Quân Sĩ trong cờ Úp

[sapa2015]

Hay quá anh.
Năm mới chúc anh mạnh khỏe.
Không biết anh có phân tích Sỹ chúa không?

[chezz]

Hay quá anh.
Năm mới chúc anh mạnh khỏe.

Xin cảm ơn!

Không biết anh có phân tích Sỹ chúa không?

Tôi phải Google. Có phải đó là một biến của cờ Úp không? Không thấy ở đâu nói về luật chơi cả.

[chezz]

(tiếp)
Đặt tên cho Sĩ

Tính về điểm kiểm soát Sĩ rất giống quân Tượng (Bishop) của cờ Vua, chỉ kiểm soát được các điểm theo đường chéo và chỉ một nửa số điểm bàn cờ. Cũng giống cờ Vua với hai Tượng khác nhau thì thực chất cũng có hai loại Sĩ khác nhau trong cờ Úp. Nếu trong bàn cờ Vua các ô được sơn hai mầu trắng đen so le nên rất dễ gọi tên quân Tượng theo mầu (Tượng trắng và Tượng đen) thì bàn cờ Úp lại không có mầu giống như vậy. Chúng tôi đã cố gắng tìm kiếm nhưng cho đến nay không thấy có cách nào đặt tên đơn giản và xác định (tên) nhanh chóng. Nhưng trong nhiều trường hợp đặc biệt là cờ tàn lại cần phải biết đó là Sĩ nào vì chúng quyết định tới thắng thua. Chúng tôi đề nghị đặt tên các quân Sĩ này là “chẵn” và “lẻ”, tuỳ thuộc theo tổng của dòng và cột trong hình dưới là chẵn hay lẻ. Các dòng và cột của bàn cờ được đánh số “lai" giữa kiểu truyền thống và kiểu đại số. Quân Sĩ trong hình 3.2 là quân Sĩ chẵn (do nó ở cột 7 dòng 3 và 7 + 3 = 10 là một số chẵn). Nếu nhớ được các điểm xanh hình 3.2 là bạn biết được Sĩ chẵn. Bạn cũng thể đi vài nước nhẩm trong đầu xem một quân Sĩ có thể đi qua được tâm Cung của bên Trắng không, nếu được thì đó là Sĩ chẵn, không là Sĩ lẻ. Lưu ý bàn cờ đối xứng trên dưới và Sĩ chẵn lẻ cũng đối xứng nên nếu xét theo bên ta cần đổi ngược lại: những gì Sĩ trắng chẵn làm được cho Trắng thì Sĩ đen lẻ làm được tương tự cho Đen.


Hình 3.2 Sĩ (chẵn) và các điểm khống chế

Xác suất xuất hiện

Nhìn hình 3.2 ta có thể nhận xét cho bên Trắng: nếu đẩy bất cứ Tốt giả nào mà lật thành Sĩ cũng là Sĩ lẻ. Tương tự các nước tiến Mã, Tượng giả đều chuyển thành Sĩ lẻ. Ngược lại, Sĩ giả luôn lật thành Sĩ chẵn. Còn Xe giả và Pháo giả lại tuỳ theo bước chân mà lúc thành Sĩ chẵn lúc thành Sĩ lẻ, ta tạm coi cơ hội là như nhau, mỗi thứ một quân góp vui. Như vậy cơ hội tạo thành Sĩ chẵn từ 2 Sĩ giả, 1 Xe giả và 1 Pháo giả là (2+1+1)/15 = 4/15 = 0.27. Sĩ lẻ là phần còn lại, 11/15 = 0.73, nhiều gần gấp 3 lần Sĩ chẵn. Số liệu thống kê từ CSDL các ván cờ của chúng tôi cũng khẳng định tỷ lệ này. Do vậy cứ nhìn thấy quân Sĩ Trắng bạn có thể nhanh chóng giả định nó là Sĩ lẻ (rồi xem xét kỹ hơn sau) do xác suất xuất hiện lớn hơn khá nhiều. Sĩ lẻ là Sĩ soi tâm Đen, nó không thể chiếu lôi cổ Tướng đối phương ra nhưng có thể rình rập trên Cung đối phương khoá Tướng rình Sĩ. Sĩ chẵn lại hiếm hơn cho Trắng, nó là Sĩ soi tâm nhà, nếu về bảo vệ Tướng nhà thì rất an tâm. Một lần nữa lưu ý với bên Đen mọi sự ngược lại: Sĩ chẵn là phổ biến nhất và đòn tấn công khoá tâm bên Trắng là nhiều hơn các đòn Sĩ khác.
(còn tiếp)