Lý luận cờ tướng (Sưu tầm)

[Giọt Sương Đêm]

KINH NGHIỆM CỦA MỘT SỐ NGƯỜI:
Ghi chú: Các thành viên như Caocodatviet, Calocxocbaucua, Viethoang, Yenvananh là thành viên của www.xqland.com.

Để chơi cờ tốt bạn nên "luyện" thành thạo 2 yếu tố cơ bản sau:
1/Yếu tố "tâm khảm":
a.Cảm giác cờ
b.Cách suy nghĩ,tính toán
c.Khả năng tưởng tượng vị trí các quân cờ sau 1 số nước đi
d.Tập đánh giáthế-hay vị trí của các quân,giá trị của chúng...)

2/Yếu tố "rèn luyện":
a.Các khai cuộc,các biến của khai cuộc...(có thể tham khảo:sách,sotfware)
b.Trung cuộc
c.Tàn cuộc(xem nhiều,chơi nhiều)
Tip: Yếu tố 1 theo tôi là quan trọng vì nó sẽ là yếu tố chủ yếu giúp bạn "chơi cờ" còn yếu tố 2 có thể gọi là "bài" các đấu thủ "ngang cơ "sẽ dùng nó để phân thắng thua

Người viết: Caocodatviet


Một vài kinh nghiệm:
1. Trường hợp cờ "đóng băng":

Sẽ có một lúc ván cờ trở nên "đóng băng", ngột ngạt và cả 2 bên đều không thể đi cờ sao cho hợp lý, lúc đó ai là người nôn nóng phá vỡ thế trận mà không có suy tính kĩ càng, chính xác, thì người ấy là người thua cuộc.

Theo ý kiến riêng của mình khi ấy bạn phải thật "lỳ lợm", không vội vàng tấn công phá vỡ thế cờ đó.

2. Pháo và mã:

Pháo và mã nói chung khá ngang nhau, nữa đầu ván cờ pháo có phần ưu hơn vì linh hoạt và biến hóa nhưng nữa sau ván cờ mã lại ưu hơn vì lúc này bàn cờ trống trải, mã dễ đi còn pháo không có ngòi để tấn công hoặc phòng thủ.

Theo ý kiến riêng của mình lúc tàn cuộc bạn nên giữ mã lại và nhanh chóng đưa mã ra, nếu còn pháo lại nên rút pháo về để dùng quân mình làm ngòi cho nó.

3. Khuyết sĩ và khuyết tượng:

khuyết sĩ thì nên giữ 2 xe và mã lại để tấn công.
Khuyết tượng nên giữ pháo, xe lại để tấn công

4. Lên tượng và lên sĩ:

Theo mình thấy để chống đỡ pháo đối phương ta nên lên tượng và lên sĩ cùng một phía.
Nếu để chống đỡ xe đối phương ta nên lên tượng và lên sĩ khác phía
Nếu để chống đỡ mã đối phương ta nên thượng sĩ lên ( đưa 1 sĩ lên hàng thứ 3, con sĩ còn lại lên hàng thứ 2)

5. Suy nghĩ kỹ khi lên sĩ:

Khi lên sĩ bên nào thì thường trong suốt ván cờ con Sĩ sẽ nằm lâu bên đó, các con cờ khác đi sai có thể đi lại dễ dàng nhưng con sĩ lại ít khi di chuyển nên theo ý mình phải suy nghĩ cẩn thận khi lên sĩ.

6. Lủng cờ phía sau:

Các bạn mới đánh cờ thường có thói quen không tốt là mới khai cuộc đã vội vàng dùng 1 con Xe hoặc con Pháo sang sông bắt Tốt đối phương mà không kết hợp ý định gì khác ngoài việc bắt Tốt, như vậy chẳng giải quyết được vấn đề gì.
Các bạn còn có thói quen xấu khác nữa là ham tấn công mà quên mất phòng thủ bên sân nhà, để "lủng cờ" như vậy, khi đối phương phản công trở lại sẽ rất nguy hiểm.

7. Nước cờ "lúng túng":

Mình để ý thấy sau khi kết thúc khai cuộc và bắt đầu chuyển sang trung cuộc ( khoảng nước cờ thứ 8- 12) sẽ có một lúc bạn lúng túng không biết nên đi đâu, tấn công vào đâu. Nên trước khi đi một nước cờ mạo hiểm, các bạn phải suy nghĩ kĩ:
-Ta lợi quân hay địch lợi quân.
-Ta lợi thế hay địch lợi thế.

Người viết: calocxocbaucua

Chiến lược, chiến thuật trong cờ tướng:

Đây là vấn đề quan trọng nhất mà mọi người thường nhấn mạnh, kể cả trong cờ tướng lẫn cờ vua. Mình xin tóm gọn trong một câu: khi bạn đi con cờ đầu tiên bạn đã phải hình dung ra diễn biến cuối cùng của ván cờ, nghĩa là bạn phải có một cái nhìn xuyên xuốt từ đầu đến cuối, phải nhất quán trong cả 3 giai đoạn khai cuộc, trung cuộc và tàn cuộc.

