Đôi Mắt Rồng Cao Nguyên Đá_Hà Giang..

[hung vi]

Bản Phố là một xã vùng cao thuộc huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai.
Đến đây, du khách vừa được thưởng ngoạn cảnh đẹp núi rừng vùng cao vừa được thưởng thức đặc sản Bản Phố, đặc biệt là rượu ngô Bản Phố.
Từ thị trấn Bắc Hà, theo con đường quanh co, uốn lượn ở sườn núi Hoàng Liên Sơn đi khoảng 4km là tới Bản Phố. Trên đường đi, du khách sẽ được thỏa mắt với ngô, lúc xanh ướt dưới thung lũng, với hoa mận trắng toát hay những vườn mận trĩu quả đang vào mùa ở hai bên đường.


Đến Bản Phố, khung cảnh càng trở nên quyến rũ như một bức tranh đẹp với màu xanh bạt ngàn của rừng núi, thấp thoáng trong đó là những nếp nhà xinh xắn của người Mông. Ở đây có khoảng hơn 500 hộ gia đình với trên 3.000 nhân khẩu. Theo tiếng Quan Hoả - thứ ngôn ngữ chung của một số dân tộc sống trên dải biên cương phía bắc, từ “Phố” dùng để chỉ nơi tập trung dân cư và có hàng quán

Người Mông Bản Phố sống ở nhà trệt với cấu trúc theo lối xứ lạnh: Họ làm nhà ở trên cao, bám vào vách đá hay sườn núi, nền nhà của họ thường thấp hơn và kín gió, nguyên liệu làm nhà chủ yếu là bằng gỗ; trong nhà luôn có lò sưởi, có thịt sấy ăn quanh năm, có món "mèn mén", món "thắng cố" độc đáo.
Người Mông thích sử dụng nhiều loại nhạc cụ, đặc trưng nhất là khèn và đàn môi. Vào những dịp Tết hay những ngày chợ phiên, các nam thanh nữ tú người Mông thường thổi khèn gọi bạn và cất lên những câu hát giao duyên

Nét chấm phá của bức tranh Bản Phố chính là những trang phục đặc sắc, rực rỡ sắc màu của những thiếu nữ người Mông. Trang phục được may bằng vải lanh tự dệt. Các cô gái mặc váy xoè rộng, áo xẻ ngực với những họa tiết hoa văn sinh động, tạp dề trước và sau, xà cạp quấn chân.

Người Mông sống nhờ vào nghề làm nương rẫy du canh, trồng lúa nước trên những ô ruộng bậc thang, trồng lanh lấy sợi dệt vải và trồng cây dược liệu. Bên cạnh đó, người Mông Bản Phố còn sở hữu một loại sản phẩm thủ công đặc trưng, hiện nay đã nổi danh trong cả nước và thu hút nhiều du khách quốc tế, đó là sản phẩm rượu ngô Bản Phố.

Bước vào ngôi nhà của người Mông Bản Phố, du khách sẽ thấy ngay một gian bếp nằm ở đầu hồi; đây chính là nơi nấu rượu. Hương ngô, hương rượu thoang thoảng khắp không gian vùng cao, nhất là vào dịp chợ phiên Bắc Hà, Cán Cấu và những ngày giáp Tết

Rượu Bản Phố làm không cần cầu kỳ, phức tạp; tuy nhiên, để có hương vị mang đặc trưng riêng của vùng Bản Phố, loại rượu này cần phải có bí quyết gia truyền mà nếu có đem công thức đến nơi khác làm cũng không tạo được hương vị như ở nơi đây.

Ngô được trồng và phát triển nhờ vào khí hậu nơi Bản Phố. Khi ngô được thu hoạch được ngâm với nước lấy từ dòng suối Hang Dể trong sương lạnh nơi Bản Phố. Men rượu là hạt Hồng my - loại hạt có hình thù giống hạt kê và có mùi thơm đặc biệt, được trồng xen kẽ trên các nương ngô. Dụng cụ dùng để nấu rượu là một chảo gang lớn, được quây xung quanh bằng chiếc thùng gỗ đóng đai rất kín, đặt trên lò đất đắp rộng chừng 3m² và lửa phải cháy liên tục, như vậy mới đảm bảo được chất lượng của rượu. Cứ 3kg ngô là làm được 1 lít rượu khoảng 40-45º, có nhà làm kỹ được loại rượu 60º, mỗi nhà mỗi phiên chợ thường nấu khoảng 20 lít.

Điểm đặc biệt khi đến Bản Phố, khi du khách bước vào bếp của người Mông trong lúc họ đang nấu rượu, du khách sẽ thấy ở trên trần bếp treo lủng lẳng nhiều xâu thịt đủ loại: trâu, bò, dê, lợn... Đây là thứ thịt xông khói rượu có hương vị cực kỳ đặc biệt mà có lẽ không đâu có được. Không những thế, chủ nhà còn rất ân cần mời du khách thưởng thức ly rượu vừa mới cất xong vẫn còn hơi ấm với đồ nhắm là đĩa thịt hun khói rượu.

Cùng với mận Tam Hoa, lê, đào, rượu ngô Bản Phố đã theo chân du khách khắp mọi miền đất nước, dù chỉ uống một lần hẳn nhớ mãi không quên


Men say Bản Phố.


