HỨA NGÂN XUYÊN TỰ TRUYỆN – BÀI 4




Một lần nữa xin chân thành cảm ơn Anh Kính Nhân đã bỏ công khó và thời gian chuyển ngữ bài viết rất hay của danh kỳ đại sư Hứa Ngân Xuyên.



HỨA NGÂN XUYÊN TỰ TRUYỆN – BÀI 4

10. Tranh thủ ở lại

Tôi là kỳ thủ cỏ trình độ cờ kém nhất trong đội lúc bấy giờ ,tôi cần phải cố gắng thật nhiều, con đường lắm chông gai phía trước đang chờ đợi tôi . Tôi nhớ nhà ,nhưng không thể đi về dưới hình thức bị sa thải .Về nhà có nghĩa là bỏ cuộc. Song thân đã bỏ ra biết bao tâm huyết để dọn đường cho tôi đi ,hễ nghĩ đến ánh mắt kỳ vọng ,trông mong của ba mẹ, nghĩ đến hoàn cảnh khó khăn túng thiếu của gia đình là lòng tôi se lại. Không! Tôi không thể về nhà! Tôi đã tự thét lên trong lòng.

Sau khi quyết định ở lại tập huấn, những ý niệm mơ hồ ban đầu đã dần dần rỏ nét, tôi định huớng mục tiêu của tôi là phải trở thành một kỳ thủ ưu tú và đảo Nhị Sa này là đất lành giúp tôi thực hiện mộng tưởng . Tôi đâu biết rẳng trong lúc tôi đang rầu về tương lai của mình thì kỳ nghệ cũng đang thăng tiến từng bước một. Được huấn luyện trong môi trường ưu việt như thế, chỉ cần chịu bỏ công khó ra học tập ,nổ lực tu luyện thì chắc chắn sẽ đạt thành quả tốt .

Những lúc không đánh cờ, tôi thuờng trở về bàn mình bày cờ ra tự nghiên cứu. Trong phòng tập có cả một rừng sách cờ, sách chép lại những ván cờ trong các giải toàn quốc thì nhiều vô kể, chỉ tiếc là không lời giải , mỗi mỗi phải tự mình tìm tòi , giải mã . Tôi có quá nhiều thắc mắc trong sách, nhưng lại ít đi hỏi thầy bạn. Tính tôi không thích phô bày, sống nhiều về nội tâm , tự cảm thấy thua kém mọi người ,nên lúc nào cũng chỉ một mình vò đầu suy nghĩ. Sự thật, lúc đó tôi như nguời đứng ở ngã tư, không biết hướng đi nào mới là đúng.

Đội thể công đã có trường học trực thuộc ,tôi có thể lên lớp ngay tại chỗ và vì nhà trường chỉ có yêu cầu thấp về học vấn, nên tôi càng có nhiều thì giờ dợt cờ hơn. Quy định thời khoá biểu huấn luyện là buổi sáng 3 tiếng ,chiều 2 tiếng rưỡi, buổi tối là thời gian tự do . Đêm về trong phòng tập đèn đuốc sáng trưng ,ta sẽ thấy trong ấy có một số người ở lại chỉ để giết thời gian, đó là những người đã từng trải , có một quá trình khắc khổ trong luyện tập, bây giờ lớn tuổi rồi ,bắt đầu thấy mệt mỏi và khởi tâm rút lui. Riêng tôi sự phẳng lặng bình yên ban đêm lại là thời điểm rất tốt cho việc học tập. Vì yên tĩnh dễ tập trung nên đầu óc tỉnh táo lạ thuờng , những nan đề không giải quyết đuợc trong ngày tự nhiên đuợc mổ xẻ đâu ra đó vào lúc này. Những đêm mưa ,tôi thả hồn lượn bay trong cuộc cờ, bên tai nghe tiếng mưa lách tách trên mái nhà hòa với tiếng quân cờ “cọ quẹt” trên bàn, thật là những giây phút thư thái ,an nhàn trong lòng tôi.

Vâng , cờ tướng đã hoàn toàn hoà nhịp vào con nguời tôi, nhập tâm đến nổi những lúc đi bộ thường ngày , các nước biến cứ nhảy vọt lên từng suy nghĩ của tôi. Ban đêm lên giường , những đồ hình cờ cứ liên tục hiện lên trong óc tôi.

