làng Viên xá ngày nay. Tấm bài vị lâu đời phủ bụi, lấp lánh thếp vàng đặt trên chiếc bàn đá cũng nhuốm bụi thời gian. Một chiếc giỏ đá đựng mấy nắm cơm có thật, chắc dân làng vẫn hằng ngày đem lên cúng xưa nay. Ai mà biết đã có bao nhiêu nắm cơm như thế? Bên cạnh bàn dựng một chiếc cày ngoại cỡ cũng bằng đá. Du khách bước ra ngoài đưa mắt nhìn ra bốn phía. Rải rác xung quanh quả có dấu vết tám con trâu vùi mình trong đất. Có con chỉ chừa lên một phần hông tròn như mu con rùa, có con còn thò lên một nửa cái đầu với chiếc sừng đen bóng...



Chợt nhớ mang máng hồi kết vĩ thanh của sự tích, rằng đời sau có người muốn chữa cho dân làng khỏi cái tật nói ngọng. Nhất thiết phải đào tám cái bùa dưới tám con trâu đá kia lên. Nhưng đụng đến quá khứ là một việc phải hết sức thận trọng, không thể hấp tấp, vội vàng. Bèn họp cả làng lại tham gia ý kiến. Bàn ra tính vào, kẻ nói đi người nói lại. Không bị ngọng nữa thì thích rồi nhưng e lại quay trở về tình thế của ông cha thuở trước, lại thông nhau ý nghĩ, lại chẳng dấu được gì trong bụng nữa thì sao. Chuyện ấy tự ngày xưa mà đã gây ra bao nhiêu rắc rối. Từ đó đến nay, mỗi người đã trở nên bí hiểm đối với nhau gấp bao nhiêu lần. Tự nhiên bây giờ huỵch toẹt ra hết có khi còn đâm ra loạn to. Biết nhau ít thôi may ra còn nhẹ nhõm, bình yên, còn có chỗ cho sự hấp dẫn, tò mò, có chỗ cho tình yêu, thi ca, văn tự... Lại còn cái sự nói năng, chữ nghĩa... chẳng lẽ một lần nữa lại không cần đến, lại cấm khẩu như thuở trước hay sao... Cân đo đong đếm mãi, cuối cùng làng quyết định thôi thì xấu tốt gì của ai cứ yên chí mà đào sâu chôn chặt. Tất cả nhất trí thà nói ngọng còn hơn lại cấm khẩu cả làng...