Bắc Hà thứ bảy có chợ. Cũng như những phiên chợ vùng cao khác, đi chợ mua bán thì ít mà để gặp gỡ, giao lưu thì nhiều. Giờ ít thấy cảnh chồng say đến khật khưỡng để vợ vắt lên lưng ngựa cõng về. Đi chợ giờ có xe máy tàu, xe min khơ, có thiếu nữ H’Mông xúng xính váy áo chụp ảnh. Trước chợ Bắc Hà còn có Internet, có Karaoke, có những em bé dân tộc xì xồ mấy câu tiếng Anh với khách du lịch nước ngoài. Những mất còn như một quy luật thời mở cửa nhưng mãi mãi với những phiên chợ Bắc Hà vẫn là men rượu như một thứ hồn dân tộc xứ này. Lang thang ngoài chợ tôi bắt chuyện với Lềnh, Lềnh mang lồng gà đi bán nhưng mặt mày đã tưng bừng vì rượu bao giờ. Bán gà không là chuyện chính, Lềnh bảo: “ôi, chợ vui mà, ở đây ai cũng biết uống rượu, ai cũng nấu được rượu, nhưng rượu ngon thì chỉ có Bản Phố thôi”. Tôi rủ một cậu bạn du hý vào đại bản doanh của rượu Bắc Hà nếm cho biết mùi đặc sản chính gốc xứ này

Nghề...rượu cũng lắm công phu

Bác Sùng người H’Mông, tên đầy đủ là Lý Trần Sùng đã 50 tuổi là giáo viên trường tiểu học Bản Phố. Nhà lúc nào cũng sắp sẵn mấy can rượu 20 lít dẫu bây giờ bác Sùng không còn nấu rượu. Bản Phố có hai nghề truyền thống mà cả người già nhất bản cũng chẳng nhớ là nó có tự bao giờ, ấy là nấu rượu và rèn kim loại. Chỉ biết cái từ cái thời đi qua bao con rẫy, dấu chân người Mông in trên những nẻo núi rừng du canh thì đã có rượu và nghề làm dao làm cày.

Giờ người Mông không đốt rừng lang bạt nữa mà quây quần thành bản thành làng. Nghề nấu rượu vẫn giữ như một nét văn hoá riêng của người Mông Bản Phố. Bác Sùng bảo: “Như dưới xuôi thôi, miếng trầu là đầu câu chuyện, còn ở đây là rượu à, nhờ nhau hay cái gì cũng bắt đầu từ rượu mà, không có rượu không được đâu, gọi là ngoại giao đấy”.

Từ thủa còn bé Lý Trần Sùng đã thấy ông rồi đến bố nấu rượu, mà ông và bố cũng kể lại là từ ngày còn bé tẹo đã thấy cụ kỵ nấu rượu rồi. Người Mông ở Bắc Hà nhiều nhà nấu rượu nhưng rượu Bản Phố vẫn là số một bởi nhiều yếu tố tự nhiên cũng như kỹ thuật rất riêng mà trời ban cho xứ này. Nguồn nước Bản Phố không ở đâu có được nên rượu bao giờ cũng trong hơn, thơm ngọt nhưng uống vào đến đâu “sủi tăm” đến đấy.Nặng nhưng dịu và không đau đầu


Bác Sùng rót đầy chén rượu rồi tu ngọt như nước lọc nhắc khách: “ôi, uống đi, chén nhỏ không say, ở đây vui là uống bằng bát mà”. Rồi ông kể cho chúng tôi nghe sự kỳ công của những người nấu rượu Bản Phố. Ngô phải là ngô vàng trồng ở Bắc Hà, men rượu từ cây kê tự ủ lấy. Nhưng quan trọng hơn là phải giữ vệ sinh cho các dụng cụ nấu rượu. Vòi thì dùng vòi gỗ, chảo gang không bao giờ được phép có rỉ rét và phải làm sạch thường xuyên. Kỹ thuật đánh chảo gang cũng độc đáo vô cùng. Bác Sùng kể: “Phải lấy phân trâu non quét quanh chảo rồi hơ nóng cho cho ra phân ra kéo theo chất rỉ rét rồi mới lấy mỡ gà quét vào chảo cho bóng sạch mới đi cất rượu được...”.

Từng lời kể là những ngụm rượu nhỏ được rót ra tư cái can nhựa 20 lít. Cháy cổ mà vẫn thấy ngòn ngọt nơi đầu lưỡi. Món mận hái sau vườn chấm muối hột cũng không làm tôi bớt chếch choáng trong hơi men Bản Phố. Rồi bác Sùng dẫn tôi qua ngôi nhà của một người thâm niên nấu rượu ở bên kia quả đồi. Tôi hụt hơi bước theo, bác Sùng phăm phăm như thanh niên trai trẻ. Chúng tôi đến nhà già Lý Seo Hồ mà dân bản vẫn quen gọi là nhà bác Hồ



Cứ uống đi say tao cho ngựa chở về...

Lại rượu. Nhưng không phải là can. Già Lý Sèo Hồ quý khách xuôi đến chơi mà múc rượu trong chum để ở buồng cho khách uống. Già bảo: “Rượu Bản Phố ra khỏi bản thì không còn là rượu Bản Phố”. Lại làm vài ly tôi chếch choáng với cái cảm giác sắp say. Già Hồ cũng mới tiếp mấy đoàn, có cả khách Tây nên men rượu vẫn chưa hết tưng bừng. Tửu lượng kém không quan trọng, người Mông luôn quý cái tình. Già Lý Sèo Hồ lấy khèn thổi bài “Đón khách thăm nhà”.

Giọng khèn già trầm đục mà vẫn có cái gì đó hồn nhiên và chân thành như nét mến khách của người Mông. Thêm vài ly chếch choáng tôi sợ mình say, già bảo: “ôi, cứ uống đi, say tao cho ngựa chở về mà...”. Biết sức mình kém nhưng không uống cũng không đành.

Lý Seo Hồ cũng chẳng nhớ nghề rượu có tự bao giờ.Chỉ biết cả Bản Phố hầu như nhà nào cũng cất rượu. Rượu thay đổi diện mạo của một bản nghèo. Tôi hỏi già ai cũng nẫu rượu vậy say khướt cả ngày thì làm sao. Già cười mà rằng: “Không đâu, thanh niên cũng thế thôi không uống rượu say xỉn mà, chỉ khi có khách thôi. Giờ nấu rượu vừa để dành, vừa bán đi, lại lấy cái bã hèm nuôi lợn. Nấu vì vậy chứ không chỉ đẻ uống cả ngày đâu mà...”