Nhớ trong khoảng thời gian nào đó, đội cờ vây nhận thêm một vận động viên trẻ cỡ tuổi tôi, cậu này có cách tập luyện “độc nhất vô nhị” , mỗi sáng 4 giờ là chui ra khỏi giuờng, xuống phòng bày cờ ra dợt. Bị thu hút bởi hành động lạ lùng này ,tôi cũng bắt chước đóng vai ” hiệp sĩ đi đêm”. Thật sự mà nói , 4 giờ sáng là lúc ngon giấc nhất, miễn cưỡng thức dạy dợt cờ chẳng những không mang lại lợi ích gì ,mà còn ảnh hưởng tinh thần ngày mai. Việc làm này trái với tự nhiên , không phù hợp với tâm sinh lý con người , nên sau vài lần thử không kết quả, tôi không còn tìm cầu cái luyện tập khổ hạnh này nữa. Về sau kỳ thủ nhỏ cũng bỏ cuộc và từ giả cờ luôn.



11. Lười biếng

Nói cho đúng , tôi cũng có những lúc lười biếng. Một buổi chiều đông tôi đã ngủ quên tới 3 giờ, Đội trưởng Dung đánh thức tôi, mặt Người nghiêm nghị nhưng không hề khiển trách. Tôi hồi hộp ngồi bật dậy mặc vội áo vô và chạy như bay xuống phòng tập. Sau khi Đội cờ tướng giựt giải vô địch toàn quốc , thể ủy Tỉnh thưởng cho một cái TV để giải trí cho kỳ thủ sau những giờ tập luyện khô khan. Lúc đó phim tập HK đã khá phổ biến, ban đêm sau giờ cơm là mọi nguời chui vào phòng TV và tôi cũng là một trong những khán giả trung thành ấy. Tình tiết phim tập thật lôi cuống ,nhưng đồng thời cũng là sát thủ số 1 của thời gian.

Ngoài ra xem truyện kiếm hiệp cũng làm mất nhiều thời giờ nghỉ ngơi của tôi. Anh Lương Trí Mẫn trong đội cờ vây là tay cao thủ kiếm hiệp, anh có rất nhiều truyện loại này và được anh em trong đội truyền tay nhau xem. Vai chỉnh trong truyện thường được tác giả lý tưởng hoá, mà tình tiết khúc chiết ,hấp dẫn rất được sự ưa thích của những người trẻ. Tôi thích nhất bộ “Thiên Long bát bộ”, dưới ngòi bút tài tình của Kim Dung, đã dẫn dắt đọc giả đi từ cao trào này đến cao trào khác, đọc mãi không biết chán. Quy luật trong đội là phải tắt đèn đi ngủ sau 10 giờ đêm, tôi thường chui vào mền rồi mở đèn pin xem tiếp và hậu quả là sáng hôm sau dậy trễ và bị cận thị vì kiểu đọc sách thiếu ánh sáng này.

Trong những tác phẩm hay luôn đề cao tinh thần nghĩa hiệp và nhân phẩm cao thuợng của kiếm khách , có nhiều lúc người đọc hoà nhập vào vai nhân vật chính trong truyện hồi nào không biết, rồi cùng phiêu bạt giang hồ, trừ gian diệt bạo trong cái thế giới tưởng tượng ấy. Những lý luận võ thuật trong truyện cũng có chỗ tương thông với kỳ lý, tôi cảm xúc khi đọc câu “Tâm trung hữu cấu, kỳ kiếm tất nhược”. Đạo lý đánh cờ cũng tương tự, trong lòng có tạp niệm tất ảnh hưởng đến sự phát huy kỳ nghệ. Tham chiếu bốn câu kệ nổi tiếng của Lục tổ Huệ Năng (***Chú thích***) :

Bồ đề bổn vô thọ. ( Bồ đề chẳng phải cây

Minh cảnh diệc phi đài Gương sáng chẳng do đài

Bổn lai vô nhất vật Xưa nay không một vật

Hà xứ dả trần ai ? Chỗ nào nhiễm trần ai ? )

Con người đến từ cát bụi, sống trong cát bụi ,thì làm sao có thể hoàn toàn không bị tiêm nhiễm những ô uế của bụi trần? Cảnh giới vô thuợng trong bài kệ là cảnh giới Ngài đang tìm cầu.

