Felicity - sự trở lại của Saola, hay Ký sự phiêu lưu tại Giải cờ máy Thế giới Đài Loan

[tonetone]

Hay quá, hy vọng sớm được trải nghiệm các bản thương mại chính hãng made in Việt Nam.
Ở giải đấu vừa qua em có nghe nói đến từ "used multiple graphics cards for deep learning" và việc kết hợp thuật toán "Alphazero" vào cờ tướng.
Mong anh giải thích thêm về các vấn đề này.
Hóng phần tiếp theo của loạt ký sự phiêu lưu tại Giải cờ máy Thế giới Đài Loan của anh.

[chezz]

Ở giải đấu vừa qua em có nghe nói đến từ "used multiple graphics cards for deep learning" và việc kết hợp thuật toán "Alphazero" vào cờ tướng.
Mong anh giải thích thêm về các vấn đề này.
Hóng phần tiếp theo của loạt ký sự phiêu lưu tại Giải cờ máy Thế giới Đài Loan của anh.

Chương trình AlphaZero không dùng thuật toán tìm kiếm kinh điển của cờ (thuật toán AlphaBeta) mà dùng phương pháp học máy, thông qua cái gọi là Mạng thần kinh (thực chất là chương trình mô phỏng hoạt động của mạng thần kinh trong não con người). Mạng này chạy được với các bộ vi xử lý thông thường. Tuy nhiên nó lại chạy nhanh hơn nhiều với các card đồ hoạ - về nhiều khía cạnh tính toán của nó giông giống như đồ hoạ, không cần tính toán thật chính xác mà chỉ cần tính gần đúng nhưng thật nhanh thật nhiều. Tôi sẽ đề cập nó trong một bài viết khác.

[chezz]

Kế hoạch trước mắt cũng khá đơn giản: hoàn thành chương trình mới và bắt kịp các chương trình “chiếu” dưới trong vòng một năm, sau đó sẽ cố gắng với tới những chương trình cao cấp hơn.

Một sự kiện xẩy ra khiến tôi phải đẩy nhanh tiến độ. Đó là Giải cờ máy Thế giới (Computer Olympiad) năm nay được tổ chức vào tháng 7. Trước đó năm 2008 giải cờ được tổ chức tại TQ có khá nhiều chương trình cờ Tướng tham dự và nó cũng chính là giải tạo đà, bệ phóng cho nhiều chương trình cờ nổi tiếng của họ (Intella, Cyclone, Gaga, NEUChess, Shiga, Chimo, XqMaster...). Nhưng sau đó khi được tổ chức ở các nước khác các lập trình viên từ TQ lại rất ít khi tham dự (có lẽ do họ khó xin visa và chi phí quá đắt đỏ). Do vậy với cờ Tướng giải này chỉ được coi là giải phong trào, kém nổi tiếng so với giải của TQ (tuy vậy giải của TQ không được coi là giải quốc tế do hầu như chỉ có người TQ tham gia với nhau).

Năm nay (2018) giải được tổ chức tại Đài Loan, thuận tiện cho các lập trình viên đến từ Trung Quốc và Đài Loan nên phần cờ Tướng khởi sắc với nhiều trình tham gia hơn, các tên tuổi có Bugcchess và Shiga.

Các địch thủ của giải dường như vừa sức hơn với trình cờ còn đang thời trứng nước của tôi. Tuy vậy cũng như mọi giải trước đây lúc đầu tôi không định tham gia (chúng đều khá tốn kém và mất nhiều thời gian, công sức từ việc chuẩn bị cho đến tham gia). Nhưng khác với mọi lần, năm nay tôi có một báo cáo cho hội nghị khoa học tổ chức song song với giải và vì vậy tôi cần đến đó tham dự. Cùng một công, đến báo cáo thì mang luôn chương trình mới đi đánh chuông xứ người.

Nói là bỏ bễ nhưng thực ra tôi vẫn rất quan tâm và theo dõi các công nghệ cờ, vẫn thường xuyên vào và trao đổi với người yêu cờ máy từ khắp mọi ngóc ngách trên Thế giới, vẫn thực hiện các nghiên cứu, viết các chương trình thử nghiệm công nghệ, vẫn đều đặn tung ra các phần mềm mã nguồn mở (open source) mà gần đây nhất là phần mềm tạo Khai cuộc và phần mềm CSDL tàn cuộc. Do vậy việc viết các phần mới, kết nối lắp ráp chúng hoàn thành tương đối nhanh.

“Nàng” Felicity giờ đã dùng hoàn toàn các công nghệ mới của thời 64 bít đa lõi thay thế cho loại 32 bít đơn lõi cổ xưa. Bộ khung xương đã được thay thế, chắc chắn, to rộng hơn sẽ dễ cho tôi bổ xung cải tiến nó về sau. Hàm tìm kiếm cũng được bổ xung những kỹ thuật mới nhất.

Tuy vậy hàm lượng giá - nơi chứa tri thức cờ lại không dễ thay thế ngày một ngày hai nên phần này tôi phát triển dựa nhiều vào Saola. Do “bộ não” được vay mượn, nhiều phần giống nên chương trình mới vẫn có thể tạm coi là Saola nhưng tính toán nhanh và sâu hơn nhiều.

Felicity cũng được khoác thêm trọng trách mới: là môi trường cho những nghiên cứu thử nghiệm của tôi. Phiên bản hiện tại được cài đặt thêm một thuật toán mới do tôi nghĩ ra và viết thành công trình nghiên cứu. Nó giống như một minh họa, một thử nghiệm thực tế cho thuật toán đó. Tuy vậy nó lại khiến cho chương trình phải chạy chậm một chút (điều xưa nay các lập trình viên tránh tối đa).

Felicity đã được cấp tốc hoàn thành, tinh chỉnh, chữa lỗi và đóng gói trong thời gian gần 3 tháng. Nó cũng phải trả giá đắt cho sự vội vã: đến ngày lên đường nó vẫn còn nhiều lỗi, nhiều vấn đề, nhiều chức năng còn đang viết dang dở tạm bợ hoặc hoạt động không đúng như thiết kế. Nó không có cả khai cuộc (phút cuối tôi phải gỡ bỏ vì lỗi). Tất cả giống như một đám núi lửa được ấn nhét vào một cái bao, luôn lăm le phun trào phá tung chương trình.

Điều may mắn giờ nó đã có thể chơi toàn bộ các ván cờ, hạ được chính cha nó Saola.


Giải cờ máy 2018 tại Đại học Quốc gia Đài Loan



Tác giả và những người tham dự hội nghị khoa học

(Còn tiếp)

[HydePark]

Chúc mừng anh Nguyên quay trở lại diễn đàn, em là Quang, ngày xưa test Saola cùng với anh đây ạ