Bản Phố nhiều nhà có ti vi, có xe máy, có đầy lợn trong chuồng cũng chính vì dân bản biết nấu rượu. Già Hồ nói: “Không có rượu thanh niên nó bỏ đi hết rồi”. Không phải vì nghiện ngập mà ở lại nhưnh rượu đã tạo nên nghề nuôi sống và giữ chân bao người Mông Bản Phố.

Cần một thương hiệu cho đặc sản xứ này.

Người Mông Bản Phố không sợ mai một làng nghề vì rượu là cuộc sống và văn hoá của họ. Nấu rượu không ngon, làm bừa làm ẩu là một cái gì đó xúc phạm đến chính cái nghề mà họ nâng niu. Cũng vậy mà ở Bản Phố rượu nhà ai cũng ngon như nhau, họ cũng chung một suối nguồn Bản Phố, chung một thứ bắp vàng và chung một niềm kiêu hãnh. Nhưng nhiều người buôn rượu cứ đến mua rồi hồn nhiên ra ngoai cổng bản pha chế bán đi khắp nơi nhưng vẫn đề là rượu đặc sản Bản Phố. Cũng vậy mà già Seo Hồ bảo ra khỏi cổng bản không còn là rượu xứ này

Bà con không giấu bí quyết, bởi chính nguồn nước và một sự cầu kỳ, chắt chiu từ tấm lòng nên những giọt rượu xứ này mới có cài hồn cái vị mà không ở đâu trên đất Bắc Hà có được. Cũng đã có mấy đề tái nghiên cứu và sản xuất thừ theo “cồng nghệ” và kỹ thuật Bản Phố nhưng khi đem so sánh thì vẫn thua xa rượu đồng bào tự cất. Cái người dân xứ này cần là làm sa để nhiều người biết là thưởng thức được rượu sản xuất từ “chính hãng”. Tên rượu thì nhiều người biết, nhưng chất rượu đã phai phôi đi nhiều, Vậy nên dân bản sợ mang tiếng với những thứ rượu “mạo danh” bản mình.

Có lẽ để thương hiệu rượu Bản Phố đến được với những người biết và thích uống rượu cần phải có một sự quy tụ, tập hợp những người nầu rượu đất này. Khi có sản phẩm thì tiếp thị và giữ gìn uy tín của nó bằng cách để thị trường biết đến thứ rượu Bản Phố thứ thiệt. Làm được vậy chắc bà con sẽ mừng và sẽ có cơ hội làm giàu. Rượu đành rằng ngon, nhưng cứ nấu ra lẻ tẻ và cất vào chum chờ thời như vậy, biết bao giờ Bản Phố mới phất lên được nhờ chất men ngây ngất của mình.

( Theo DulichSapa, Yume và nhiều nguồn ảnh khác)

[hung vi]

Nằm trong dãy Hoàng Liên Sơn hùng vĩ, thuộc huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai, cách thành phố Lào Cai 33km; núi Hàm Rồng là mỏm đá vươn cao tựa đầu rồng

Nơi đây gắn với một truyền thuyết về đôi vợ chồng rồng. Leo lên đỉnh núi Hàm Rồng, du khách có thể trò chuyện với rồng đá, cùng cỏ cây, mây trời và chiêm ngưỡng phong cảnh như ở chốn bồng lai.

Theo tương truyền, thủa hồng hoang, có đôi rồng đang mải mê quấn quýt bên nhau trong khi cơn hồng thuỷ đang ào ạt dâng sóng mà vẫn không hay. Đến khi choàng tỉnh, hốt hoảng rời nhau, rồi quẫy mình lên, nhưng không kịp. Tức thì mỗi con rời ra một nơi. Gặp hồng thủy, rồng nàng tuy hoá đá, nhưng bản năng sinh tồn còn mãnh liệt vẫn cố ngước nhìn theo rồng chàng ở bên phía tây của Hoàng Liên. Con rồng cái hóa đá kia chính là núi Hàm Rồng ngày nay.

Đến đây, du khách có thể chống cây gậy trúc leo từng bậc tam cấp để lên núi Hàm Rồng. Trên đường lên đỉnh núi, hãy ghé thăm vườn lan trăm hình vạn sắc. Sau đó du khách sẽ bắt gặp một bình nguyên thu nhỏ rực màu hoa đào, hoa cỏ giữa tiết xuân. Đi nữa là rừng đá với cảm giác như lạc vào nơi bồng lai tiên cảnh, mà người xưa đã khéo tưởng tượng đó là những móng vuốt, lông vây của rồng

Trong cái hốc nơi vách đá kia như đang ẩn náu điều gì bí ẩn, bất chợt hiện ra qua ý tưởng của mỗi người. Lần theo vách đá là đường lên cổng trời một và hai, bạn sẽ đứng trên mỏm đá, ngất ngây trong cảm giác bay lượn và thoả thích ngắm toàn cảnh thành phố trong sương. Đây là nơi trời đất gặp gỡ, kia là chàng mây không giấu giấc mộng với nàng đá, dưới ánh sáng mờ ảo lung linh. Tới đây không những được tận hưởng cảnh sắc của đất trời, mà còn thưởng thức không khí trong lành của khí trời Sa Pa. Thế là bao ưu tư, phiền muộn trong lòng bỗng tan biến.

Ngước lên, sẽ thấy nàng rồng như còn hối tiếc điều gì. Tiếp tục leo lên, du khách có thể thì thầm to nhỏ với con rồng đá, trò chuyện cùng cỏ cây, mây trời mà lòng cảm thấy nhẹ tênh.

(Theo Vinabooking)

[hung vi]

Hang động Tả Phìn nằm ở xã bản Tả Phìn, huyện Sa Pa, tỉnh Lào Cai.
< Hang động Tả Phìn nhìn từ xa.