***(Chú thích)*** Tôi xin chép lại lai lịch của vị tổ rất nổi tiếng của Thiền tông TQ để bạn có ý niệm sơ về vị này: ” Huệ năng là Tổ thứ 6 Thiền tông TQ, sống vào đời Đường. Cha mất sớm, nhà nghèo. Sư thường đốn củi bán lấy tiền nuôi mẹ. Ngày kia đang gánh củi đến chợ, bỗng nghe vị khách tụng Kinh Kim Cang đến câu :”Ưng vô sở trụ nhi sanh kỳ tâm” ,liền được khai ngộ……Sau Sư đến tham lễ Ngũ tổ Hoằng Nhẫn,

Tổ hỏi :”Quê quán Ông ở đâu và mục đích đến đây cầu việc gì? “

Sư đáp: “Đệ tử là người xứ Lĩnh Nam,từ xa đến đây tham lễ chỉ cầu làm Phật”.

Ngũ tổ nói : “Ông là người Lĩnh Nam, là giống dân man di, đâu có thể làm Phật?”.

Sư đáp:”Người tuy có Nam Bắc, Phật tánh vốn không Nam Bắc, thân mọi rợ này tuy không giống với thân Hoà thượng , nhưng Phật tánh nào có khác?”

Tổ nghe đáp rất kinh ngạc trước căn tánh phi phàm của Sư, nên cho vào giã gạo ròng rã hơn 8 tháng. Ngày kia Tổ bảo đệ tử mỗi người phải làm 1 bài kệ, trình kiến giải mình để Tổ xét truyền y bát, bấy giờ thượng tọa Thần Tú làm kệ viết trên tường ở hành lang:

“Thân như cội Bồ đề

Tâm như đài gương sáng

Ngày ngày thường lau chùi.

Chớ để nhiễm bụi trần”

Sư nghe biết người làm kệ này chưa kiến tánh, liền nhờ đồng tử viết lên tường bài kệ:

Bồ đề chẳng phải cây

Gương sáng chẳng do đài

Xưa nay không một vật

Chỗ nào nhiễm trầm ai?

Ngũ Tổ đọc qua biết đây chính là người có thể truyền trao đại pháp, nên nửa đêm gọi Sư vào thất , mật truyền y pháp và dặn ngay trong đêm nên đi về Nam.Sư ẩn ở vùng Hoài Tập. ( Trích từ Tự Điển Phật Học Huệ Quang )

12.Đại Sư

Điểm tương thông nhất giữa đạo Phật và đánh cờ là hạ thủ công phu ở chỗ “tâm lặng”. Phương thức tụng kinh, ngồi thiền của nhà Phật nhằm mục đích cho thân tâm an tịnh . Đánh cờ cần phải ” tâm tỉnh lặng” ” nhất tâm bất loạn”, dù cho cuộc cờ đang trong cơn phong ba bão táp , nhưng nội tâm kỳ thủ vẫn chuyên chú như một, luôn giữ trong trạng thái bình yên như mặt hồ phẳng lặng, thì tư tưởng mới thật sự tiếp cận đuợc cảnh giới tuyệt đỉnh của kỳ nghệ. Nếu nói rằng còn có người của thế giới Đại Thiên này vẫn giữ được sự chân thành và thái độ chấp chước về cờ, thì đó là Dương đại sư.



Đại Sư Dương Quang Lân

Sau vận hội Toàn Quốc, Đại sư nghỉ hưu ở nhà nhưng lòng lúc nào cũng nhớ đến đội. Cả cuộc đời của Lão nhân gia đều gắn bó với cờ, tình nghĩa khắn khít với đội như keo với sơn , cái tâm nguyện của Đại sư là trông mong đội Quảng Đông có thế hệ truyền thừa để tiếp nối sự nghiệp cờ ,nên Người không quản ngại tuổi già sức yếu, mỗi tuần đến đội hai buổi để bồi duỡng cho đám hậu sinh với cái hơi sức còn lại trong người trong cuối cuộc đời.

