Cá Chọi

[ChienKhuD]

Ngày xưa trẻ con quê tôi thường chơi đá cá lia thia đồng. Giống cá này nhỏ con hơn giống cá xiêm, màu sắc cũng không sặc sỡ bằng. Được cái là nó dễ kiếm, dễ nuôi. Thời đó ai mà có được con cá xiêm xanh là coi như quý lắm. Có thể làm "đại ca" của nhóm đá cá trong xóm.

Như tên gọi, cá lia thia đồng sống ở ngoài đồng, chủ yếu là các bưng đìa nơi có nhiều ụ nước. Mỗi ụ nước to chừng cái nón lá. Cá trưởng thành thường sống thành cặp. Cá trống to hơn và có màu sắc sặc sỡ hơn cá mái. Đi bắt cá lia thia rất dễ. Hễ thấy ụ nước nào có một đám bọt trắng nổi lên là biết chắc ở đó có cá lia thia. Đám con nít chỉ cần bụm tay lại và vớt cá trống lên. Cá mái không chọi được nên không ai bắt làm gì.

Cá bắt về cho vào lọ thủy tinh chứa lưng chừng nước. Mỗi con chỉ chứa trong một lọ riêng biệt. Nếu chứa chung, chúng sẽ choảng nhau đến chết. Một đứa trẻ thường có khoảng 5-7 lọ cá. Khi mới bị bắt cá rất nhát. Phải 1-2 ngày sau chúng mới sung trở lại và đem đi chọi được. Khi chọi, 2 "võ sỹ" phải được cho chọc tức nhau trước. Cứ để hai lọ cá gần nhau. Khi thấy bóng nhau chúng sẽ phùn mang, đổi màu và lao vào thành lọ tấn công. Khi biết chắc hai "võ sỹ" đã sẵn sàng chiến đấu, chúng sẽ được cho vào một lọ thủy tinh lớn hơn chuyên dùng để chọi cá. Phải thử như vậy vì có nhiều trường hợp, cá này khi thấy bóng cá kia là cụp đuôi bỏ chạy. Những chú cá chọi như vậy gọi là "cá bễ".

Khi chọi cá cũng tung ra nhiều thế, nhiều đòn. Thông thường một chú cá chọi có một sở trường riêng. Có 3 thế cơ bản: quạt, cắn (mổ) và câu. Thế quạt là khi cá dùng đuôi của mình, khi đó đã xòe ra rất lớn và nhiều màu sắc rất đẹp, vẫy thật mạnh vào đối phương. Cá nào yếu thế hơn sẽ bị ép vào thành lọ không ra được. Thê cắn là cá dùng miệng của mình cắn (mổ) vào đối phương. Thế này là thế thông dụng nhất và cũng làm cá tàn tạ nhất. Vì sau mỗi trận đấu, cá bị rách đuôi, tróc da, chảy máu... không còn sử dụng được nữa. Những chú cá như vậy sẽ được trả về thiên. Một số ít có thể phục hồi nhưng đa phần là chết. Thế câu là khi hai cá câu miệng vào nhau. Con này cắn miệng con kia và con kia cũng cắn chặt miệng con này không thả. Khi ấy hai cá sẽ bơi lật ngửa bụng lên mặt nước. Khi đã vào thế này, nếu người chơi không can thì sẽ có một trong hai cá bị chết. Nhiều trường hợp cả hai con cùng chết. Thường trong một trận đấu, 2 võ sỹ áp dụng cả 3 đòn trên. Ban đầu là quạt, nếu bất phân thắng bại sẽ tới mổ, và cuối cùng là câu miệng. Tuy nhiên đối với những "võ sỹ nghiệp dư" thì trong giai đoạn quạt hoặc mổ là đã có kẻ thắng người thua.

Nơi tôi ở có tên là Hóc Bà Đá. Cá lia thia ở đây rất dữ. Chúng chiến đấu đến chết chứ không bao giờ chịu bỏ chạy. Thiên nhiên ban tặng chúng cặp hàm rất sắc và tính chịu đau rất cừ. Vào những năm 1990, nhiều dân đá cá chuyên nghiệp ở miền Tây Nam Bộ lên săn lùng giống cá Bà Đá này. Sau này chúng thành ra hiếm dần và gần như tuyệt chủng. Bây giờ thì tất cả ruộng ao bưng đìa đều được san lấp để xây dựng khu công nghiệp. Giống cá lia thia Bà Đá từ đó cũng chìm vào quên lãng.

Đây là hình một chú cá lia thia (nguồn internet)