Bản Tả Phìn cách thị trấn Sa Pa 12km, chếch về phía bắc, nơi có hai dân tộc Dao và H'Mông cư trú. Cách trụ sở UBND xã Tả Phìn gần 1km về phía bắc có dãy núi đá vôi, là một nhánh của dãy Hoàng Liên Sơn.

Trong dãy núi này có một quả núi nhỏ, dưới chân núi nứt ra một cửa hang, chiều cao khoảng 5m, rộng khoảng 3m, mở ra một lối đi xuyên xuống đất. Đi khoảng hơn 30m trong tối tăm, gập ghềnh sẽ gặp một hang động
Nhìn từ trong hang ra cửa hang
Từ đây động chia đi rất nhiều ngả chúc xuống lòng đất chỉ vừa một người chui lọt, nhiều đoạn cheo leo phải bám vào những tai đá, đu người mà lên xuống. Đi theo những vách nhỏ này càng tỏa ra nhiều lối, thậm chí có những ngách đi vòng vèo, rích rắc và cuối cùng vẫn trở về vị trí ban đầu.

Thạch nhủ trong hang

< Lối đi nhỏ hẹp.

Đi theo đường của vách lớn, ta có thể cảm giác như xuyên lên vách núi, đường đi ngoằn ngoèo, khi lên lúc xuống, chỗ phình to chỗ giống người thiếu phụ đang bồng con, chỗ giống các nàng tiên đang tắm, chỗ giống mâm xôi khổng lồ với những mảng nham thạch xù xì phớt trắng, hệt những mảng san hô bám viền xung quanh, có chỗ giống như những dãy cột nhà trắng mịn buông từ trên nóc xuống…


Đặc biệt chỗ rộng nhất lòng động trên vòm cao khoảng 8m, các nhũ đá rủ xuống, đan thành dãy “đăng ten” uốn lượn, nhấp nhô, long lanh màu ngọc bích, những giọt nước từ đỉnh núi thấm dần rồi đọng lại nơi chóp của nhũ đá thánh thót nhỏ giọt, như điểm từng nhịp trong không gian hư ảo

Vào sâu ta gặp một tảng đá lớn nằm hơi nghiêng, trên nền đá in hình những vết chân gà, ngay chóp đá bên phải còn hằn lên những vệt lõm hệt như móng chân ngựa. Một vách đá đối diện, những dòng chữ Pháp được khắc bằng vật cứng, cho đến ngày nay mặc dù bụi thời gian phủ lên ta vẫn còn đọc được.

Hang động Tả Phìn có rất nhiều bí ẩn với chúng ta. Đây là một nơi có nhiều giá trị nghiên cứu, khảo cổ và tham quan du lịch... cần được giữ gìn và bảo vệ

( Theo internet)

[hung vi]

Nhìn trên bản đồ, Lai Châu như một chiếc sừng lớn với hai nhánh vươn cao, một ở huyện Phong Thổ, một ở Mường Tè. Con đường dẫn vào Sì Lờ Lầu, nơi mũi chóp của Phong Thổ, chạy theo hình chữ M, chỗ dựng đứng lưng chừng núi, đoạn lại đổ ngược xuống vực sâu, như cung bậc “12 tầng lầu” theo đúng nghĩa Sì Lờ Lầu của người dân tộc thiểu số

Hơn 400km đường nhựa từ Hà Nội qua Mù Căng Chải, Than Uyên rồi Tam Đường, Phong Thổ… đoàn xe cào cào nuốt trọn trong ngày đầu tiên của chuyến đi. Những con đường với đèo Gió, đèo Khau Phạ vốn là ác mộng cho cánh tài xế trên tuyến đường Hà Nội – thị xã Lai Châu mới nhưng với những chú ngựa sắt lâu ngày chỉ quanh quẩn phố phường, quả thực chưa bõ với những quãng thời gian nhàn hạ đã qua.
< Một góc phiên chợ Sì Lờ Lầu.

Thử thách thực sự chỉ bắt đầu vào ngày hôm sau, nhìn trên bản đồ giao thông đường bộ, quãng đường gần 200 km cả đi lẫn về có vẻ không ăn nhằm gì với sức lực của những chú cào cào sắt quen leo trèo. Nào Tây An, bản Mứn, rồi thị tứ Mường So, bản Lang, Dền Thàng… những cái tên khó phát âm với người xuôi lần lượt trôi qua dưới bánh xe của cả đoàn.

Nhưng bắt đầu ra khỏi Dền Thàng, con đường trải nhựa bỗng biến đâu mất, đất đá lổn nhổn, dốc lên cả chục km trong cái xóc nảy tung người mà những bộ ProLink và giảm xóc upside down cũng không ăn nhằm gì…
< Đường vượt gần 10 km đến chợ của hai bà cháu người Hà Nhì ở Ma Li Chải.

Đứng bên này núi, nhìn về phía xa xa, không ai ngờ những con đường mong manh như những sợi chỉ vắt qua các dãy núi đằng kia lại là những đoạn đường mà chúng tôi sắp phải tới. Cung đường lên Sì Lờ Lầu như một vành thúng khổng lồ, quấn quanh nhưng dãy núi trùng điệp, cho đúng đủ 12 tầng lên/xuống thì mới thỏa lòng mà dừng bước bên cây cầu tre đơn sơ nơi biên giới, nối liền với đất bạn Trung Hoa.
< Các thầy cô đến chợ để lo thực phẩm cho cả tuần.

Những cung đường dài gần 200km như đường lên Sì Lờ Lầu này thực sự thử thách độ lì của những con ngựa sắt và cả chủ nhân của chúng. Đường xấu, dài, dốc lớn khiến máy của những chiếc cào cào nóng bỏng, trở nên ì ạch, ngay cả những chiếc Kawasaki với hai két nước làm mát.