Khi Đại sư dợt cờ, thái độ nghiêm thúc không ai bằng, nội dung nghiên cứu cũng rất đặc biệt. Người am tường đều biết bố cục đi hậu “Bình phong mã tả mã tuần hà ” là ngón ruột của Đại sư, Người đã bỏ nhiều công trau giồi và chơi rất thuần thục, nhuần nhuyễn thế cờ này trong suốt bao nhiêu năm chinh Đông đẹp Bắc.Trong đó còn rất nhiều biến hoá tinh diệu chưa có dịp thi thố trong các ván đấu, Đại sư không cất giấu ,dùng phương thức thực tiễn nhất , từng bước một phô diễn trước mặt chúng tôi.

Cờ tàn của Đại sư cũng là một tuyệt kỹ Võ lâm. Bây giờ có người nói cờ tàn tôi lợi hại, nhưng trong mắt tôi tài nghệ Đại sư hơn hẳn tôi một trời một vực. Định thức cờ tàn là thể hiện rỏ nét nhất trình độ cao siêu của Đại sư. Định thức cờ tàn là chỉ trong giai đoạn tàn cuộc, lực lượng chiến đấu còn lại của đôi bên không nhiều, dựa vào đó người ta có thể tạm kết luận là cuộc cờ sẽ đưa đến kết quả thắng , thua hoặc hoà. Trong thực tế còn có một số kết luận vẫn mang tính hàm hồ và có biến số , mà cũng còn những kết luận cần sự khổ công chiêm nghiệm của kỳ thủ mới có thể nắm vững . Đại sư là tay tổ rất tâm đắc và có rất nhiều kết tinh trí tuệ về loại cờ tàn này . Hiện giờ chúng ta đứng trên vai của người khổng lồ, rất khó mà thấu hiểu hết được những vị tiền bối làm sao có thể khắc khổ chiêm nghiệm trong hoàn cảnh thiếu thốn cả về vật chất lẫn tinh thần và cuối cùng đã hình thành đuợc một thể hệ cờ tàn tương đối hoàn chỉnh.


Tượng DQ Lân

Ấn tượng sâu đậm nhất là ván tàn cuộc Xe Pháo Sĩ thắng Xe hai Tượng. Trong tình thế đặc định ấy , bên Xe Pháo cũng phải mất gần 40 nước cờ mới có thể làm thua. Để hình thành một đồ hình lý tưởng nào đó, bên công phải tốn nhiều công sức chỉ vì để thực hiện được một nước “chờ”, cần đi nhiều nước sau mới trở về khởi điểm ban đầu và bấy giờ cùng đồ hình đó, thay vì đến phiên bên công đi nay đổi thành bên thủ đi . Mà hễ bên thủ đi thì thế trận lập tức hiện ra khe hở.

Đại sư đã bày thế trận này cho chúng tôi vô số lần, nhưng vì nước đi nhiều, biến hoá khúc chiết, khó nhớ lắm. Không sao , Đại sư không phiền hà và sẵn sàng bày lại cho chúng tôi. Những lúc Đại sư không có mặt trong phòng tập , chúng tôi cũng bày ra những thế cờ tàn để cùng nghiên cứu, khi gặp vấn đề nan giải câu nói đầu môi của chúng tôi là :”Hãy chờ Đại sư về rồi tính!”



13.Giải Đoàn Thể Toàn Quốc Lần Thứ 1

Mùa hè năm nay, tôi giựt giải Thiếu Niên Toàn Quốc tại Thuợng Hải, Lữ Khâm và Huỳnh Ngọc Dinh cùng giành được hai giải Quán quân Cá Nhân Nam và Nữ Toàn Quốc , và Quán quân giải Đoàn Thể Nam Nữ Toàn Quốc cũng đều nằm gọn trong tay của đội Quảng Đông, quả là một năm phong thu !

Những thành tích huy hoàng này đã ảnh hưởng sâu rộng trong nhiều tầng lớp xã hội bấy giờ. Lúc ấy đài truyền hình Quảng Đông đã có cuộc phỏng vấn hai anh Trang Ngọc Đình và Tôn Vĩnh Sanh trong tiết mục phỏng đàm buổi sáng. Tôi thật ngưỡng mộ khi nhìn thấy hình ảnh trẻ trung tràn đầy nhựa sống của hai anh trên TV., cứ nghĩ không biết đến khi nào mình mới được cái hân hạnh ấy.