Phân tích tình thế, diễn biến của ván cờ:

Cách đây hơn 1 năm mình nghe và nhận thấy câu nói sau đây rất đúng: điểm khác biệt căn bản giữa người cao cờ và thấp cờ không phải ở sự tính toán nước cờ nhiều hay ít mà là ở khả năng phân tích tình thế, diễn biến của ván cờ.
Vậy làm sao để biết ai ưu, ai kém? Căn cứ vào đâu để đánh giá?

Chúng ta có 2 yếu tố cơ bản để căn cứ, đánh giá là: quân cờ và thế cờ.

Ví dụ: bạn ăn được một con mã của đối phương vẫn không khẳng định được bạn đang hơn cờ và ưu thế vì có thể tuy hơn con mã nhưng cờ bạn đang bị dồn ép, tượng sĩ bay lung tung, tướng bị uy hiếp. ( hơn quân nhưng thua thế)

Như vậy để đánh giá tình hình trên bàn cờ ta phải tổng hợp 2 yếu tố quân cờ và thế cờ.

Chiến thuật trung cuộc:

-Mình thấy các sách cờ nói về trung cuộc trình bày các đòn đánh là chủ yếu, trong khi đó tư duy về chiến thuật mới là tinh hoa nhất của giai đoạn trung cuộc.
-Hiển nhiên chiến thuật trong trung cuộc phải thống nhất từ khai cuộc đến tàn cuộc, không thể tách rời, ở đây mình xin chia ra thành từng chiến thuật nhỏ
Chiến thuật thí quân
Chiến thuật ghìm quân ( giữ quân)
Chiến thuật đổi quân
Chiến thuật chuyển quân ( theo mình đây là chiến thuật quan trọng nhất cần phải chú ý)

Chiến thuật thí quân:
-Thí quân có lẽ ai cũng hiểu là khi một bên chủ động dâng con cờ của mình cho đối phương ăn nhằm đặt được một mục đích chiến thuật nào đó.
Mình chỉ có thể nói là khi tình huống thí quân xảy ra thì đó là một bước ngoặt quan trọng của ván cờ, vì vậy chúng ta phải suy nghĩ cẩn thận lúc thí quân hoặc khi đối phương thí quân ( có nên ăn con cờ thí đó hay không )

Chiến thuật đổi quân:
-Ở đây mình muốn nói đến việc đổi những con cờ có giá trị tương đương nhau, ví dụ như lấy Xe đổi Xe, Pháo đổi Mã, Mã đổi Pháo, Pháo đổi Pháo, Mã đổi Mã...
-Phương pháp mình thường sử dụng là lấy những con cờ tạm thời kém giá trị, tạm thời chưa dùng đổi lấy những con cờ hữu dụng, có giá trị ( về thế cờ) của đối phương.
Thông thường chiến thuật đổi quân thường đi liền với chiến thuật chuyển quân nhằm đạt được chiến thuật, chiến lược chung đã thống nhất từ trước.

Người viết: Calocxocbaucua


Việc lập kế hoạch:
Trong đánh cờ phải có kế hoặch cụ thể từ khi khai cuộc khi đến trung cuộc để bạn không bị bí.
Kế hoạch phải là kế hoặch mở "biến hoá".

Bắt buộc bạn phải có một số thế sở trưòng "thế trung cuộc không phải tàn cuộc" các thế này có thể tham khảo các ván cờ của các cao thủ. muốn cờ cao lên phải nghiên cứu và bổ xung vào "sổ thế sở trường" cành nhièu càng tốt.
-Từ khi khai cuộc phải biết hướng đối thủ lọt vào một trong các thể của mình. Nếu sổ tay sở truờng bạn nhiều thì càng dễ lừa đối phương đi vào thế.
-Còn các bạn có thời gian cứ nghiên cua các thế đánh các ván cờ của các cao thủ từ đó phân tích kỹ các thế thua, thắng bổ xung vào sổ của mình là càng ngày cờ càng cao thôi.

Người viết: viethoang

Mình xin nói những quy tắc rất hay mà mình đọc được trong các sách cờ tướng. Đó là quy tắc điều quân, sao cho:
1. Phong tỏa Xe đối phương
2. Thông Xe của mình
3. Phong bế Pháo Mã đối phương
4. Thông Pháo Mã của mình
Ưu tiên quy tắc theo thứ tự từ 1đến 4, bạn sẽ làm chủ được tình thế. Theo kinh nghiệm của mình thì, ván nào mình thua đều thua là do để xe đối phương chạy lung tung,.. và ngược lại.

Người viết: Yenvananh

Nhim999 rất cám ơn các bạn Caocodatviet, Calocxocbaucua, Viethoang, Yenvananh đã gửi kinh nghiệm