Đường xóc cộng trời nắng nóng khiến con người như ngồi trong một cái lò xông hơi, cứ dừng lại một cái là phải cởi phăng bằng hết những bộ quần áo bảo vệ, dù có khi chỉ dừng lại để hỏi đường…

Cuối cùng thì cũng đấn Sì Lờ Lầu, xã chót cùng trong vòng cung 8 xã biên giới của huyện Phong Thổ. Tính ra đến được nơi đây phải ngửa mặt vượt qua 12 tầng dốc đứng
< Mặc cả bằng tay với những người dân Trung Quốc.

Sì Lờ Lầu có chợ phiên họp vào ngày Chủ nhật hàng tuần, có lẽ nó quá xa xôi nên vẫn còn giữ được sắc màu ban sơ, mộc mạc của một phiên chợ vùng cao. Ở chợ Sì Lờ Lầu còn có cái thú là người dân Trung Quốc ở xã giáp biên, cơ bản cũng nghèo, sang giao lưu buôn bán trực tiếp.

Với người Hà Nhì ở Ma Li Chải, người Dao ở Sì Lờ Lầu, Vàng Ma Chải phiên chợ này luôn như ngày hội, nơi không chỉ bán mua mà còn để gặp gỡ giao lưu. Với giáo viên ở dải biên giới này, phiên chợ là nguồn cung cấp thực phẩm cho cả tuần.
< Kem, ai cũng thích kể cả giữa mùa lạnh.

Đặt được chân lên một “sừng” của Lai Châu, bên cạnh chiều cầu tre mộc mạc nối sang đất Trung Hoa, một hình ảnh thật là đơn sơ, quá đỗi bình thường với bao người, nhưng với chúng tôi, những kẻ “ấm đầu” nơi phố thị thì đây lại là một trải nghiệm thật đặc biệt. Đặc biệt bởi đã đi thêm một cung đường mới, biết thêm một địa danh mới, và có thêm một cơ hội đặt dấu chân của mình trên một địa danh trên dải đất hình chữ S tươi đẹp này

(theo Tổng hợp từ Otoxemay, Danviet)

[hung vi]

Cảnh sắc Sapa ban ngày đã vô cùng rực rỡ, đến đêm lại càng trở nên lung linh huyền ảo. Những làn sương trắng theo gió phủ đầy những nóc nhà, con phố, tán cây...
< Nhìn từ xa, những căn nhà hiện lên với bao màu sắc huyền bí.

Dọc theo con đường dốc thoai thoải giữa thị trấn, trong ánh sáng lờ mờ của những chiếc đèn đường, làn hơi sương lan tỏa dịu dàng xua màn đêm sâu thăm thẳm. Càng về khuya “thị trấn trong mây” này lại càng lạnh giá và lạ lùng
< Nhà thờ đá tĩnh lặng trong màn đêm lạnh giá.

Những gian hàng nướng thơm lừng, nghi ngút khói đang vẫy gọi những thực khách đói bụng, muốn thưởng thức chút hương vị ẩm thực của núi rừng. Một số người phụ nữ dân tộc đang kiên trì ngồi bán nốt chút hàng thổ cẩm, rồi lại tất tả trở về bản làng trong đêm sương giá lạnh.
< Các quán ăn là nhộn nhịp hơn cả với các du khách chơi đêm.

Đi xa một chút về phía đường Cầu Mây, người ta mới cảm nhận rõ vẻ hoang sơ của núi rừng Tây Bắc. Bên tai chỉ còn lại những tiếng gió thốc và hơi lạnh của sương
< Đồ nướng bốc khói thơm lừng, mời gọi khách hàng
< Vịt nướng, trứng nướng là những thức ăn được ưa chuộng nhất về đêm ở Sapa
< Các đôi tình nhân đưa nhau đi ngắm cảnh Sapa về đêm.

Những đôi tình nhân đi du lịch trên đường chốc chốc lại đưa hai bàn tay chà xát thật mạnh rồi áp lên má. Dù đã mặc tới ba bốn lượt áo, nhưng nhiều người vẫn không thể xua tan đi cái giá lạnh nơi đây
< Nhiều con phố lung linh ánh đèn.
< Một số người phụ nữ dân tộc đang cố bán nốt hàng thổ cẩm
< Tất tả trở về trong màn đêm lạnh giá.
< Quán xá mờ ảo trong màn sương đêm bao phủ.
< Một chút huyền ảo của thị trấn trong mây

Nếu ai đã một lần đi Sapa chắc hẳn khó lòng quên được cảm giác khi được ngắm cảnh về đêm của thị trấn. Một vẻ đẹp đến nao lòng, làm ai khi ra về cũng phải luyến tiếc, để rồi thầm nghĩ “rồi ta sẽ lại lên Sapa”

(theo Zing)

[hung vi]

Biết tôi đi nhiều nên bạn bè thường hỏi: “Ở VN nơi nào đẹp nhất?”. Và tôi không ngần ngại trả lời: “Với tôi, ấn tượng nhất là Hà Giang!”

Ai đến Vân Nam, Trung Quốc, từng ghé Thạch Lâm thường trầm trồ trước vẻ đẹp lạ lùng của rừng đá - nơi bộ phim Tây du ký lấy làm bối cảnh. Thạch Lâm đẹp, oai phong nhưng chỉ rộng chưa đầy trăm cây số vuông. Còn Hà Giang của nước ta, dù khiêm tốn về vóc dáng, chiều cao nhưng rộng gấp 15 lần; cực kỳ phong phú về địa chất và hình dạng. Từ nhà ra đường, từ phố lên rẫy, từ sông đến núi, chỗ nào cũng đá là đá. Cứ như đá cả nước dồn về mở hội. Là nơi duy nhất ở VN được UNESCO công nhận “Công viên địa chất toàn cầu”, hình thành từ địa hình đá vôi, kiến tạo qua bao biến đổi cách đây hơn 400 triệu năm và rộng hơn 1.500 km2. Nhiều người gọi Hà Giang là cao nguyên đá, biển đá. Còn tôi thích gọi Hà Giang là đại ngàn đá

Không ở đâu có những cung đường đẹp như Hà Giang với cảnh quan kỳ thú, hùng vĩ, chập chùng uốn lượn, lúc nắng lúc sương, khi ẩn khi hiện, nửa thực nửa hư. Một bên là vực sâu và những thung lũng đẹp mê hồn với các thửa ruộng bậc thang điệu đàng, ngút ngàn, rạo rực.