Thật ra lúc đó cũng có một số môi giới truyền thông nhắm về tôi, nhưng đều bị đội trưởng Dung “cản giá”. Cũng năm nay chúng tôi được sự bảo trợ của hãng chế thuốc Hưng Hoa, mỗi đội viên chính thức ngoài phần lương cố định hàng tháng còn được lãnh thêm một phần tiền bồi dưỡng ngoại ngạch. Tôi còn là đội viên tập huấn, đúng ra không được hưởng chế độ đó, nhưng đội trưởng Dung biết hoàn cảnh khó khăn gia đình tôi, đặc biệt phế chuẩn cho tôi $40 mỗi tháng. Bức tranh tươi đẹp của đời tôi đang được triển khai dần. Trong cuộc thi tuyển lựa nội bộ cuối năm, bất ngờ tôi lại vươn lên đoạt hạng 2 và đại diện đội Quảng Đông dự giải Đoàn thể Toàn Quốc 1989.

Xưa nay đội Quảng Đông vẫn được công nhận là đội mạnh trong làng cờ TQ. Cuối thập niên 80 thế kỷ 20, Dương đại sư dẫn dắt đội cờ dành được huy chương vàng , rồi trong nội bộ đội đã nhanh chóng hoàn thành công việc hoán đổi măng thay tre, hình thành một đội ngũ trẻ trung tràn trề sinh lực với Lữ Khâm là chim đầu đàn và một lần nữa đoạt huy chương vàng vào năm 1988 . Là một thành viên trong tập thể quang vinh này, nội tâm tôi tràn đầy niềm tự hào và chúng tôi nắm tay nhau cùng hướng về mục tiêu “Tam Liên Quán ” mà tiến bước . Giải Toàn Quốc là một vũ đài lớn ,nơi tụ hợp các bậc anh hào tứ xứ cùng về đây phó hội. Tôi tự biết thực lực mình còn non yếu, không dám nghĩ đến những ước vọng cao xa. Tôi từng là quan sát viên theo đội đi dự giải Toàn Quốc cuối năm 1987, hội trường thi đấu được rào quanh bằng những tấm ván, chúng tôi chỉ có thể đứng xa xa mà nhìn, không thấy được những gì đang diễn ra trên bàn cờ. Cảm thấy hội trường thi đấu yên lặng nhưng lại toát ra một không khí hồi hộp .

Nơi thi đấu của chúng tôi là một viện dưỡng lão vùng ngoại ô huyện kinh thuộc An Huy. Viện dựa theo địa hình mà xây dựng, phong cảnh hữu tình. Trong quá trình thi đấu, có những ván cờ để lại tôi những ấn tượng sâu đậm . Ở vòng nhì tôi gặp Tăng Đông Bình của Tứ Xuyên, tôi mô phỏng một khai cuộc của Hồ Vinh Hoa, đó là kiệt tác của thầy đã thắng Phó Quang Minh của Bắc Kinh vào năm 1979. Nhờ ván thắng này mà Hồ Vinh Hoa đã hoàn thành cái thành tựu phi phàm của ông, khởi đầu từ thập niên 60 thế kỹ 20 , mười lần liên tiếp đoạt giải Quán quân toàn quốc !

Theo lẽ mô phỏng danh phổ của danh gia cao thủ không gì là sai cả, như học thư pháp vậy, bước đầu phải “lâm mô” ,bắt chước theo cách viết trong “tự thiệp” ( thiệp có chữ mẫu viết sẵn) của danh gia. Một người bạn là mỹ thuật gia đã nói với tôi rằng việc bắt chước chữ trong “tự thiệp” không cần phải nhiều nhưng cần “chuyên”! Có thể chọn năm, mười chữ để chuyên tâm bắt chước học hỏi, cho đến khi thuộc nằm lòng, không nhìn chữ mà vẫn viết được giống chữ trong “tự thiệp”, lúc đó giai đoạn mô phỏng thứ nhất mới được xem là hoàn tất. Vì trải qua quá trình bắt chước lâu dài, thì không biết từ hồi nào đó, trong một chừng mực nào đó, bạn đã nắm bắt được bút pháp ,kết cấu của một chữ. Biết một hiểu hai, khả năng lý giải về những chữ khác của bạn cũng sẽ dễ dàng hơn nhiều.