Một bên là vách núi sừng sững hút mắt hoặc thẳng đứng với vô vàn kiến trúc đá nhiều màu, đủ loại. Nhìn từ xa, trong sương mờ, đường quốc lộ như dải tơ lụa mong manh, thậm chí như sợi chỉ vắt ngang thung lũng hoặc hờ hững choàng qua mấy ngọn núi

Đi Hà Giang mà ngủ trên xe thì uổng bởi mỗi cung đường là một cảnh quan độc đáo. Đường Hà Giang hẹp và hiểm trở, xe 45 chỗ không chạy được. Gặp xe ngược chiều là một trong hai chiếc phải dừng lại nhường đường.

Có nhiều con đường nhỏ xen giữa đá, cheo leo sườn núi, len lỏi giữa rừng hay đỏng đảnh bùn lầy trơn trượt… dành cho dân “offroad”. Gặp mùa mưa, nhiều đoạn phải lấy xích quấn bánh xe mới vượt qua được. Bù lại là những cảnh đẹp trinh nguyên mà dân đi ô tô không có được

Ở Hà Giang “sỏi đá cũng lên bông”. Rừng trên đá; bắp, lúa, khoai, đậu, rau và hoa đều mọc trên đá. Từ bếp lò đến hàng rào, chuồng ngựa, chuồng trâu… cũng làm bằng đá. Tất cả toát lên một ý chí giản dị mà phi thường, người miền xuôi khó mà hình dung nổi. Nhiều đứa bé sinh ra, lớn lên, cả đời chưa đi hết đại ngàn đá mênh mông quê mình. Trẻ con vùng này hồn nhiên, lam lũ, hiếu khách và đẹp như tranh. Gặp người lạ là ríu rít vẫy tay, mắt ngời rạng rỡ. Nghe tiếng động cơ là ào ra đường để xem xe, xem người. Hạnh phúc của lũ trẻ cũng mộc mạc như đá. Lần nào đến đây tôi cũng mang theo năm ba ký kẹo, loại kẹo cứng, càng ngọt càng tốt để gửi cho bọn trẻ chút tình miền xuôi. Chúng không thích các loại kẹo dẻo và chưa biết ăn chocolate.

Đến Hà Giang, xe khó lòng chạy suốt; phải dừng lại ngắm cảnh, chụp ảnh, bởi thiên nhiên thay đổi theo mùa, theo ngày, theo buổi. Đến Đồng Văn là trở lại Sa Pa 30 năm trước, trở về Đà Lạt cách đây 60 năm. Giữa gam màu xanh của thực vật, màu xám của đá và đất trời, ngũ sắc của các loài hoa, bỗng sống động những sắc màu ấm áp của con người. Từng tốp người ríu rít lao động hay đơn lẻ cày bừa, thảnh thơi nhổ cỏ. Tôi đã có dịp ào xuống ruộng, nhổ mạ và cấy lúa với các cô gái Dao nhí nhảnh ở bản Kuông. Các nàng có nhiều trang phục để chưng diện theo mùa. Mùa nào cũng rực rỡ kiêu sa với hương hoa đặc trưng không lẫn vào đâu được. Hình ảnh trâu bò cày bừa thong thả, có khi vừa làm vừa gặm cỏ hay chú bê con theo mẹ tập cày là những nét đẹp mà ở miền xuôi đã lùi vào quá khứ..

Ngoài đá, đặc sản văn hóa nổi bật nhất của Hà Giang là chợ. Có chợ phiên cuối tuần như: Mèo Vạc, Đồng Văn, Hoàng Su Phì, Xín Mần, Quản Bạ… Có chợ lùi - một dạng chợ phiên hàng tuần, lần lượt lùi ngày họp chợ như Phố Cáo. Có chợ cả năm chỉ họp một lần như chợ Phong Lưu Khâu Vai, một trong vài chợ tình còn giữ nguyên chất mộc vốn có. Mọi người đến đây để gặp lại bạn bè, cả những người “có duyên mà không nợ” hay đi tìm một nửa của mình… Chỉ một ngày đêm duy nhất, từ tối 26 đến chiều 27 tháng 3 âm lịch hằng năm. Sau đó, ai về nhà nấy, trở lại với cuộc sống bình thường

Nhiều người, từ già đến trẻ, đi chợ Hà Giang chỉ để xem, để nghe, để ngửi và để gặp người quen. Thế cũng là hạnh phúc sau một tuần lam lũ. Có nhiều bộ cánh xinh đẹp, chân diện giày vớ mới. Có những bộ sờn vai, cũ kỹ với đôi giày há miệng hoặc đôi dép sứt quai. Có tiền thì đi xe ôm, không thì cuốc bộ vài chục cây số là chuyện bình thường. Ở chợ Hoàng Su Phì, tôi đã cõng thử gùi củi của cô gái Hmông. Phải hơn 40 ký, giá chỉ 25.000đ. “Nhà em bên kia sườn núi, cách chợ chừng 12 cây số”. Tôi xin mua 2 bó củi nhưng vì không mang về được nên nhờ em... bán giúp. Em cầm tiền mà cứ tưởng tôi đùa. Chợt đắng lòng khi hiểu ra, hai ngày công của vợ chồng em chỉ bằng ly cà phê ở Sài Gòn.

Ẩm thực Hà Giang cũng độc đáo và đa dạng. Cải ngồng thon thả như đọt măng tây, dưa “mèo” mũm mĩm tựa chuột bạch, các loại đậu và bắp non… xanh mượt. Tất cả đều là rau sạch, giòn ngọt lạ lùng. Lạp xưởng và thịt xông khói được chế biến cầu kỳ, mang hương vị đặc trưng vùng đá.