Tôi cho rằng học tập kỳ phổ cũng thế, phải bắt tay từ chỗ “chuyên”. Trong một danh phổ, từ khai cuộc đến trung tàn, nội dung hàm chứa không chỉ cục hạn trong những chiêu thức ta nhìn thấy đuợc trên giấy, mà còn nhiều nuớc biến nữa, cần sự tìm tòi ,chiêm nghiệm và lãnh hội riêng của người tập luyện.

Tôi đã từng xem qua ván đấu của Phó và Hồ, nhưng tại sao người lại chơi như thế, bên trong còn những nước biến nào, thì tôi còn hàm hồ chưa hiểu cặn kẻ, đến khi đụng chuyện thì mọi việc đã trễ. Bấy giờ Tăng Đông Bình chơi nước biến Tượng 7 tấn 9 thế là tôi ngây mặt ra ! Mất rất nhiều thời gian suy nghĩ để tìm đối sách,nhưng cuối cùng tôi cũng sẫy chân vào cạm bẫy của người ta—–bị thịt con ngựa !!!

Người tôi toát mồ hôi lạnh vì kinh hãi, cái thất bại trên đấu trường thật khủng khiếp, có thể mang đến cho người ta những cảm giác buốt nhói thấu tận tim can. Nhưng cũng cơn đau tận đáy lòng này lại khích phát tinh thần chiến đấu mãnh liệt và cái tác phong ngoan cuờng không chịu khuất phục truớc nghịch cảnh của tôi. Cách ứng đối của tôi thật cứng cáp, dũng mãnh. Tôi lấy công thế thủ, tấn công dồn dập tạo áp lực cho đối phương có cơ hội phạm sai lầm.Trong nhất thời Tăng Đông Bình không làm gì được tôi. Anh hơn tôi vài tuổi, được huấn luyện chính quy, cung mã thuần thục, nhưng khi lâm những trận chiển kịch liệt sinh tử thì tác phong của anh không đủ cứng cáp, ưa do dự trong những lúc “dứt điểm”, tinh thần cầu ổn, quên mất cái yếu chỉ công thủ kiêm bị trong cuộc chiến. Thế là anh ta vừa thủ vừa lui, đến khi không còn đường lui thì đầu hàng!

Trận chiến thắng này giúp đội Quảng đông chặn ngang đà tiến dũng mãnh của đội Tứ Xuyên, cuối cùng Tứ Xuyên về nhì sau Quảng Đông. Chủ soái Tứ Xuyên là Tưởng Toàn Thắng cỏ dịp ôn lại chuyện này với tôi gần đây, vẫn còn tiếc nuối vì đã để lở mất cơ hội .

Trong giải này tôi cũng làm mất khá nhiều điểm, trong đó có những sai lầm rất thô thiển , chẳng hạn Xe Chốt Sĩ Tượng toàn để thua cho Xe hai Chốt Sĩ Tượng toàn. Kỳ thủ hiện nay đa số chú trọng khai cuộc, ít chịu nghiên cứu cờ tàn. Tôi nghĩ rằng , muốn nâng cao toàn diện sức cờ tổng hợp của mình, phải bỏ sức ra nghiên cứu tàn cuộc.

Nói chung, tôi thấy vui vẻ khi tham dư giải Thành niên Toàn Quốc lần thứ nhất này, ngoài danh dự Quán quân, hình thức chiến đấu tập thể cũng rất hay, không giống giải cá nhân cô thân tác chiến ,lúc chiến thắng không có người chung vui, thua thì ngồi buồn một mình. Thịnh hội lần nảy thu hút nhiều kỳ hữu đến từ mọi nơi. Bên HK đã đến vài người , trong đó có Ông Trần Tuấn Hồng, người này ưa đùa với tôi lắm . Ông đề nghị, mỗi ván thắng của tôi sẽ được thưởng một chai bia. Ván đầu tôi thắng , lúc ăn cơm Ông Trần giữ lời hứa đưa tôi chai bia, đó là loại alcohol tôi tiếp xúc lần đầu. Vui quá tôi làm láng. Lúc đi ra nhà hàng ,chân tôi đứng không được vững lắm, cố gắng lếch về phòng , ngã lưng xuống là ngủ liền.