Các loại tôm, cá suối chiên, măng mai gói thịt, thịt kho quả trám, giò heo hầm ấu tẩu, rau đắng núi… ăn rất tốn cơm và lạ miệng. Gà vùng đá cực ngon - loại gà đen từ lông đến da, từ cẳng đến mào, từ xương đến thịt. Luộc, xào, nướng, nấu canh… đều không “đụng hàng”

Các món cháo nấu từ củ ấu tẩu, thắng cố; các loại bánh mèn mén, bánh bắp, bánh bột nướng thơm bùi. Xôi ngũ sắc, rượu Lũng Bá, trà Shan tuyết Lũng Vài; các loại khăn lanh của bà con dân tộc (coi chừng hàng Trung Quốc giả mạo)… là những thứ phải ăn thử và mua về làm quà.

Đạo diễn Lê Bảo Trung, thành viên của đoàn khách Lửa Việt, khoe với mọi người đôi giày bện bằng tay từ cỏ khô vừa mua được. “Tác giả là một ông cụ lãng tử mang dáng dấp Bùi Giáng. Cụ bảo: mỗi tuần tao chỉ đan được một đôi. Muốn mua thêm thì tuần sau trở lại…”. Ông nhận tiền rồi mua rượu uống tràn. Chợ nào cũng có khu uống rượu, nhộn nhịp hơn cả khu ăn. Già, trẻ, đàn ông, phụ nữ đều uống và hút “Bazoka” - loại điếu cày khổng lồ. Gần trưa là say liểng xiểng, nằm đâu ngủ đó. Cuộc sống luẩn quẩn kiếm tiền, uống rượu nên thể trạng người dân tộc cứ quắt lại và lùn hơn

Hà Giang có nhiều điểm tham quan kỳ thú như núi Đôi ở Quản Bạ; dinh thự vua Mèo Vương Chí Sình ở Đồng Văn, cột cờ Lũng Cú, núi Cô Tiên, đèo Mã Pí Lèng, các thửa ruộng bậc thang, núi Tây Côn Lĩnh, phố cổ Đồng Văn... Đáng tiếc là khu phố cổ ngày càng biến dạng bởi các ngôi nhà mới lòe loẹt mà chẳng thấy ai cản ngăn, quy hoạch. Ngành du lịch Hà Giang đang khởi động cải tạo Khâu Vai thành “trung tâm du lịch văn hóa” của tỉnh, nâng cấp miếu Ông, miếu Bà; xây thêm nhà nghỉ, khách sạn, nhà hàng, đón khách thập phương, từng bước “xóa bỏ” chợ tình, cũng như từng “xóa sổ” chợ tình Sa Pa và nhiều nơi khác. Nghĩ mà buồn cho kiểu tư duy du lịch “thằng Bờm”

( Theo Thanhnien, ảnh internet)

[hung vi]

Ý Tý là xã vùng cao của huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai, không chỉ đẹp bởi được mệnh danh là “vùng đất sương mù” và có những cánh rừng nguyên sinh độc đáo mà còn là một điểm du lịch quyến rũ mang đậm bản sắc của các dân tộc vùng cao Tây Bắc.

Rời sân ga Lào Cai, du khách đi xe ô tô lên thị trấn Bát Xát rồi từ đó men theo các đường núi khoảng 70km là đến Ý Tý. Đó là một thung lũng nằm ở độ cao trên 2.000m, lưng tựa vào dãy núi Nhù Cù San, đỉnh núi cao tới 2.660m, gần như quanh năm mây phủ. Đi ô tô, bạn có thể nhìn thấy lưng chừng núi những con đường mòn ngoằn ngoèo rồi hút dần trong đám lá rừng, những ngôi nhà thấp thoáng trong mây. Ý Tý đẹp bởi mây, bởi núi và cũng rực rỡ với những thửa ruộng bậc thang trồng lúa. Xã Ý Tý có 15 bản với 4 dân tộc là Hà Nhì, Dao, Mông và người Kinh ở trung tâm thị trấn; trong đó nhiều nhất là người Hà Nhì
< Ngày mùa trên ruộng bậc thang vùng cao Ý Tý.

Đến Ý Tý, bạn sẽ rất thú vị khi gặp chợ phiên vào ngày thứ Bảy, nơi tập trung nhiều người dân tộc như Hà Nhì, Dao, Hán, Giáy, Mông… với bức tranh trang phục đủ các sắc màu. Người Mông mang trang phục váy xòe, người Hà Nhì với cặp ba lá và mái tóc giả tết bằng len quanh đỉnh đầu. Người Dao vấn chiếc khăn chim công trên đầu… với những nụ cười hồn nhiên, trong trẻo. Họ cùng nhau mua bán các sản vật địa phương và các sản phẩm thổ cẩm, thêu... của gia đình.
< Chú bé Hà Nhì ngủ say trên lưng mẹ.

Ở Ý Tý có một kiến trúc nhà ở đặc biệt, đó là nhà trình tường. Một kiểu nhà còn giữ được nét hoang sơ nguyên thủy theo lối kiến trúc truyền thống của người Hà Nhì. Nhà thường được kết cấu hình chữ nhật, có một cửa chính và cửa tò vò thông gió ở trên cao, không có cửa sổ, nhưng mùa đông rất ấm áp mà mùa hè lại mát mẻ.
< Chẻ tre làm nhà.

Tường nhà được nện bằng đất rất dày, từ 30 - 40cm. Mái nhà chủ yếu được lợp bằng gỗ. Tại đây, du khách sẽ bắt gặp các hộ gia đình người Hà Nhì sống trong những ngôi nhà trình tường ở trên núi, bên cạnh những con suối và những lối mòn quanh năm rụng đầy lá cây rừng.
< Chợ phiên vùng cao Ý Tý.

Theo lời kể của bà con dân bản, cứ vào dịp đầu xuân, dân cư ở Ý Tý lại nô nức tổ chức lễ “cúng rừng” (tiếng địa phương gọi là lễ cúng “gà ma do”) để thể hiện lời hứa với thần rừng là không xâm hại đến rừng thiêng.
< Món xôi tím đặc trưng của vùng cao.

Lễ vật dâng cúng thần rừng gồm có một con lợn chừng 60kg, 6 con gà, 6 mâm xôi và 6 lít rượu. Mỗi nhà phải cử ít nhất một người ăn mặc theo trang phục cổ truyền của dân tộc để vào khu “rừng thiêng” của thôn để cúng. Đặc biệt, tất cả mọi người phải bỏ giày dép, đi chân đất. Theo quan niệm của người Hà Nhì, như vậy mới thể hiện được sự tôn trọng đối với thần rừng.
< Đàn ông người Dao dạy nhau cách học chữ Hán cổ.

Người Hà Nhì ở Ý Tý chiếm đến 60% dân số, họ cư trú gần nguồn nước để đảm bảo nước cho sinh hoạt và phục vụ tưới tiêu. Trang phục của phụ nữ Hà Nhì là áo cổ tròn, phần cuối vạt trước và sau cắt lượn hình tam giác cân, nhưng có lẽ chiếc mũ là đẹp hơn cả bởi nó được trang trí bằng các đồng xu nhôm có gắn quả bông làm bằng loại chỉ màu có tua rua ở trên đầu.
< Cô gái người Hà Nhì đi gùi củi.

Người phụ nữ Hà Nhì rất chăm chỉ lao động. Đi đâu họ cũng đeo một chiếc gùi có quai tết bằng lông đuôi ngựa vừa để làm đẹp và vừa để trừ tà ma.
< Đặc sản thuốc lá tươi của Ý Tý.

Không chỉ là nơi gìn giữ những nét đặc sắc của cộng đồng các dân tộc, là nơi có khí hậu, cảnh quan núi rừng hùng vĩ, Ý Tý còn ẩn chứa nhiều tiềm năng trong phát triển kinh tế. Trong những khu rừng già nơi đây, cây thảo quả trở thành nguồn “vàng nâu” quý giá cho vùng đất này.
< Phát triển nghề nuôi cá nước lạnh trên vùng cao Ý Tý.

Do nhiệt độ thường dưới 20°C, có những dòng suối với nguồn nước trong lành quanh năm nên Ý Tý còn là “vùng đất hứa” trong việc phát triển các giống cá nước lạnh có nguồn gốc từ châu Âu như cá hồi, cá tầm…

Hiện nay, đường lên Ý Tý đã tốt hơn trước rất nhiều, ôtô có thể chạy thẳng được vào bản nên thuận lợi cho du khách mỗi khi đến với bản làng. Nếu là người ưa khám phá, Ý Tý chắc chắn sẽ là điểm du lịch hấp dẫn mà bạn không thể bỏ qua khi lên với vùng cao Tây Bắc Việt Nam.

(Theo Báo Ảnh VN)

[hung vi]

Tháng Giêng, khi miền xuôi đang tràn ngập lễ hội, đó chính là lúc những thung lũng, những vạt đồi, sườn nương ở các huyện của Bắc Hà (Lào Cai) như Bản Phố 1, Bản Phố 2, Na Hối,… cây mận đang bung hoa rực rỡ

Cái tên Bắc Hà xuất phát từ cụm từ tiếng Tày “Pạc ha” nghĩa là “Trăm bó gianh”. Thời thuộc Pháp, người Pháp ghi lại âm Pạc ha bằng chữ cái latinh thành Pakha. Người Việt đọc trại thành Bắc Hà rồi trở thành tên gọi chính thức của vùng đất này. Nhưng bây giờ, nhiều người nhắc đến Bắc Hà là nhớ tới cái tên quyến rũ “cao nguyên trắng”. Tất cả có lẽ khởi xuất bởi đây là nơi trồng nhiều mận tam hoa nhất ở Việt Nam. Dù cho mận tam hoa đến Bắc Hà sau khi đã có thời gian “ở lại” với Quảng Ninh, nhưng xứ sở vùng cao với khí hậu mát mẻ quanh năm là mảnh đất lành để mận tam hoa ở lại, làm lên một thương hiệu gắn với đất và người nơi này

Trước Xuân Tân Mão, do thời tiết khắc nghiệt những vườn mận đã im lìm xám xịt. Nhưng sau Tết, những người trồng mận ở Bắc Hà có thể nở nụ cười khi thấy mận bung hoa rực rỡ, và chờ đợi đến tháng 5, 6 sẽ có mùa thu hoạch.

Nhưng Bắc Hà không chỉ có mận. Rượu ngô Bản Phố là một đặc sản dễ làm mềm lòng du khách. Ở Bản Phố dường như gia đình nào cũng biết nấu rượu ngô, và mỗi khi khách bước qua bậu cửa, chén rượu thường được dùng thay chén trà mời khách

Bắc Hà mùa Xuân không chỉ có mận trắng trời. Những cây đào của người Mông cũng đang khoe sắc hồng bằng vẻ đẹp quyến rũ rất riêng. Rồi những vạt cải vàng rực nơi hiên nhà và những cô gái váy áo rực rỡ sắc màu của 14 dân tộc như Mông, Tày, Nùng, Phù Lá… luôn tạo cho dân nhiếp ảnh những bất ngờ thú vị.

Vẫn chưa hết, Bắc Hà mùa này còn rất nhiều… sương. Mỗi lần đến Bắc Hà du khách đều thấy vùng đất này có nhiều thay đổi, duy chỉ có sương là vẫn thế… Và sương, cũng là một vẻ đẹp để làm nên “thương hiệu” Bắc Hà - Cao nguyên trắng

(Theo QuehuongOnline)